Διαρθρωτικές μεταβολές και περιφερειακή ανάπτυξη στην Ελλάδα: μεθοδολογία αξιολόγησης και εμπειρική διερεύνηση

Abstract

The structural changes that take place in an economy are directly linked to its economic growth and development. In recent decades, extensive changes observed in the productive structure of many developed countries have affected the development models of their economies. New production processes have been adopted by the developed countries whereas the emergence of new leading sectors plays a key role in their economic growth. Moreover, the economic crisis has led to changes in the productive structure of many countries (including Greece). This PhD thesis, which consists of three basic parts, aims at developing a methodological framework that can contribute to the assessment of the structural changes in an economy during a period of time. The first part includes the literature review and the evaluation of the existing methods. In the second part, the proposed methodological framework is formulated, whereas the third part includes the implementation of the methodology and the evaluation of the results. The PhD thesis focuses on national, regional and regional unit level of the Greek economy during the period 1988-2010. The results of the methodological framework can lead to strategic decisions that aim at improving the competitiveness of the economy under consideration.

Οι διαρθρωτικές μεταβολές που πραγματοποιούνται στην οικονομία μιας χώρας συνδέονται άμεσα με την οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη της. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι εκτενείς αλλαγές που παρατηρούνται στην παραγωγική διάρθρωση πολλών ανεπτυγμένων χωρών, έχουν επηρεάσει το αναπτυξιακό πρότυπο των οικονομιών τους. Κλάδοι που κυριαρχούσαν επί χρόνια, έχουν υποστεί σημαντική ύφεση, ενώ παράλληλα έχουν αναδειχθεί νέοι ηγετικοί κλάδοι και έχουν υιοθετηθεί καινούργιες διαδικασίες παραγωγής. Επιπλέον, η οικονομική κρίση που πλήττει μια σειρά από χώρες τα τελευταία χρόνια (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) έχει οδηγήσει σε σημαντικές μεταβολές στον παραγωγικό ιστό αυτών των χωρών. Η παρούσα διδακτορική διατριβή, που αποτελείται από τρία βασικά μέρη, έχει σαν απώτερο στόχο τη διαμόρφωση ενός μεθοδολογικού πλαισίου για τη διερεύνηση και αξιολόγηση των μεταβολών που πραγματοποιούνται στην παραγωγική διάρθρωση μιας οικονομίας κατά τη διάρκεια μιας χρονικής περιόδου. Ειδικότερα, στο πρώτο μέρος γίνεται βιβλιογραφική επισκόπηση, ανάλυση και αξιολόγηση των μεθοδολογιών που σχετίζονται με το αντικείμενο της διατριβής. Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει τη διαμόρφωση του προτεινόμενου μεθοδολογικού πλαισίου της διδακτορικής διατριβής, ενώ στο τρίτο μέρος γίνεται εφαρμογή της μεθοδολογίας και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων που προκύπτουν. Η διδακτορική διατριβή εστιάζει, τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο περιφερειών και περιφερειακών ενοτήτων της ελληνικής οικονομίας, για την περίοδο 1988-2010. Τα αποτελέσματα της προτεινόμενης μεθοδολογίας μπορούν να συμβάλλουν στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων που θα στοχεύουν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της υπό εξέταση οικονομίας.