Οι επιθυμίες και οι προσδοκίες των μαθητών της έκτης τάξης του δημοτικού σχολείου για τις διευκολυντικές συνθήκες στην σχέση την οποία θα αναπτύξουν με τους καθηγητές τους στο γυμνάσιο, καθώς και οι εμπειρίες διευκολυντικών συνθηκών των μαθητών της πρώτης γυμνασίου από τη σχέση αυτή

Abstract

This research aims to investigate sixth grade students’ desires and expectations about facilitative conditions in relationship will develop with teachers in junior high school and seventh grade students’ attitudes about facilitative conditions in relationship with teachers. The facilitative conditions according the Roger’s person-centered theory are: empathy, unconditional positive regard and congruence. We used also the expectation-value theory (Eccles & Wigfield, 2002 ∙ Wigfield & Eccles, 2000), which gives a broad analysis model about student’s desires and expectations.The research method we used was a combination of longitudinal (panel) qualitative research interviews and cross-sectional quantitative field research questionnaires. The sample of panel study were 68 students of Achaia, of which the researcher interviewed once before their transition to high school and twice after (autumn and spring). The sampling method of cross-sectional study was two-stage cluster random. The nationwide samples were 1,253 sixth graders from 69 elementary schools and 1,472 seventh graders of 60 junior high schools which welcome students of elementary schools. The panel data analyzed by quantitative and qualitative methods.The results showed that elementary students report higher desire of facilitative conditions of high school teachers in comparison with the expectation of that conditions and the experience of primary teachers. This expectation is around the average of the scale and is lower than the experience of the seventh graders’ facilitative conditions of high school teachers. In analyzes of the desire of facilitative conditions by elementary students mainly involved: the mother’s and primary teacher’s encouragement-discouragement for high school teachers, the desire of regard by the teachers and the mother’s professional status. In analyzes of expectations of facilitative conditions by elementary students mainly involved: the expectation of empathy or regard, socio-economic variables of the parents and the encouragement of mother for high school teachers. This research highlights the changing facilitative conditions providing teachers to the students when they go to junior high school, and the factors that contribute to teacher-student relationship since its inception.

Η έρευνα αυτή έχει σκοπό να διερευνήσει τις στάσεις των τελειόφοιτων μαθητών του δημοτικού σχολείου για τη σχέση την οποία προσδοκούν να αναπτύξουν με τους καθηγητές τους στο γυμνάσιο και τις στάσεις των μαθητών της πρώτης τάξης του γυμνασίου για τη σχέση που διατηρούν με αυτούς. Οι στάσεις αυτές αναφέρονται στις διευκολυντικές για τους μαθητές –σύμφωνα με την προσωποκεντρική προσέγγιση του C. Rogers για την εκπαίδευση– πλευρές της σχέσης εκπαιδευτικού-μαθητή (ενσυναισθητική κατανόηση, ανεπιφύλακτη θετική αναγνώριση και γνησιότητα). Για τη θεωρητική κάλυψη των προσδοκιών του μαθητή επιλέχθηκε η θεωρία προσδοκίας-αξίας (Eccles & Wigfield, 2002 ∙ Wigfield & Eccles, 2000), η οποία δίνει ένα ευρύ μοντέλο ανάλυσης των επιθυμιών και των προσδοκιών με τον μαθητή ως δρών πρόσωπο. Η μέθοδος έρευνας που ακολουθήθηκε ήταν συνδυασμός διαχρονικής (panel) ποιοτικής έρευνας με συνεντεύξεις και συγχρονικής (cross-sectional) ποσοτικής έρευνας πεδίου με ερωτηματολόγια. Το δείγμα της έρευνας panel το αποτέλεσαν 68 μαθητές του Νομού Αχαΐας, από τους οποίους ο ερευνητής πήρε συνεντεύξεις μία φορά πριν τη μετάβασή τους στο γυμνάσιο και δύο φορές μετά (φθινόπωρο και άνοιξη). Το δείγμα της ποσοτικής έρευνας επιλέχθηκε τυχαία, με στρωματοποιημένη δειγματοληψία από 12 νομούς της Ελλάδας, και αποτελείται από 1.253 μαθητές της έκτης τάξης από 69 δημοτικά σχολεία και 1.472 μαθητές της πρώτης τάξης από 60 γυμνάσια τα οποία υποδέχονται τους μαθητές των παραπάνω δημοτικών. Στα ποιοτικά δεδομένα της έρευνας panel έγιναν και ποσοτικές αναλύσεις, ώστε να είναι συγκρίσιμα με τα δεδομένα της ποσοτικής έρευνας.Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μαθητές δημοτικού δηλώνουν υψηλότερη επιθυμία διευκολυντικών συνθηκών από τους μελλοντικούς καθηγητές τους σε σύγκριση με την αντίστοιχη εμπειρία από τους δασκάλους και την προσδοκία τους από τους καθηγητές. Η προσδοκία αυτή κυμαίνεται γύρω στον μέσο όρο της κλίμακας και είναι χαμηλότερη από την εμπειρία των μαθητών της αντίστοιχης διευκολυντικής συνθήκης στη συμπεριφορά των καθηγητών, όταν οι μαθητές βρίσκονται στο γυμνάσιo. Στις αναλύσεις της επιθυμίας των διευκολυντικών συνθηκών από τους μαθητές δημοτικού βρέθηκε ότι συμμετείχαν κυρίως οι ενθαρρύνσεις της μητέρας και του δασκάλου για τους καθηγητές γυμνασίου, η εμπειρία γνησιότητας από τους δασκάλους, η επιθυμία εκτίμησης από τους καθηγητές και η επιθυμία να αναπτύξουν σχέση με τους μελλοντικούς καθηγητές τους. Αντίστοιχα στις αναλύσεις προσδοκιών κάθε διευκολυντικής συνθήκης από τους μαθητές δημοτικού βρέθηκε ότι συμμετείχαν κυρίως: η επιθυμία της αντίστοιχης διευκολυντικής συνθήκης, η προσδοκία ενσυναισθητικής κατανόησης, το κοινωνικοοικονομικό στρώμα των γονέων, οι ενθαρρύνσεις της μητέρας για τους καθηγητές γυμνασίου και οι ενθαρρύνσεις του δασκάλου για τους καθηγητές του γυμνασίου. Η έρευνα έρχεται να αναδείξει την αλλαγή των διευκολυντικών συνθηκών που παρέχουν οι εκπαιδευτικοί στους μαθητές οι οποίοι μεταβαίνουν στο γυμνάσιο, καθώς και τους παράγοντες οι οποίοι συμβάλλουν στη σχέση καθηγητή-μαθητή από την έναρξή της.