Η σχέση των αποτελεσμάτων της απεικόνισης των ανωτέρων αεραγωγών σε ασθενείς με διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο και της σεξουαλικής λειτουργίας

Abstract

Purpose: Erectile dysfunction (ED) has been linked to obstructive sleep apnea (OSA). It represents an endothelial dysfunction model and nocturnal hypoxia, due in this case to obstructive apnea episodes during sleep with the consequent secretion of compounds related to stress, have been proposed as the primary pathophysiological pathway for ED development in patients with OSA. Various imaging methods so far have highlighted the narrowing of the upper airways as a cornerstone of the pathophysiology of OSA and increased body mass index (BMI) is recognized as the most important contributing factor, without losing sight of the strong influence of genetic material.In this study we hypothesized that the computed tomography (CT) analysis of cephalometric measurements and upper airway parameters, could identify specific anatomical variations associated with the coexistence of ED in patients with OSA.Methods: In this prospective study, 20 CT cephalometric and upper airway measurements, most commonly associated with OSA, were analyzed in 53 age- andBMI-matched consecutive eligible subjects. Twenty-two were diagnosed with OSA and ED (OSA+/ED+), 17 with OSA without ED (OSA+/ED−), and 14 without OSA and ED (OSA−/ED−) serving as a controlgroup.Results: Although OSA+/ED+ did not differentiate significantly in CT measurements from OSA+/ED−, they showed more alterations when compared to OSA−/ED−, which included narrower bony oropharynx, longer soft palate and uvula (PNS-P), and narrower retropalatal and retrolingual airway diameter (p< 0.05). Binary forward stepwise model analysis showed that PNS-P was the only significant variable in the predictive model for ED in patients with OSA (OR= 1.129, 95%CI =1.0005–1.268, p =0.041). In the OSA+/ED+ group, PNS-P correlated with the percentage of total sleep time with oxygen saturation <90 % (r=0.61, p <0.01) and was the only determinant in the relevant predictive model (n = 22, model R=0.612, adjusted R2=0.337, F= 10.167, p<0.005).Conclusions: Characteristics of the craniofacial and upper airway structures suggest that a longer soft palate and uvula may be important risk factors for the concurrence of ED in patients with OSA. Only OSA+/ED+ showed significant narrowing in the retropalatal, retrolingual, and bony oropharynx level when compared with BMI-matched OSA−/ED−.

Στόχος: Η στυτική δυσλειτουργία (erectile dysfunction, ED) έχει συνδεθεί με την αποφρακτική άπνοια στον ύπνο (obstructive sleep apnoea, OSA). Αντιπροσωπεύει ένα μοντέλο δυσλειτουργίας του ενδοθηλίου και η νυχτερινή υποξία, οφειλόμενη εν προκειμένω στα αποφρακτικά απνοϊκά επεισόδια κατά τον ύπνο με την επακόλουθη έκκριση χημικών ενώσεων σχετιζόμενων με το στρές, έχουν προταθεί ως η κύρια παθοφυσιολογική οδός για τη γένεση του ED σε ασθενείς με OSA. Ποικίλες απεικονιστικές μέθοδοι έχουν αναδείξει ως ακρογωνιαίο λίθο της παθοφυσιολογίας του ΟSA τη στένωση των ανωτέρων αεραγωγών, με τον αυξημένο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) να αναγνωρίζεται ως η πιο σημαντική παράμετρος που συμβάλλει σε αυτό, χωρίς ωστόσο να παραβλέπεται η ισχυρή επίδραση του γενετικού υλικού.Στην μελέτη αυτή υποθέσαμε ότι η ανάλυση των κεφαλομετρικών μετρήσεων και των παραμέτρων των ανωτέρων αεραγωγών μέσω αξονικής τομογραφίας (computed tomography, CT), θα μπορούσε να συμβάλλει στη ανάδειξη συγκεκριμένων ανατομικών διαφοροποιήσεων που συσχετίζονται με τη συνύπαρξη του ED σε ασθενεις με OSA.Μέθοδολογία: Σε αυτή την προοπτική μελέτη, 20 αξονολογικές μετρήσεις των ανωτέρων αεραγωγών και κεφαλομετρίας που συχνότερα συσχετίζονται με την υπνική άπνοια στη διεθνή βιβλιογραφία, αναλύθηκαν σε 53 συνεχόμενα επιλεγέντες ασθενείς. 22 από τους επιλεγέντες διεγνώσθηκαν με OSA, οριζόμενο ώς τουλάχιστον 10 επεισόδια άπνοιας-υπόπνοιας ανά ώρα ύπνου κατά την πολυσωματοκαταγραφική μελέτη και με ED, οριζόμενο βάσει του διεθνούς ερωτηματολογίου για τη λειτουργία της στύσης (IIEF-5) (OSA+/ED+). Δέκα επτά συμμετέχοντες διεγνώσθηκαν με OSA χωρίς ED (OSA+/ED-) και δέκα τέσσερις χωρίς κανένα από τα δύο νοσήματα παρόντα, που διετέλεσαν ως ομάδα μαρτύρων. Οι τρείς ομάδες συμμετεχόντων είχαν παραπλήσια ηλικία και ΔΜΣ. Αποτελέσματα: Παρά το γεγονός ότι η OSA+/ED+ ομάδα δεν διέφερε στατιστικά σημαντικά από την OSA+/ED- ως πρός τις αξονολογικές μετρήσεις, ωστόσο παρουσίαζε περισσότερες διαφοροποιήσεις από την ομάδα των μαρτύρων. Σε αυτές περιλαμβάνονταν ο στενότερος οστέινος οροφάρυγγας, μακρύτερη μαλακή υπερώα και σταφυλή (PNS-P), και στενότερη διάμετρος αεραγωγού οπισθοϋπερώια και οπισθογλωσσικά (p<0.05). Χρησιμοποιώντας τις CT μετρήσεις ως ανεξάρτητες μεταβλητές πρόβλεψης της παρουσίας ED σε ασθενείς με OSA, το μοντέλο δυαδικής προς τα εμπρός βήμα προς βήμα ανάλυσης (binary forward stepwise model analysis) αποκάλυψε την ακόλουθη καθοριστική παράμετρο: PNS-P (OR=1.129, 95%CI=1,0005-1,268, p=0.041). Η ίδια παράμετρος και για την ίδια ομάδα ασθενών, συσχετίστηκε θετικά με την πολυσωματοκαταγραφική παράμετρο που αναφέρεται στο ποσοστό της διάρκειας του καταγεγραμμένου ύπνου με κορεσμό οξυγόνου κάτωθεν του 90% (r=0.6, p<0.01) και ήταν και η μόνη παράμετρος πρόβλεψης για το αντίστοιχο μοντέλο πρόβλεψης (n = 22, model R=0.612, adjusted R2=0.337, F= 10.167, p<0.005). Συμπεράσματα: Η ανάλυση των αξονολογικών μετρήσεων των ανωτέρων αεραγωγών και των κεφαλομετρικών παραμέτρων ανέδειξαν ότι η μακρύτερη μαλακή υπερώα και σταφυλή πιθανών να αποτελούν παράγοντες κινδύνου για τη συνύπαρξη ED σε ασθενείς με OSA. Μόνο η ομάδα των OSA+/ED+ εμφάνισε σημαντική στένωση του αεραγωγού οπισθοϋπερώια, οπισθογλωσσικά και στο επίπεδο του οστέινου οροφάρυγγα σε σύγκριση με μάρτυρες παρόμοιου ΔΜΣ.