Distrust and power in intergroup relations: a social psychological approach to international conflict

Abstract

This thesis sought to study international conflict from a social psychology perspective. Following Social Representations’ Theory (Clemence, 2001; Doise, 1993; Lorenzi-Cioldi and Clemence, 2001; Moscovici, 1961/1976, 2001) it is suggested that international conflict should be studied in a specific context where the social categories in use are produced and appropriated by lay people. The study of the social representation of international conflict should include both the common elements that constitute its content but also the sources of individual variation or in other words the different positions that people occupy in relation to these common elements. Trust/distrust is also suggested to be a key element of the representation of the relationship whereas power is explored as a key structural source of individual variation. Different methodologies were used in order to study different parts of the representation of international conflict. These included a qualitative study that explored the content of the representation in Greece. Furthermore, following a theoretical distinction introduced by Doise and his colleagues (Doise, 1986, 1993; Doise, Spini and Clemence, 1999; Spini and Doise, 1998; Staerkle, Clemence and Doise, 1998) between different types of anchors, i.e. beliefs that new information are come to be attached in social life, a questionnaire study explored the relationship between different types of anchors and trust/distrust in the context of the relationship between Greece and Turkey. Finally, an experimental study, explored cross-culturally the understanding of a specific type of international conflict and the role of power in shaping such an understanding.The results suggest that a distinction between the states and the population as constituents of the nation state, power, boundaries and homogeneity are central in the lay theories of international conflict. They also offer an exploration of the meaning of trust/distrust and its relevance to international relations. The results support the mediating effect of beliefs related to the context of a specific relationship in more general beliefs and types of attachment that are related to trust/distrust. Furthermore, the results further confirm the key role of power in shaping the understanding of the context of conflict, the parties involved and trust/distrust. Finally, cross cultural differences support the claims for a contextual study of international conflict.

Στόχος της διατριβής είναι η κοινωνικοψυχολογική μελέτη των διεθνών συγκρούσεων. Ακολουθώντας τη θέση της θεωρίας των Κοινωνικών Αναπαραστάσεων (Clemence, 2001; Doise, 1993; Lorenzi-Cioldi and Clemence, 2001; Moscovici, 1961/1976, 2001) οι διεθνείς συγκρούσεις εξετάζονται εντός του πλαισίου όπου κοινωνικές κατηγορίες παράγονται και γίνονται αντικείμενο χρήσης από καθημερινούς ανθρώπους. Η μελέτη της κοινωνικής αναπαράστασης της σύγκρουσης περιλαμβάνει τόσο τα κοινά στοιχεία που συνθέτουν το περιεχόμενό της όσο και πηγές ατομικής διαφοροποίησης ή αλλιώς διαφορετικών θέσεων σε σχέση με τα κοινά στοιχεία. Η έννοια της εμπιστοσύνης/δυσπιστίας προτείνεται ως βασικό στοιχείο της αναπαράστασης και η ισχύς ως στοιχείο ατομικής διαφοροποίησης. Χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικές μέθοδοι για τη μελέτη διαφορετικών πτυχών της αναπαράστασης των διεθνών συγκρούσεων. Σε αυτές περιλαμβάνεται ποιοτική έρευνα διερεύνησης του περιεχομένου της αναπαράστασης στην Ελλάδα. Για τη μελέτη της σχέσης ανάμεσα σε διαφορετικές επικεντρώσεις της εμπιστοσύνης/δυσπιστίας με την τυπολογία που προτείνεται από τον Doise και τους συνεργάτες του (Doise, 1986, 1993; Doise, Spini and Clemence, 1999; Spini and Doise, 1998; Staerkle, Clemence and Doise, 1998) χρησιμοποιήθηκε το πλαίσιο της σχέσης Ελλάδας-Τουρκίας με έρευνα ερωτηματολογίου. Τέλος, πειραματική έρευνα διερεύνησε τη δια-πολιτισμική κατανόηση της διεθνούς σύγκρουσης και το ρόλο της ισχύος σε αυτή.Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν τη διάκριση ανάμεσα σε χώρες και κατοίκους ως διακριτά στοιχεία του κράτους, την ισχύ, τα σύνορα και την ομοιογένεια ως κεντρικά στο περιεχόμενο της αναπαράστασης της διεθνούς σύγκρουσης και παρουσιάζουν τα πολλαπλά νοήματα που λαμβάνει η εμπιστοσύνη/δυσπιστία σε αυτή. Ως προς τη σχέση ανάμεσα στις διαφορετικές επικεντρώσεις βρέθηκε πως οι πεποιθήσεις του πλαισίου διαμεσολαβούν τη σχέση ανάμεσα στις γενικές πεποιθήσεις και ταυτίσεις και την εμπιστοσύνη/δυσπιστία στο πλαίσιο της διεθνούς σύγκρουσης. Τέλος, επιβεβαιώνεται ο κεντρικός ρόλος της ισχύος στην κατανόηση του πλαισίου της σύγκρουσης, των αντίπαλων μερών και της εμπιστοσύνης/δυσπιστίας ενώ η διαπίστωση διαπολιτισμικών διαφορών ενισχύουν τη θέση για μια εντός πλαισίου μελέτης των διεθνών συγκρούσεων.