Εκπαίδευση, παιδεία και ιστορία στα Χανιά της Κρήτης: η συμβολή του τοπικού τύπου: 1900-1901

Abstract

Τhe aim of the Doctoral Thesis is the presentation of education and history in Chania (1900-1901), placing emphasis on the local press. Historical investigation of archival collections has been chosen. At the beginning of the Cretan State, the administration presents a centralized character; two of its goals are the Union and education. The budgets for the year 1900 reveal that education constitutes a main aim, but it is not in itself a priority. The special educational budget discloses that the limited amount of funding is not invested properly. Saving resources is the target of the gradual changes in the educational law of 1899.The aims of primary education are evident through the subjects. The teachers’ salaries depend on their qualifications or their position, while the exams constitute a means of their categorization. Τhe reduction of teachers from 197 to 127 and the abolition of 40 schools in the prefecture of Chania in the school year 1900-1901, comparatively to the previous school year (1899 – 1900) , reveals the regressive course of education. The local gove1rnment representatives’ opinions on the school regions constitute a single decentralized administrative attempt. The way that Chania High School is run, the students' trips, the control of students’ behavior by caretakers are analyzed thoroughly. After that, the range and quality of the local press is revealed; the local press itself constitutes an educational means and a field of criticism against the government. The teachers’ cognitive deficiencies ‘are filled’ by the educational conference of 1901. Agriculture and trade at the Chania harbour present regression, in contrast to the development of the postal connection of the Chania prefecture with the rest of Crete and other countries. Souda is a base for the naval fleet of the Great Forces. The elections of 1901 end a two year period in which the legislative power belonged completely to the High Commissioner, while the new electoral law brings peace to the elections. The mission of the first Cretan parliament is summarized in the Union and decentralized administration. The period 1900-1901 is characterized by important developments in the public life of Chania.

Σκοπός της Διδακτορικής Διατριβής είναι η ανάδειξη της εκπαίδευσης, της παιδείας και της ιστορίας στα Χανιά (1900-1901) με έμφαση στον τοπικό τύπο. Επιλέχθηκε η ιστορική έρευνα αρχειακών πηγών πρωτογενούς χαρακτήρα. Κατά την απαρχή της Κρητικής Πολιτείας, η διοίκηση παρουσιάζει συγκεντρωτικό χαρακτήρα και συμπεριλαμβάνει στους στόχους της την Ένωση και την εκπαίδευση. Οι προϋπολογισμοί του 1900 αποκαλύπτουν πως η εκπαιδευτική ανάπτυξη αποτελεί στόχο, αλλά όχι προτεραιότητα. O ειδικός εκπαιδευτικός προϋπολογισμός φανερώνει πως το περιορισμένο ποσό χρηματοδότησης δεν επενδύεται συνετά. Η εξοικονόμηση πόρων είναι ο στόχος των σταδιακών μεταβολών του πρώτου εκπαιδευτικού νόμου της Κρητικής Πολιτείας του 1899. Η στοχοθεσία της Δημοτικής εκπαίδευσης αναδεικνύεται από τα γνωστικά αντικείμενα. Η μισθοδοσία των εκπαιδευτικών είναι διαβαθμισμένη σε αντιστοιχία με τα προσόντα ή τη θέση τους, ενώ οι εξετάσεις αποτελούν ένα μέσο κατηγοριοποίησής τους. Η μείωση του αριθμού των διδασκάλων από 197 σε 127 και οι καταργήσεις 40 σχολείων στο νομό Χανίων τη σχολική χρονιά 1900-1901, συγκριτικά με την προηγούμενη (1899-1900), αποκαλύπτουν την οπισθοδρομική πορεία της εκπαίδευσης. Οι γνωμοδοτήσεις εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης για τις σχολικές περιφέρειες συνιστούν μεμονωμένη απόπειρα αποκεντρωτικής διοίκησης. Η λειτουργία του Γυμνασίου Χανίων, οι εκδρομές, ο έλεγχος της συμπεριφοράς των μαθητών από παιδονόμους αναλύονται διεξοδικά. Στη συνέχεια αποκαλύπτεται το εύρος και η ποιότητα του τοπικού τύπου που αποτελούσε επιμορφωτικό μέσο αλλά και πεδίο άσκησης κριτικής στην κυβέρνηση. Τα γνωστικά κενά των εκπαιδευτικών καλύπτονται σε εκπαιδευτικό συνέδριο του 1901. Η γεωργία και το εμπόριο στο λιμένα Χανίων παρουσιάζουν κάμψη, σε αντίθεση με την ανάπτυξη της ταχυδρομικής σύνδεσης του νομού Χανίων με την υπόλοιπη Κρήτη και άλλες χώρες, ενώ η Σούδα συνιστά ορμητήριο για τον πολεμικό στόλο τον Μεγάλων Δυνάμεων. Οι εκλογές του 1901 θέτουν τέλος στην διετία κατά την οποία η νομοθε-τική εξουσία άνηκε εξ’ ολοκλήρου στον Ύπατο Αρμοστή, ενώ ο εκλογικός νόμος επιφέρει ειρηνική εκλογική διαδικασία. Η αποστολή της πρώτης Κρητικής Βουλής συνοψίζεται στην ένωση και στην αποκεντρωτική διοίκηση. Η περίοδος 1900-1901 χαρακτηρίζεται από σημαντικές εξελίξεις στη δημόσια ζωή των Χανίων.