Μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις στις διαταραχές συμπεριφοράς των ασθενών με άνοια

Abstract

The BPSD are a huge problem for patients with dementia and their caregivers. The current pharmacological treatment is weak and has severe side- effects. The non-pharmacological interventions are at the heart of research. 181 patients were included in the current study. For every BPSD, we included 60 patients from the total sample. The sample suffered from all different types and stages of dementia. The patients were randomly assigned in 6 groups of 10 participants each. The study is a cross-over randomized controlled trial that aims to evaluate three non-pharmacological interventions, in order to find an effective combination that can reduce the BPSD and caregivers’ burden as well. The measurements used are: MMSE, ACE-R, GDS, FRSSD, NPI. Each intervention lasted 5 days and there was a 2-day wash out period. The most effective combination for the reduction of Delusions and caregivers’ burden is: Validation therapy/ Psychoeducational program- Music therapy- Reminiscence therapy. The most effective combination for the reduction of Hallucinations and caregivers’ burden is: Validation therapy/ Psychoeducational program- Music therapy- Reminiscence therapy. The most effective combination for the reduction of Aggressive behavior and caregivers’ burden is: Music therapy- Aromatherapy/ Massage- Exercise. The most effective combination for the reduction of Depression and caregivers’ burden is: Music therapy- Exercise- Reminiscence therapy. The most effective combination for the reduction of Anxiety and caregivers’ burden is: Music therapy- Exercise- Aromatherapy/ Massage. The most effective combination for the reduction of Apathy and caregivers’ burden is: Reminiscence therapy- Exercise- Music therapy. No effective combination for the reduction of disinhibition was found. For the caregivers’ distress in disinhibition, the most effective combination is: Psychoeducational program- Exercise- Aromatherapy/ Massage. The most effective combination for the reduction of Irritability and caregivers’ burden is: Aromatherapy/ Massage- Music therapy- Validation therapy. The most effective combination for the reduction of Wandering and caregivers’ burden is: Exercise- Music therapy- Reminiscence therapy. The most effective combination for the reduction of Sleeping problems and caregivers’ burden is: Psychoeducational program- Exercise- Aromatherapy/ Massage. The most effective combination for the reduction of Eating disorders and caregivers’ burden is: Psychoeducational program- Music therapy- Exercise. Overall, the design of the study is strong. For the statistical analysis, Wilcoxon test was used, because the samples cannot be assumed to be normally distributed. Apart of the heterogeneity of the sample, our results apply to both genders and different types and stages of dementia. Moreover, there was no drop-out rate. The psychoeducational programs can reduce many BPSD (sometimes in combination with cognitive interventions). The sensory interventions are more effective than cognitive. The most effective combination for the reduction of a BPSD is the most effective combination for the reduction of the caregivers’ distress, as well. When sensory interventions applied before cognitive interventions are more effective. For the first time in literature, combinations of non-pharmacological interventions for the reductions of BPSD and caregivers’ distress were found.

Οι συμπεριφορικές και ψυχολογικές διαταραχές στην άνοια αποτελούν ένα μεγάλο πρόβλημα της νόσου. Οι παρούσες φαρμακευτικές παρεμβάσεις παρέχουν μικρή βοήθεια και έχουν σοβαρές παρενέργειες. Οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις τίθενται στο επίκεντρο της έρευνας. Στην παρούσα εργασία συμμετείχαν συνολικά 181 ασθενείς. Για κάθε μία από τις διαταραχές συμπεριφοράς συμπεριλήφθηκαν 60 ασθενείς από το συνολικό δείγμα, με όλους τους μη αναστρέψιμους τύπους άνοιας, σε όλα τα στάδια της νόσου. Οι ασθενείς κατανεμήθηκαν τυχαία σε 6 ομάδες των 10 ατόμων. Η εργασία χρησιμοποίησε μια διασταυρούμενη τυχαιοποιημένη διαδικασία με σκοπό να αξιολογήσει τρεις μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις για κάθε μια διαταραχή συμπεριφοράς και να βρει τον καταλληλότερο συνδυασμό που μειώνει την ανεπιθύμητη συμπεριφορά και την επιβάρυνση των περιθαλπόντων. Οι κλίμακες που χρησιμοποιήθηκαν είναι: MMSE, ACE-R, GDS, FRSSD, NPI. Η κάθε παρέμβαση διήρκησε πέντε ημέρες και υπήρχαν δύο ημέρες για αποθεραπεία. Ο καταλληλότερος συνδυασμός για τη μείωση των Παραληρητικών Ιδεών και της επιβάρυνσης των περιθαλπόντων είναι: Θεραπεία Αξιολόγησης/ Ψυχοεκπαιδευτικό πρόγραμμα- Μουσικοθεραπεία- Μέθοδος Αναπόλησης. Ο καταλληλότερος συνδυασμός για τη μείωση των Ψευδαισθήσεων και της επιβάρυνσης των περιθαλπόντων είναι: Θεραπεία Αξιολόγησης/ Ψυχοεκπαιδευτικό πρόγραμμα- Μουσικοθεραπεία- Μέθοδος Αναπόλησης. Ο καταλληλότερος συνδυασμός για τη μείωση της Επιθετικής συμπεριφοράς και της επιβάρυνσης των περιθαλπόντων είναι: Μουσικοθεραπεία- Αρωματοθεραπεία και Μασάζ- Σωματική άσκηση. Ο καταλληλότερος συνδυασμός για τη μείωση της Κατάθλιψης και της επιβάρυνσης των περιθαλπόντων είναι: Μουσικοθεραπεία- Σωματική άσκηση- Μέθοδος Αναπόλησης. Ο καταλληλότερος συνδυασμός για τη μείωση του Άγχους και της επιβάρυνσης των περιθαλπόντων είναι: Μουσικοθεραπεία- Σωματική άσκηση- Αρωματοθεραπεία και Μασάζ. Ο καταλληλότερος συνδυασμός για τη μείωση της Απάθειας και της επιβάρυνσης των περιθαλπόντων είναι: Μέθοδος Αναπόλησης- Σωματική άσκηση- Μουσικοθεραπεία. Στην άρση αναστολών δε βρέθηκε αποτελεσματικός συνδυασμός, αλλά βρέθηκε συνδυασμός που μειώνει την επιβάρυνση των περιθαλπόντων και είναι: Ψυχοεκπαιδευτικό πρόγραμμα- Σωματική άσκηση- Αρωματοθεραπεία και Μασάζ. Ο καταλληλότερος συνδυασμός για τη μείωση της Ευερεθιστότητας και της επιβάρυνσης των περιθαλπόντων είναι: Αρωματοθεραπεία και Μασάζ- Μουσικοθεραπεία- Θεραπεία Αξιολόγησης. Ο καταλληλότερος συνδυασμός για τη μείωση της Περιπλάνησης και της επιβάρυνσης των περιθαλπόντων είναι: Σωματική άσκηση- Μουσικοθεραπεία- Μέθοδος Αναπόλησης. Ο καταλληλότερος συνδυασμός για τη μείωση των Διαταραχών Ύπνου και της επιβάρυνσης των περιθαλπόντων είναι: Ψυχοεκπαιδευτικό πρόγραμμα- Σωματική άσκηση- Αρωματοθεραπεία και Μασάζ. Ο καταλληλότερος συνδυασμός για τη μείωση των Διατροφικών Διαταραχών και της επιβάρυνσης των περιθαλπόντων είναι: Ψυχοεκπαιδευτικό πρόγραμμα- Μουσικοθεραπεία- Σωματική άσκηση. Συμπερασματικά, ο μεθοδολογικός σχεδιασμός της μελέτης είναι ισχυρός. Για τη στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε ο έλεγχος Wilcoxon, λόγω της μη κανονικής κατανομής του δείγματος. Με εξαίρεση την ετερογένεια του δείγματος, τα αποτελέσματά μας φαίνεται να εφαρμόζονται και στα δύο φύλα και στους διαφορετικούς τύπους άνοιας και στα διάφορα στάδια. Επιπλέον, δεν είχαμε ποσοστά drop-out. Τα Ψυχοεκπαιδευτικά προγράμματα μπορούν να ελαττώσουν αρκετές διαταραχές συμπεριφοράς (είτε μόνα τους είτε σε συνδυασμό με νοητικές παρεμβάσεις). Οι αισθητηριακές παρεμβάσεις φάνηκαν περισσότερο αποτελεσματικές από τις νοητικές. Υπάρχει συνάφεια μεταξύ της παρέμβασης που είναι πιο αποτελεσματική για τη μείωση της συμπεριφοράς και της παρέμβασης που είναι πιο αποτελεσματική για τη μείωση της επιβάρυνσης του περιθάλποντα. Όταν οι αισθητηριακές παρεμβάσεις προηγούνται των νοητικών έχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Για πρώτη φορά μελετήθηκε συνδυασμός μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων και τα αποτελέσματα ήταν πολύ ικανοποιητικά.