Πτώσεις, φόβος πτώσης, ποιότητα ζωής και φυσική δραστηριότητα σε ασθενείς τρίτης ηλικίας με σοβαρή οστεοαρθρίτιδα γόνατος: η επίδραση της ολικής αρθροπλαστικής γόνατος και της θεραπευτικής άσκησης

Abstract

Severe Knee Osteoarthritis is a risk factor for falls and one of the leading causes for disability in the elderly. Total knee arthroplasty is a common surgery for the treatment of severe Knee Osteoarthritis. The purpose of the study was to evaluate the improvement of falls rate, fear of falls, physical activity, quality of life, physical function and static and dynamic stability, a year after total knee arthroplasty and therapeutic exercise in patients with severe Knee osteoarthritis. An additional purpose was, to investigate the effect of an interventional functional and balance exercise program to improve physical function six weeks and a year after total knee arthroplasty and falls rate a year after surgery. Further objective was to identify the independent risk factors for falls and fear of falls and the use of the clinical tests as prediction tools for falls postoperatively. An observational longitudinal study of 68 patients (11 males and 57 females) with severe Knee Osteoarthritis was conducted in the Orthopaedic Clinic of the General Hospital "Sismanoglio-Amalia Fleming" and randomized 30 patients for the interventional functional and balance exercise program. The research lasted two years in total. Two weeks before surgery, patients were asked about their medical history, their falling status, completed self-administered questionnaires and assessed in physical performance tests and the same procedure was repeated 6 weeks and 1 year after surgery. A year after total knee arthroplasty and therapeutic exercise, there was a significant improvement on falls rate (p <0.001), fear of falls (p <0.001), quality of life (p <0.001), physical activity (p <0.001), physical function (p <0.001), static and dynamic stability (p <0.001), while the applied interventional functional and balance exercise program had a significant impact on physical function and fear of falls, but not in the reduction of falls rate. Total knee arthroplasty and therapeutic exercise improved all measured parameters of patient’s life. The main finding, however, was the significant reduce in falls rate, that threaten the life and quality of life of patients after total knee arthroplasty, reversing the benefits of the surgery.

Η σοβαρή οστεοαρθρίτιδα γόνατος αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση πτώσεων και μια από τις κυρίαρχες αιτίες πρόκλησης δυσλειτουργίας στα άτομα τρίτης ηλικίας. Η ολική αρθροπλαστική γόνατος αποτελεί τη συνήθη χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπισή της. Σκοπός της εργασίας ήταν η εκτίμηση της βελτίωσης του ποσοστού πτώσεων, καθώς και του φόβου πτώσεων, της λειτουργικότητας, της φυσικής δραστηριότητας, της ποιότητας ζωής, της στατικής και δυναμικής ισορροπίας ένα χρόνο μετά την ολική αρθροπλαστική γόνατος στους ασθενείς με σοβαρή οστεοαρθρίτιδα του γόνατος. Επιπλέον σκοπός ήταν, η διερεύνηση της επίδρασης ενός συνδυαστικού παρεμβατικού προγράμματος άσκησης λειτουργικότητας και ισορροπίας στη βελτίωση της λειτουργικότητας έξι εβδομάδες και ένα χρόνο μετά από την αρθροπλαστική γόνατος και στη μείωση των πτώσεων ένα χρόνο μετά την επέμβαση. Επιπρόσθετα αναζητήθηκε η αναγνώριση των ανεξάρτητων παραγόντων των πτώσεων και φόβου πτώσης για την εμφάνιση των προεγχειρητικών και μετεγχειρητικών πτώσεων και φόβου πτώσης καθώς και η χρήση των δύο κλινικών δοκιμασιών, ως εργαλεία πρόβλεψης των πτώσεων μετεγχειρητικά. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στην Ορθοπαιδική κλινική του Γενικού Νοσοκομείου «Σισμανόγλειο-Αμαλία Φλέμιγκ» και συμπεριέλαβε 68 ασθενείς τρίτης ηλικίας με σοβαρή οστεοαρθρίτιδα γόνατος που επρόκειτο να υποβληθούν σε ολική αρθροπλαστική γόνατος, ενώ για το πρόγραμμα παρέμβασης έγινε τυχαιοποίηση σε 30 ασθενείς. Η έρευνα διήρκεσε συνολικά δύο χρόνια. Δύο εβδομάδες πριν την επέμβαση γίνονταν η καταγραφή του ιατρικού ιστορικού και του ιστορικού πτώσεων, η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων και η εκτέλεση των κλινικών δοκιμασιών με την ίδια διαδικασία να επαναλαμβάνεται έξι εβδομάδες και ένα χρόνο μετά την επέμβαση. Από τα αποτελέσματα φάνηκε πως ένα χρόνο μετά την αρθροπλαστική γόνατος και τη θεραπευτική άσκηση, υπήρξε σημαντική βελτίωση στα ποσοστά των ασθενών με πτώσεις (p<0.001), στο φόβο πτώσης (p<0.001), στην ποιότητα ζωής (p<0.001), στη φυσική δραστηριότητα (p<0.001), στη λειτουργικότητα (p<0.001) και στη στατική και δυναμική ισορροπία (p<0.001), ενώ το συνδυαστικό παρεμβατικό πρόγραμμα λειτουργικότητας και ισορροπίας είχε θετικές επιπτώσεις στην περαιτέρω βελτίωση της λειτουργικότητας και του φόβου για πτώση των ασθενών αλλά όχι και στη μείωση των πτώσεων. H ολική αρθροπλαστική γόνατος και η θεραπευτική άσκηση βελτίωσαν όλες τις εξεταζόμενες παραμέτρους των ατόμων με σοβαρή οστεοαρθρίτιδα γόνατος. Κυρίως όμως μείωσαν σημαντικά τα ποσοστά των ασθενών με πτώσεις που απειλούν την ποιότητα ζωής των ατόμων αυτών και μπορεί να αναστρέψουν σημαντικά τα οφέλη της επέμβασης.