Ανάλυση επιπτώσεων των εφαρμοζόμενων πολιτικών στον γεωργικό τομέα μέσω εφαρμογής υποδείγματος γενικής ισορροπίας σε περιφερειακό επίπεδο

Abstract

The basic aim of this paper is to identify the key economic sectors in the region of Central Macedonia, while simultaneously calculate the changes in employment, income and output that the new CAP has through policy development. At the same time, research was carried out to find the best method of regionalization of a National Table. In particular, the advantages and disadvantages of each and every method were studied, examined and presented, in order to find the best one with the available data at each time.At first, the paper gives a brief overview of the CAP from its inception to the present, and sets out its goals for the 2014-2020 period. The next step was to examine the effects on employment, product and CAP income in the region of Central Macedonia.However, in order to do this it was necessary to find out both the model to be used and the regional table as well. The lack of this table led to the necessity of the National Table’s regionalization. Several models have been studied with regard to the choice of model, their advantages and disadvantages have been also recorded with the ultimate aim of making the most suitable choice for use. Specifically, the input-output models, the S.A.M model, the C.G.E model, the economic base model, the economic model and the positive mathematical programming model were studied. From the study of the models, several conclusions were drawn for the models mentioned above. The EB one is considered to be quite obsolete, not only because it was the first created, but also because the distinction between basic and non-basic industries has become quite obscure. On the other hand, AGE models have as main disadvantage (according to Hertel 1999) that they are not suitable for impact analysis, which is imperative.The economic model is also interesting, since it manages to overcome many of the others’ weaknesses but its requirement for regional data bypassing the respective Nationals is difficult to be found. On the other hand, the CGE model, although according to (Taylor 1999), is considered more flexible in modeling the redistributive effects of a policy, however, the fact that it has to include fewer areas and that the confidence of the solution for that model should located only in the direction and not the size (Isard and Aziz 1998), aided by the observation that it is considered suitable for large areas or nations, is a key reason for not using it in the present work. Finally, the two I / O models and SAM present similar features in both their advantages and disadvantages. Clearly, the use of SAM is more efficient for impact analysis, since the model presents the economy in greater detail (Cardenete and Sancho 2006), but its use over the I / O model depends on the availability of data. With the existing data, the use of I / O was superior to the others.Once the model to be used was decided, the region's cross-sectoral table had to be existed for the model to be used. However, such data usually do not exist, as the primary data takes a long time to obtain but costs a great deal, too. Regionalization methods were studied to solve this problem. One of the methods is by using the SLQ, CILQ, FLQ, RLQ, AFLQ quotient. Comparison with real data was performed to select the most suitable quotient. From this research using specific statistics, the FLQ-AFLQ correlation coefficients were found to produce better results, while by changing the comparison statistics the SLQ-CILQ correlation coefficients eventually produced better tables. Other regionalization techniques (RAS, BPN, entropy CHARM) were also studied. Of all the regionalization techniques the one with the correlation coefficients, namely FLQ, it was chosen to be used.With the regionalized trading table constructed and based on the available rural development program, 13 scenarios have been developed to calculate the impact of the CAP on income, employment and output in the region of Central Macedonia. Of the scenarios constructed, the following are observed: for Scenario IV, from which we extract the agricultural sector from the economy, considering also that Pillar II measures are scattered in specific sectors, but also for Scenario IX, from which households’ amounts are scattered throughout the economy, the importance of the agricultural sector in both product and employment is evident. For the product we have a decrease of 1.4%, but for employment the decrease is 6.3%, which shows the utility of the sector in employment. For the rest of the scenarios the product in both the open and the closed model ranges from -1,3% to 0,353% in the open model, while for the closed one it varies from -1,4% to 0,3%. This is mainly due to the transfer of funds to Pillar II, which is small, and seems to differentiate the amounts very little. The highest income is shown in Scenario VII (it is the baseline scenario with Pillar I amounts, we consider them to be scattered throughout the economy and there is a 2.5% amount transfer from other regions to Central Macedonia), with 518.1 million. € for the open model and 932.4 million € for the closed one, though it is not significantly different from the others. Of course, we should emphasize that this scenario has the advantage of the above amounts (albeit slightly) over the others. There are significant differences in employment, ranging from -6.2% to 11.01%, with scenario XI being the top one (it is the transfer of funds from Pillar I to Pillar II 1.5% to rural and 0.5% in the forest). In fact, in absolute terms it produces 5897 jobs and is due to the fact that the amounts are directed to sectors with a relatively large multiplier.Finally, comparisons are made with other similar studies, where similar results are observed. It should be noted that the Rural Development Program, meaning Pillar II, does not generate a sufficient number of jobs.The final section of the paper outlines next steps that can be taken and suggestions for further research as well.

Η συγκεκριμένη διδακτορική διατριβή έχει ως βασικό στόχο να προσδιορίσει τους βασικότερους οικονομικούς κλάδους στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, και ταυτόχρονα να υπολογίσει τις μεταβολές στην απασχόληση, στο εισόδημα και στο παραγόμενο προϊόν που προκαλεί η επίδραση της νέας ΚΓΠ μέσω της ανάπτυξης σεναρίων πολιτικής. Ταυτόχρονα πραγματοποιήθηκε έρευνα για την εύρεση της βέλτιστης μεθόδου περιφερειοποίησης ενός Εθνικού πίνακα. Ειδικότερα μελετήθηκαν, εξετάστηκαν και παρουσιάστηκαν τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα καθεμίας από αυτές, ώστε να βρεθεί η καλύτερη μέθοδος με τα υπάρχοντα κάθε φορά δεδομένα. Αρχικά, παρουσιάζεται μια σύντομη αναδρομή της ΚΓΠ από την έναρξη της μέχρι σήμερα και αναφέρονται οι στόχοι της για την περίοδο 2014-2020. Στο επόμενο βήμα έπρεπε να εξεταστούν οι συνέπειες ως προς την απασχόληση, το προϊόν αλλά και το εισόδημα της ΚΓΠ στην περιφέρεια της Κ. Μακεδονίας. Ωστόσο, για να πραγματοποιηθεί αυτό ήταν αναγκαίο να βρεθεί αφενός το υπόδειγμα που θα χρησιμοποιηθεί και αφετέρου ο περιφερειακός πίνακας. Η έλλειψη του συγκεκριμένου πίνακα οδήγησε στην ανάγκη περιφερειοποίησης του Εθνικού πίνακα. Ως προς την επιλογή του υποδείγματος μελετήθηκαν αρκετά, καταγράφηκαν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα τους με τελικό σκοπό να γίνει η προσφορότερη επιλογή αυτού που θα χρησιμοποιηθεί. Συγκεκριμένα, μελετήθηκαν τα υποδείγματα εισροών-εκροών, το υπόδειγμα S.A.M, το C.G.E, το υπόδειγμα της οικονομικής βάσης, το οικονομικό υπόδειγμα και το υπόδειγμα του θετικού μαθηματικού προγραμματισμού. Από τη μελέτη των υποδειγμάτων εξήχθησαν διάφορα συμπεράσματα για τα παραπάνω μοντέλα. Αυτό της ΕΒ θεωρείται αρκετά παρωχημένο, όχι μόνο γιατί ήταν από τα πρώτα που δημιουργήθηκαν αλλά γιατί η διάκριση των βιομηχανιών μεταξύ βασικών και μη βασικών έχει γίνει αρκετά δυσδιάκριτη. Από την άλλη τα υποδείγματα AGE, έχουν ως βασικό τους μειονέκτημα (σύμφωνα με το Hertel 1999), ότι δεν είναι κατάλληλα να εφαρμοστούν για την ανάλυση επιπτώσεων, κάτι που στην συγκεκριμένη εργασία είναι επιτακτικό. Ενδιαφέρον, επίσης παρουσιάζει και το οικονομικό υπόδειγμα, αφού κατορθώνει να ξεπερνά αρκετές από τις αδυναμίες των άλλων, όμως η απαίτησή του σε στοιχεία για την περιφέρεια παρακάμπτοντας τα αντίστοιχα Εθνικά, είναι δύσκολο να βρεθούν. Από την άλλη, το υπόδειγμα C.G.E παρόλο που σύμφωνα με τον (Taylor 1999), θεωρείται περισσότερο ευέλικτο στη μοντελοποίηση των αναδιανεμητικών συνεπειών μιας πολιτικής, ωστόσο, το γεγονός ότι είναι αναγκασμένο να συμπεριλάβει λιγότερους τομείς όσο και ότι η εμπιστοσύνη της λύσης για το συγκεκριμένο υπόδειγμα πρέπει να βρίσκεται μόνο προς την κατεύθυνση και όχι προς το μέγεθος (Isard και Aziz 1998), συνεπικουρούμενο από την παρατήρηση ότι θεωρείται κατάλληλο για μεγάλες περιοχές ή έθνη, αποτελεί βασικό λόγο για τη μη χρησιμοποίησή του στην παρούσα εργασία. Τέλος, τα δύο υποδείγματα Ε/Ε και SAM παρουσιάζουν παρόμοια στοιχεία τόσο στα πλεονεκτήματα όσο και στα μειονεκτήματά τους. Σαφώς, η χρήση του SAM είναι αποδοτικότερη για την ανάλυση των επιπτώσεων, αφού το υπόδειγμα παρουσιάζει με μεγαλύτερη λεπτομέρεια την οικονομία (Cardenete και Sancho 2006), ωστόσο η χρησιμοποίησή του έναντι του υποδείγματος Ε/Ε εξαρτάται από την ύπαρξη δεδομένων. Με τα υπάρχοντα δεδομένα η χρήση του Ε/Ε προκρίθηκε έναντι των άλλων.Αφού αποφασίστηκε το υπόδειγμα που θα χρησιμοποιηθεί, έπρεπε να υπάρχει ο πίνακας διακλαδικών συναλλαγών της περιφέρειας, ώστε να χρησιμοποιηθεί στο συγκεκριμένο υπόδειγμα. Ωστόσο τέτοια στοιχεία συνήθως δεν υπάρχουν αφού τα πρωτογενή δεδομένα απαιτούν και αρκετό χρονικό διάστημα για να αποκτηθούν αλλά έχουν και μεγάλο κόστος. Για να λυθεί το συγκεκριμένο πρόβλημα μελετήθηκαν μέθοδοι περιφερειοποίησης. Μία από τις μεθόδους είναι με την χρησιμοποίηση των συντελεστών συσχέτισης SLQ,CILQ, FLQ ,RLQ, AFLQ. Για την επιλογή του καταλληλότερου συντελεστή διεξήχθει σύγκριση με πραγματικά δεδομένα. Από την έρευνα αυτή με την χρησιμοποίηση συγκεκριμένων στατιστικών βρέθηκε να παράγουν καλύτερα αποτελέσματα οι συντελεστές συσχέτισης FLQ-AFLQ ενώ αλλάζοντας τα στατιστικά σύγκρισης οι συντελεστές συσχέτισης SLQ-CILQ παρήγαγαν τελικά καλύτερους πίνακες. Ταυτόχρονα μελετήθηκαν και άλλες τεχνικές περιφερειοποίησης (RAS, BPN, εντροπίας CHARM). Από όλες τις τεχνικές περιφερειοποίησης επιλέχθηκε να χρησιμοποιηθεί η τεχνική με τους συντελεστές συσχέτισης και συγκεκριμένα με τον FLQ.Με τον περιφερειοποιημένο πίνακα συναλλαγών κατασκευασμένο, και με βάση το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης που είναι διαθέσιμο εκπονήθηκαν 13 σενάρια, ώστε να υπολογιστούν οι επιπτώσεις που θα έχει η ΚΓΠ στο εισόδημα, την απασχόληση, και το προϊόν στην περιφέρεια της Κ. Μακεδονίας. Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονιστεί ότι αυτά τα σενάρια που εκπονήθηκαν υπολογίζουν τις επιπτώσεις ανά κλάδο της περιφέρειας και δεν έχουν σχέση με τα γνωστά σενάρια που έχει εκπονήσει η περιφέρεια της Κ. Μακεδονίας. Από τα σενάρια που κατασκευάστηκαν, αυτά πού παρατηρήθηκαν είναι τα εξής: για το σενάριο IV, όπου εξάγουμε τον αγροτικό τομέα από την οικονομία και θεωρούμε επίσης ότι τα μέτρα του Πυλώνα ΙΙ διαχέονται σε συγκεκριμένους τομείς αλλά επίσης και για το σενάριο IX όπου τα ποσά των νοικοκυριών διαχέονται σε όλη την οικονομία, φαίνεται καταρχήν η σημασία του αγροτικού τομέα τόσο στο προϊόν αλλά κυρίως στην απασχόληση. Για το προϊόν έχουμε μια μείωση της τάξης του 1,4%, όμως για την απασχόληση η μείωση είναι στο 6,3%, ποσοστό που δείχνει τη χρησιμότητα του τομέα στην απασχόληση. Για τα υπόλοιπα σενάρια το προϊόν τόσο στο ανοικτό όσο και στο κλειστό μοντέλο, οι διαφορές κυμαίνονται από -1,3% έως 0,353% στο ανοικτό μοντέλο, ενώ για το κλειστό είναι από -1,4% έως 0,3%. Αυτό συμβαίνει λόγω κυρίως της μεταφοράς των ποσών στον πυλώνα ΙΙ που είναι μικρή και φαίνεται να διαφοροποιεί τα ποσά ελάχιστα. Το μεγαλύτερο εισόδημα παρουσιάζεται στο σενάριο VIΙ (είναι το βασικό σενάριο με τα ποσά του Πυλώνα Ι, θεωρούμε ότι διαχέονται σε όλη την οικονομία και υπάρχει μεταφορά ποσών 2,5% από άλλες περιφέρειες προς αυτήν της Κ. Μακεδονίας), με 518,1 εκατ.€ για το ανοικτό μοντέλο και 932,4 εκατ.€ για το κλειστό, χωρίς ωστόσο να παρουσιάζει σημαντικές διαφορές από τα υπόλοιπα. Βέβαια, θα πρέπει να τονίσουμε ότι αυτό το σενάριο έχει το πλεονέκτημα των παραπάνω ποσών (έστω και ελαφρά) σε σχέση με τα υπόλοιπα. Στην απασχόληση υπάρχουν σημαντικές διαφορές, αφού κυμαίνονται από -6,2% μέχρι 11,01%, με κορυφαίο να θεωρείται το σενάριο XI (είναι η μεταφορά ποσών από τον Πυλώνα Ι στον Πυλώνα ΙΙ 1,5% στον αγροτικό και 0,5% στον δασικό). Μάλιστα, σε απόλυτους αριθμούς παράγει 5897 θέσεις εργασίας και οφείλεται στο γεγονός ότι τα ποσά κατευθύνονται σε τομείς με σχετικά μεγάλο πολλαπλασιαστή.Τέλος γίνεται σύγκριση και με άλλες παρόμοιες έρευνες όπου παρατηρούνται ανάλογα αποτελέσματα. Σε αυτά πρέπει να σημειωθεί ότι από το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης δηλαδή τα ποσά του πυλώνα ΙΙ δεν προκύπτουν ικανός αριθμός θέσεων στην απασχόληση. Στο τελευταίο τμήμα της διδακτορικής διατριβής αναφέρονται επόμενα βήματα που μπορούν να γίνουν καθώς και προτάσεις για περαιτέρω έρευνα.