Η ανάκληση των ατομικών διοικητικών πράξεων στην κοινωνική ασφάλιση

Abstract

Administrative action is, for the administrative law, the living essence of public authorities .Administrative acts are the wills of an administrative body-also in the field of social security administration - made in order to produce legal effects . Administrative procedure-even more the revocation procedure- requires in all cases the observance of the principle of legality. Many forms of individual admininistrative acts are produce in the field of Social Security law. Τhe three main types of administrative act in social security field, is the individual administrative act consisting in retirement, disability and survivor s benefit.However, it often happens, a certain administrative act to be withdrawn for various reasons related to either the legality or the change of some fact or law involved. Revocation is the legal operation by which the issuing body of an administrative act or its superior body abolishes this act. Revocation is therefore a special case of cancellation .Because the revocation is totally specific for social security principles, I chose to talk about in this study and its impact on the cancellation of individual administrative acts. The revocation becomes particularly noticeable in the field of social security, especially on withdrawal of an illegal administrative act, which is useful to the recipient. Even more in this case, administrative acts should be granted some guarantees. These guarantees are materialized in a series of formalities, which the Government is obliged to observe during the procedure of issuance of the revocation act, such as: informing interested parties about the proposed measure, their hearing, motivation of issued revocation acts. Revocation will be explored in this study, in terms of the authorities which it may provide but also of the effects caused. It also would examine if revocation has a legal basis, as well as real cases to provide the impact of this principle in social law. Revocation of individual administrative acts in Social Security occurs then for all conditions of illegality. Grounds for revocation- also in social security field- may be prior, simultaneous or subsequent to issuing the administrative act. In the first two hypotheses, the revocation shall produce retroactive, ex tunc effects, and in the third hypothesis, it would produce ex nunc effects. This study- which consists of two parts, a general part and a special - aimed at highlighting the importance of the concept of revocation, in the social security field. There were thus spotlighted the implications of revocation, the authorities who have the jurisdiction to pronounce it, effects produced in the legal circuit, and in synthesis were presented exceptions to the revocability principle, just to emphasize the importance of the concept of revocation in social law. Especialy, in the field of Social law, it must be admitted that the problem of revocation motivation is required , because the decisions of social security institutions created a number of legal relationships other than administrative ones. We hope that this analysis will be useful to specialists in social security law by trying to highlight all the characteristic notes of this institution. Keywords: Revocation, withdrawal, social security, act, individual, administration, retirement, cancelation

Η διοικητική πράξη αποτελεί κινητήριο μοχλό δράσης της δημόσιας διοίκησης .Το ίδιο συμβαίνει και στο κοινωνικοασφαλιστικό πεδίο. Χωρίς την έκδοση των ατομικών διοικητικών πράξεων οι εκάστοτε φορείς Κοινωνικής ασφάλισης δεν θα μπορούσαν να πραγματώσουν τους σκοπούς ύπαρξής τους. Με άλλα λόγια, η διοικητική πράξη είναι για τη δημόσια διοίκηση, ό,τι η « σπονδυλική στήλη» για το σώμα.Ωστόσο, συμβαίνει συχνά , ορισμένη ατομική διοικητική πράξη να πρέπει να ανακληθεί για διάφορους λόγους που σχετίζονται, είτε με τη νομιμότητα της πράξης που έχει εκδοθεί, είτε ακόμη λόγω μεταβολής κάποιων πραγματικών ή νομικών συνθηκών που έλαβαν χώρα μετά από το χρονικό σημείο έκδοσης της πράξης , ή ,ακόμη , λόγω πλήρωσης κάποιου όρου με τον οποίο έχει συνδεθεί η υπό ανάκληση πράξη. Ακόμη και η επιφύλαξη στοιχειοθετεί λόγο ανάκληση ορισμένης διοικητικής πράξης, αφού θεωρείται ότι «υποψιάζει» τον διοικούμενο για μια πιθανή μελλοντική άρση ορισμένης πραγματικής κατάστασης που τον αφορά . Το σύνθετο αυτό ανακλητικό φαινόμενο ερευνά και η παρούσα μελέτη , στο ειδικότερο κοινωνικοασφαλιστικό πεδίο. Είναι αλήθεια ότι, σε κανένα άλλο δικαιικό πεδίο δεν γίνεται περισσότερο αισθητός ο αντίκτυπος του φαινομένου αυτού, όσο στο πεδίο της Κοινωνικής ασφάλισης. Ο λόγος είναι προφανής : Κατά πρώτον, ο θεσμός της Κοινωνικής Ασφάλισης εκφράζει ένα ύψιστο κοινωνικό δικαίωμα του πολίτη , εφόσον αποσκοπεί, κυρίως , στην προστασία αυτού από τους λεγόμενους «κοινωνικούς» κινδύνους. Κατά δεύτερον, το πεδίο της Κοινωνικής Ασφάλισης συνδέεται αναπόσπαστα με την παροχική διοίκηση.Δεν θα πρέπει να παραλείψουμε την αναφορά που γίνεται στις νομολογιακά διαπλασθείσες γενικές αρχές του δικαίου πάνω στο θέμα. Διαπιστώνεται ότι τα πολλά νομοθετικά κενά διεύρυναν σε μεγάλο βαθμό την υπαγωγική ευχέρεια του δικαστή, δίνοντάς του την δυνατότητα να υποκαταστήσει την βούληση του νομοθέτη, στην προσπάθειά του να εκμαιεύσει το πραγματικό νόημα που κρύβεται πίσω από τις λέξεις του νομοθέτη. Ο συσχετισμός νομοθετικού κειμένου και γενικών αρχών αποδεικνύεται μοιραίος. Ο έλεγχος της νομιμότητας της ανακλητικής διαδικασίας εν γένει, ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον. Η διατριβή χωρίζεται σε 2 μέρη: Ένα γενικό μέρος το οποίο πραγματεύεται την γενική θεωρία της ανάκλησης που ισχύει στο κοινωνικοασφαλιστικό πεδίο , πάντα σε συσχετισμό με τα σημαντικά πορίσματα της νομολογίας πάνω στο θέμα. Το ειδικό μέρος εξετάζει τις ειδικές νομοθετικές διατάξεις των κυριότερων ασφαλιστικών φορέων της Ελλάδας. Τα ενδιαφέροντα συμπεράσματα τα οποία εξάγονται συστηματοποιούνται και συσχετίζονται με τις τρέχουσες νομολογιακές εξελίξεις. Αρμοδιότητα προς ανάκληση , λόγοι ανάκλησης, αρχή πρακτικής αρμονίας, εφαρμογή συνταγματικά κατοχυρωμένων αρχών ,όπως η αρχή της νομιμότητας, της σταθερότητας των διοικητικών καταστάσεων, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη , της ακροάσεως, της αναλογικότητας , με σημαντικότερη την αρχή της νομιμότητας αλλά και έννομες συνέπειες συνθέτουν ένα πολύπλοκο ανακλητικό φαινόμενο, πρόκληση για κάθε νομομαθή. Στο τέλος της μελέτης παρατίθενται σε ειδικό κεφάλαιο μια σειρά από ειδικά θέματα ανάκλησης που αφορούν διάφορες ειδικές περιπτώσεις από το κοινωνικοασφαλιστικό πεδίο, με μεγάλη σημασία στην καθημερινή ασφαλιστική πρακτική . Αναλύονται τα πραγματικά περιστατικά αυτών, γίνεται υπαγωγή στο νόμο ενώ ,παράλληλα , εντοπίζονται και προβλήματα τα οποία εντάσσονται στην λεγόμενη «παθογένεια» της δημόσιας διοίκησης. Πιστεύουμε , ότι μέσω του παρόντος πονήματος καταφέραμε όχι μόνο να φωτίσουμε τα σκοτεινά και δύσβατα σημεία του υπό διευρεύνηση θέματος , αλλά και να δημιουργήσουμε το ερέθισμα για έναν γόνιμο διάλογο που θα προάγει τις σημαντικές πτυχές του ανακλητικού φαινομένου, σε ένα ελάχιστα μέχρι και πριν από λίγο χρονικό διάστημα ερευνώμενο διοικητικό πεδίο. Λέξεις κλειδιά: Ανάκληση, Κοινωνική ασφάλιση, αναθεώρηση, ατομική διοικητική πράξη, γενικές αρχές, νομιμότητα, δικαιολογημένη εμπιστοσύνη