Ο ρόλος του αγροδιατροφικού κλάδου στην περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας: προσέγγιση μέσω υποδείγματος εισροών-εκροών στο πλαίσιο σχεδιασμού της δημόσιας διοίκησης για την οικονομική ανάπτυξη της περιφέρειας

Abstract

This Ph.D. Thesis inquires the role of agri-food sector for the Greek economy and the region of West Greece, using various methodological innovations. After from a critical review of input-output models and their indicators, the author suggests and applies the “adjusted forward approach of Leontief’s demand-driven model” as a supplementary procedure to the corresponding backward approach, in order to be fulfilled the analysis for the studied productive circuits, following compatible and comparable backward and forward data. In this vein, the “classic” from the bibliography and the “adjusted” as suggested in this study, forward approaches, have been compared as for their input-output tables and their indicators. The suitable type I forward multipliers have been constructed and calculated for both approaches. The results and the sectoral classifications per index confirm that the “classic” forward approach of Leontief’s demand driven-model is misleading, under the way that is followed in the bibliography. At the same time the measures and the orderings from the forward indices are compared to them from the backward indicators. The presentation of concept of “intra-sectoral initial trend for effects generation of a kind S” helps the determination of direct and total requirements matrices per kind “S” (SDM, STM), without mistranslations, especial for the direct effects. Simultaneously, a decomposition analysis for the comparison and the comprehension of forward-to-backward and backward-to-forward linkages indices per kind “S” (SBLs’, SFLs’) and their corresponding type I backward and forward multipliers (t.I-BSMs’, t.I-FSMs’) has been effectuated, in order to be pointed out the sectoral biases of linkages indicators due to their architectural structure, vis-à-vis to the superiority of calculations and sectoral classifications that are derived from the type I multipliers due to their neutral initial stimuli. Moreover in the framework of empirical implications, a number of weighted-indicators have been compared and the deductions end up to the suggested rule that: “The size-indicators of weighted-indices must always to be consistent to the measured parameter S”. Particularly for the regionalization of national Ι-Ο data, and in this case for the simulation of re-gional direct and total requirements’ matrices of West Greece, beyond from the already tested in the bibliography and applied in this study techniques of “adjusted location quotient of Flegg (aFLQ)” and its “augmented (AFLQ)” version, the author has suggested and applied the new technique of “non-conventional approach of adjusted location quotient of Flegg (KFLQ)”, as an evolutionary variation of “type Flegg’s location quotients” which is capable to ameliorate the capture of regional specializations. In this way, the suggested “non-conventional location quotient” (KFLQ) seems to be more realistic as for the results and the sectoral classifications of various indices, that it produces. Furthermore, the suggested evolution for the “type Flegg’s location quotients” solves the problem for the determination of parameter “δ” with a simple and logical way. From the empirical results is proved that: “According to the size that is corresponded to a studied region, in any case, when the size for whichever regional sector trends to the average regional allocation, the coefficient of suggested non-conventional location quotient for these sectors trends to the unity, and in any case this is happened for this δ for which the corresponding sectoral coefficients of simple location quotient trend to 1,5”. The empirical analysis of Greek economy reveals the importance of agri-food sector for the formation of its gross output, employment and income, especially in the crisis period after 2009. Similar conclusions are extracted for the region of West Greece. However, both in the country and in the examined region are ascertained an inability to be pushed the investors’ interest to others productive procedures of manufacture. The more dynamic sectors for the middle-to-long run period developmental planning have been designated for the West Greece region and for the country as a whole. Τhe sectors that are capable to support their economies into the short-to-middle run transitive period of their restructuring have been marked, as well. The role of status mechanism of public administration and governmental instruments in the centralized and de-centralized level, as well as the role of educational system, for the growing attempt, have been analyzed, and improvements have been suggested.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή ερευνά το ρόλο του αγροδιατροφικού κλάδου για την ελληνική οικονομία και την περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδος, χρησιμοποιώντας ποικίλες μεθοδολογικές καινοτομίες. Κατόπιν μίας κριτικής ανασκόπησης των υποδειγμάτων των εισροών-εκροών και των δεικτών τους, ο συγγραφέας προτείνει και εφαρμόζει μία «προσαρμοσμένη οριζόντια προσέγγιση για το καθοδηγούμενο από τη ζήτηση υπόδειγμα τύπου Leontief» ως μία συμπληρωματική διαδικασία ως προς την αντίστοιχη κάθετη προσέγγιση, με σκοπό την ολοκληρωμένη ανάλυση των παραγωγικών κυκλωμάτων της χώρας και της μελετώμενης περιφέρειας, χρησιμοποιώντας συμβατά και συγκρίσιμα αναμεταξύ τους κάθετα και οριζόντια δεδομένα και μετρήσεις. Με αυτό το σκεπτικό, τόσο η «κλασική» από τη βιβλιογραφία, όσο και η προτεινόμενη «προσαρμοσμένη» οριζόντια προσέγγιση, συγκρίνονται για τους πίνακες εισροών-εκροών και τους δείκτες που παράγουν. Οι κατάλληλοι τύπου Ι πολλαπλασιαστές έχουνε κατασκευασθεί και υπολογισθεί και για τις δύο οριζόντιες αυτές προσεγγίσεις. Τα αποτελέσματα και οι κλαδικές ταξινομήσεις ανά δείκτη επιβεβαιώνουν ότι η «κλασική» οριζόντια προσέγγιση του καθοδηγούμενου από τη ζήτηση υποδείγματος του Leontief είναι παραπλανητική, με τον τρόπο που ακολουθείται στη βιβλιογραφία. Ταυτόχρονα, οι μετρήσεις και οι κλαδικές ταξινομήσεις των εκτιμούμενων οριζόντιων δεικτών συγκρίνονται με εκείνες που ανακύπτουν από τους αντίστοιχους κάθετους δείκτες. Η παρουσίαση της έννοιας της «ενδοκλαδικής αρχικής τάσης για πρόκληση επιδράσεων ενός ορισμένου είδους “S”» βοηθάει στον προσδιορισμό των μητρών των άμεσων και των συνολικών απαιτήσεων ανά είδος “S” (SDM, STM), χωρίς παρερμηνείες, ειδικά όσον αφορά τις άμεσες απαιτήσεις. Ταυτόχρονα, μία ανάλυση αποδόμησης για τη σύγκριση και την κατανόηση των οριζόντιων και των κάθετων δεικτών της διακλαδικής διασύνδεσης (SBLs’, SFLs’) και των αντίστοιχων τύπου Ι πολλαπλασιαστών τους (t.I-BSMs’, t.I-FSMs’) έχει υλοποιηθεί, με σκοπό να επισημανθούν οι κλαδικές μεροληψίες των δεικτών της διακλαδικής διασύνδεσης όπως προκαλούνται εξαιτίας της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής τους δομής, σε αντιπαραβολή με την ανωτερότητα των υπολογισμών και των κλαδικών ταξινομήσεων που λαμβάνονται από τους τύπου Ι πολλαπλασιαστές χάριν της ουδετερότητας των αρχικών τους ερεθισμάτων. Επιπλέον, στο πλαίσιο των εμπειρικών εφαρμογών της μελέτης, ένας αριθμός από σταθμισμένους δείκτες έχει συγκριθεί και τα συμπεράσματα καταλήγουνε στον εξής προτεινόμενο κανόνα: «Οι δείκτες-μεγέθους που χρησιμοποιούνται για τη στάθμιση των διαφόρων πολλαπλασιαστών πρέπει πάντοτε να είναι σύμφωνοι και ομοιόμορφοι με την μετρούμενη κατά περίπτωση παράμετρο “S”». Ιδιαίτερα για την περιφερειοποίηση των εθνικών δεδομένων εισροών-εκροών κατά τη δευτερογενή προσομοίωση των περιφερειακών μητρών των άμεσων και των συνολικών απαιτήσεων της Δυτικής Ελλάδας, πέρα από τις δοκιμασμένες στη βιβλιογραφία και εφαρμοζόμενες στην παρούσα μελέτη τεχνικές του «προσαρμοσμένου πηλίκου του τόπου του Flegg (aFLQ)» και της «επαυξημένης (AFLQ)» του εκδοχής, ο συγγραφέας έχει προτείνει και εφαρμόζει μία νέα τεχνική δευτερογενούς άντλησης περιφερει;ακών πινάκων, τη «μη-συμβατική προσέγγιση του προσαρμοσμένου πηλίκου του τόπου του Flegg (KFLQ)», ως μία εξελικτική παραλλαγή των «πηλίκων του τόπου τύπου Flegg», η οποία είναι ικανή να βελτιώνει τη συνεκτίμηση των περιφερειακών εξειδικεύσεων. Προς αυτήν την κατεύθυνση, το προτεινόμενο «μη-συμβατικό πηλίκο του τόπου» φαίνεται να είναι περισσότερο αληθοφανές αναφορικώς ως προς τις μετρήσεις και τις κλαδικές ταξινομήσεις των ποικίλων δεικτών που διαμορφώνει, σε σχέση με τις υπόλοιπες προϋπάρχουσες τεχνικές. Επιπροσθέτως, η προτεινόμενη εξέλιξη (KFLQ) για τα «πηλίκα του τόπου τύπου Flegg» επιλύει το πρόβλημα του προσδιορισμού της παραμέτρου “δ” με έναν απλό και λογικό τρόπο. Από τα εμπειρικά αποτελέσματα συνάγεται ότι: «Συναρτήσει του ιδιαίτερου κάθε φορά μεγέθους της κατά περίπτωση μελετώμενης περιφέρειας, ισχύει ότι: καθώς το μέγεθος ενός κλάδου σε μία περιφέρεια τείνει στη μέση περιφερειακή κατανομή ο συντελεστής του προτεινόμενου μη-συμβατικού πηλίκου του τόπου τείνει στη μονάδα, και σε κάθε περίπτωση αυτό συμβαίνει για εκείνη την τιμή της παραμέτρου δ για την οποία ισχύει ότι οι αντίστοιχοι κλαδικοί συντελεστές του απλού πηλίκου του τόπου είναι περίπου ίσοι με 1,5». Η εμπειρική ανάλυση για την οικονομία της χώρας αποκαλύπτει την ιδιαίτερη σημασία που έχει ο αγροδιατροφικός κλάδος για το σχηματισμό της ακαθάριστης εκροής, της απασχόλησης και του εισοδήματός της, ιδιαίτερα μετά την κρίση του 2009. Όμοια συμπεράσματα εξάγονται και για την περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας. Ωστόσο, τόσο για τη χώρα, όσο και για την εξεταζόμενη περιφέρεια, διαπιστώνεται μία αδυναμία να ωθηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον και σε άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες. Οι πλέον δυναμικοί κλάδοι για το μεσο-μακροχρόνιο αναπτυξιακό σχεδιασμό της χώρας και της περιφέρειας της Δυτικής Ελλάδας έχουνε προσδιορισθεί. Το ίδιο και οι κλάδοι που είναι κατάλληλοι για τη βραχυ-μεσοχρόνια υποστήριξη του παραγωγικού κυκλώματος της περιφέρειας και της χώρας κατά τη μεταβατική μεταρρυθμιστική περίοδο της αναδιάρθρωσης τους. Ο ρόλος της κεντρικής και της αποκεντρωμένης διοίκησης και των κυβερνητικών οργάνων, καθώς και τους εκπαιδευτικού συστήματος, στο πλαίσιο της αναπτυξιακής προσπάθειας, έχει αναλυθεί, και βελτιώσεις έχουνε προταθεί.