Η επίδραση της άσκησης στην ενεργειακή δαπάνη ηρεμίας στον λιπώδη ιστό και στη ψυχοσωματική κατάσταση σε έγκυες με σακχαρώδη διαβήτη της κύησης

Abstract

The aim of the dissertation was to investigate the effect of exercise on resting energy expenditure, fatty tissue and on psychosomatic characteristics in pregnant women with GDM who exercise regularly compared to those receiving counseling only. Αn interventional, non-randomized and open-label study was designed. The study took place at the A΄ Obstetrics and Gynecology clinic of Aristotle University of Thessaloniki. The study included 43 pregnant women with verified GDM. A total of (3) groups were created: Counseling (n=17), Regular walking (n=14) and Regular exercise (n=12). The Counseling group had normal daily physical activity without participating in a regular exercise program. Instead, the Regular walking group followed a 7-10 week walking program, at an intensity 60%-70% of the maximum heart rate, lasting 30-50min, 3 times/week using pedometers and GPS with heart rate monitor. Finally, the Regular Exercise group, followed a structured exercise program lasting 7 to 10 weeks, combining interval aerobic exercise and muscle strength exercises, 3 times/week under the directions and supervision of a midwife and a specialist physical education instructor. The research parameters were investigated in the above groups through the assessment of resting metabolic rate (RMR), submaximal stress test, percent fat testing using a skinfold caliper and the completion of questionnaires. Testing took place between the 27th – 38th week of gestation before and after intervention. According to the statistical analysis, when considering the paired differences, there was a difference in Energy Rest Expenditure (REE) in the groups of Regular walking (p = 0.001) and Regular exercise (p = 0.002). There was no difference in carbohydrate metabolism (p = 0.907). On the other hand, an increase in insulin units for the Counseling group (p = 0.023) was found, but not for the Regular walking or Regular exercise groups. The difference in insulin units before and after intervention was 50% lower for the Regular Exercise group. No difference (p = 0.559) was observed in fat percentage. Finally, the psychological status of pregnant women was assessed by completing questionnaires. There was no difference in the levels of anxiety or depression. Regarding the evaluation of positive and negative emotions, there was a difference in the parameters: "Sleep", (Counseling, p = 0.018), "Hostility" (Regular walking, p = 0.034) and "Concentration" (p = 0.027). Finally, regarding the assessment of physical self-perception, there was a difference in the parameters "Health" (Regular walking, p = 0.046), "Sports Competition" (Counseling, p = 0.011), "General body concept" (Regular walking, p= 0.014) and "Self-esteem" (each of the three groups, p = 0.001). According to the findings of the study, the aerobic or mixed form of exercise 3 times/week, with a duration of 30-45min and at an intensity between 60% - 70% of heart rate max creates positive changes both in the therapeutic plan and in the psychological state of pregnant women with GDM.

Σκοπός της διατριβής ήταν η διερεύνηση της επίδρασης της άσκησης στην ενεργειακή δαπάνη ηρεμίας, στο λιπώδη ιστό και στα ψυχοσωματικά χαρακτηριστικά σε έγκυες με ΣΔΚ που ασκούνται συστηματικά συγκριτικά με αυτές που λαμβάνουν μόνο συμβουλευτική υποστήριξη. Σχεδιάστηκε μία παρεμβατική, μη τυχαιοποιημένη και μη τυφλοποιημένη μελέτη (interventional, non-randomized, open-label study). Στη μελέτη εντάχθηκαν 43 έγκυες με διάγνωση ΣΔΚ. Δημιουργήθηκαν συνολικά τρείς (3) ομάδες: Συμβουλευτική (n=17), Συστηματική βάδιση (n=14) και Συστηματική άσκηση (n=12). Η ομάδα της Συμβουλευτικής είχε συνήθη φυσική δραστηριότητα, χωρίς να συμμετέχει σε τακτικό πρόγραμμα άσκησης. Αντίθετα, η ομάδα της Συστηματικής βάδισης ακολούθησε πρόγραμμα βάδισης, διάρκειας 7 - 10 εβδομάδων, με ένταση στο 60 - 70% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας, διάρκειας 30 - 50min, και συχνότητας 3 φορές / εβδομάδα, με τη χρήση βηματομετρητών και GPS με καρδιοσυχνόμετρο. Τέλος, η ομάδα της Συστηματικής άσκησης ακολούθησε δομημένο πρόγραμμα άσκησης, διάρκειας 7 - 10 εβδομάδων, με συνδυασμό αερόβιας άσκησης και μυϊκής ενδυνάμωσης, σε διαλειμματική μορφή, 3 φορές / εβδομάδα. Οι ερευνητικές παράμετροι διερευνήθηκαν στις παραπάνω ομάδες μέσω της αξιολόγησης του μεταβολισμού ηρεμίας (RMR), της υπομέγιστης δοκιμασίας κόπωσης, της λιπομέτρησης με τη χρήση δερματοπτυχομέτρου και της συμπλήρωσης ερωτηματολογίων. Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν μεταξύ της 27ης και της 38ης εβδομάδας της κύησης πριν και μετά την παρέμβαση. Κατά την στατιστική ανάλυση όταν μελετήθηκε η διαφορά της μεταβολής κατά ζεύγη προέκυψε διαφορά στην ενεργειακή δαπάνη ηρεμίας (REE) στις ομάδες της συστηματικής βάδισης (p=0,001) και της συστηματικής άσκησης (p=0,002). Διαπιστώθηκε αύξηση των μονάδων ινσουλίνης για την ομάδα της Συμβουλευτικής (p=0,023), αλλά όχι για τις ομάδες της Συστηματική βάδισης ή της Συστηματικής άσκησης. Η διαφορά στις μονάδες ινσουλίνης πριν-μετά την παρέμβαση ήταν 50% χαμηλότερη για την ομάδα της Συστηματικής άσκησης. Όσον αφορά την αξιολόγηση του ποσοστού λίπους, δεν παρατηρήθηκε διαφορά (p=0,559). Τέλος, η ψυχολογική κατάσταση των εγκύων αξιολογήθηκε με την συμπλήρωση των ερωτηματολογίων. Όσον αφορά την αξιολόγηση της βίωσης θετικών και αρνητικών συναισθημάτων, παρατηρήθηκε διαφορά στις παραμέτρους: «Λύπη», (ομάδα Συμβουλευτικής, p=0,018), «Εχθρότητα» (ομάδα Συστηματικής βάδισης, p=0,034) και «Συγκέντρωση» (ομάδα Συστηματικής άσκησης, p=0,027). Τέλος, σχετικά με την αξιολόγηση της σωματικής αυτοαντίληψης διαπιστώθηκε διαφορά στις παραμέτρους «Υγεία» (ομάδα Συστηματικής βάδισης, p=0,046), «Αθλητικός ανταγωνισμός» (ομάδα Συμβουλευτικής, p=0,011), «Γενική Αντίληψη Σώματος» (ομάδα Συστηματικής βάδισης, p=0,014) και «Αυτοεκτίμηση» (κάθε μία από τις τρεις ομάδες, p=0,001).Συμπερασματικά, η αερόβια ή μικτής μορφής άσκηση 3 φορές / εβδομάδα με διάρκεια 30 – 45 min και ένταση μεταξύ 60% - 70% της μέσης καρδιακής συχνότητας δημιουργεί θετικές μεταβολές τόσο στο θεραπευτικό πλάνο όσο και στην καλύτερη ψυχολογική κατάσταση εγκύων με ΣΔΚ.