Ανάπτυξη και αξιολόγηση πληροφοριακών συστημάτων στις σύγχρονες επιχειρήσεις

Abstract

In the past decades, at both academic and professional level, the value of Information Technology / Information Systems (IT/IS) and its measurement constitutes one of the key issues in the field of Information Systems. The main purpose of this PhD thesis is the study of the value of Information Systems and Information Technology, as well as the methods which have been developed for its evaluation. Therefore, a comprehensive understanding of the factors and corresponding processes underlying the evaluation of an Information System within the context of a firm is provided. The theoretical contribution of this research is firstly recording and categorizing the key Information Systems evaluation models, and secondly the development of a new theoretical framework for the evaluation of Information Systems based on the use of processes. Furthermore, a case study in one of the major social security institutions in Greece is being examined in order to test and empower the theoretical findings of this research.This research undertakes a qualitative approach to the evaluation of Information Systems, contributing to the overall development of the strategy of an organization, focusing on the areas of Information Systems, Strategic Information Systems and Business Process Management. Τhe theoretical model is based on the Resources Based View Theory, the Theory of the Alignment between IT/IS Strategy and Business Strategy, and the Stakeholder Theory, and includes nine factors which are the main elements that form the value provided by Information Systems. Furthermore, this thesis intends to evaluate the Information System through its direct interaction with operational and strategic factors and it is treated as a structural element of the organization. The proposed framework was implemented in the organization, and data arrived from this research were analyzed and used to finalize the theoretically proposed structural elements. Overall, the implementation of the proposed framework evaluated the Information System through the efficiency of the processes underlying the factors of the model, and at the same time it identified points and areas for improvement. On the practical level, the proposed IT/IS evaluation framework can be used as a useful tool for companies in order to identify their weaknesses regarding the effectiveness of their Information Systems.

Τις τελευταίες δεκαετίες, τόσο σε ακαδημαϊκό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο, η αξία της Πληροφοριακής Τεχνολογίας / Πληροφοριακών Συστημάτων (ΠΤ/ΠΣ) και η μέτρηση της αποτελεί ένα από τα βασικότερα θέματα στον τομέα των Πληροφοριακών Συστημάτων. Η παρούσα διατριβή πραγματεύεται ως βασικό της αντικείμενο τη μελέτη της αξίας των Πληροφοριακών Συστημάτων και της Πληροφοριακής Τεχνολογίας, καθώς και τις μεθόδους που έχουν αναπτυχθεί με σκοπό την αξιολόγησή της, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη κατανόηση των παραγόντων και των αντίστοιχων διεργασιών που διέπουν την αξιολόγηση ενός πληροφοριακού συστήματος στο πλαίσιο της επιχείρησης. Όσον αφορά στη θεωρητική συνεισφορά της έρευνας, εκτός από την καταγραφή και την κατηγοριοποίηση των κύριων μοντέλων αξιολόγησης πληροφοριακών συστημάτων, αναπτύσσεται ένα νέο θεωρητικό πλαίσιο αξιολόγησης πληροφοριακών συστημάτων που βασίζεται στη χρήση διεργασιών. Ως προς την κατεύθυνση αυτή, εξετάζεται μια μελέτη περίπτωσης σε έναν από τους μεγαλύτερους φορείς κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα. Η έρευνα στοχεύει να αποτελέσει μια ποιοτική προσέγγιση αξιολόγησης των πληροφοριακών συστημάτων, συνεισφέροντας στη γενικότερη ανάπτυξη της στρατηγικής ενός οργανισμού, εστιάζοντας στα πεδία των Πληροφοριακών Συστημάτων, των Στρατηγικών Πληροφοριακών Συστημάτων και της Διοίκησης Επιχειρηματικών Διεργασιών. Όσον αφορά στο θεωρητικό υπόβαθρο, το θεωρητικό μοντέλο παραγόντων περιλαμβάνει εννέα παράγοντες που αποτελούν τα κύρια στοιχεία τα οποία διαμορφώνουν την αξία που παρέχεται από τα πληροφοριακά συστήματα και βασίζεται στη θεωρία των Πόρων και Ικανοτήτων, στη Θεωρία Ευθυγράμμισης της Στρατηγικής ΠΤ/ΠΣ και της Επιχειρηματικής Στρατηγικής, και στη Θεωρία των Ενδιαφερόμενων Μερών. Στη διατριβή αξιολογείται το Πληροφοριακό Σύστημα μέσα από την καταγραφή της άμεσης αλληλεπίδρασης του με επιχειρησιακούς και στρατηγικούς παράγοντες και αντιμετωπίζεται ως δομικό στοιχείο του οργανισμού. Το προτεινόμενο πλαίσιο εφαρμόστηκε για τη συλλογή και ανάλυση των δεδομένων που λήφθηκαν από τον οργανισμό, ενώ οριστικοποιήθηκαν τα δομικά του στοιχεία. Συνολικά, με την εφαρμογή του προτεινόμενου πλαισίου αξιολογήθηκε το πληροφοριακό σύστημα μέσω της αποτελεσματικότητας των διεργασιών που διέπουν τους παράγοντες του μοντέλου, και εντοπίστηκαν τα σημεία και οι περιοχές προς βελτίωση. Σε πρακτικό επίπεδο, το προτεινόμενο πλαίσιο αξιολόγησης της ΠΤ/ΠΣ μπορεί να αποτελέσει ένα εργαλείο με το οποίο οι επιχειρήσεις μπορούν να εντοπίζουν τις αδυναμίες τους σχετικά με την αποτελεσματικότητα των πληροφοριακών συστημάτων που διαθέτουν.