Εκτίμηση του ισοζυγίου ύδατος σε δείγμα του ελληνικού πληθυσμού

Abstract

There are few studies on hydration in specific population groups, such as athletes and minimum number of studies on water intake in the general population. Considering this there was a need to develop a questionnaire as a research tool for the evaluation of water balance and also to study the contribution of beverages in total energy intake. The objectives of this stydy were: 1) Development and validation of water balance questionnaire (WBQ) that estimate water intake from drinking water, beverages and solid food and also water loss.2)Estimate water balance, intake and loss, summer and winter in a sector of the Greek population, using WBQ. 3) Estimate water intake, loss and balance in pregnant women using WBQ. 4) Estimate water balance, intake and loss in elderly people using WBQ. 5) Estimate the contribution of beverages to energy intake in summer and winter in a sample of the general population in Greece. Study A) WBQ designed, validated in 40 healthy participants and administered to 175 subjects to evaluate its repeatability. Study B) WBQ used to estimate water balance, intake and loss in summer (n=480) and winter (n=412) on a stratified sample of the general population in Athens. In winter water intake was 2892±987mL/d, in summer water intake was 3875±1373mL/d. Study C) WBQ, modified to incorporate questions that reflect pregnancy (WBQ-P), validated in pregnant women and administered to 298 pregnant women aged 19-46y,. Mean water intake was 2917(2187,3544)mL/d. Women in the third trimester had lower water intake from beverages (p<0.001). Study D) WBQ administered in 253 elderly people (65-92y, divided into three groups according to age and ability to take care of themselves. Significant differences were detected in water balance (p<0.01), water intake (p<0.01) and water loss (p<0.01) among groups. Study E) WBQ administered to a stratified sample of the general population in Athens (n=984). In winter, mean energy intake from beverages was 479±286kcal/d and in summer energy intake from beverages 492±499 kcal/d. In conclusion, WBQ found valid and it could thus be a useful tool in future projects that aim to evaluate water balance. Water intake were on average 40% higher in summer than in winter. Study delivered data on water balance, intake and loss in pregnancy and elderly with details referring to different sources. Beverages contribute approximately 1/5 of total energy intake.

Το ισοζύγιο ύδατος έχει μελετηθεί σε ειδικές ομάδες του πληθυσμού, κυρίως σε αθλητές αλλά δεν έχει μελετηθεί στον γενικό πληθυσμό. Η αιτία είναι πως δεν υπάρχει εργαλείο που να μετρά το ισοζύγιο ύδατος. Ελάχιστες έρευνες έχουν μελετήσει την κατανάλωση υγρών στον γενικό πληθυσμό. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω υπήρξε η ανάγκη της κατασκευής ενός εργαλείου για την αξιολόγηση της του ισοζυγίου ύδατος στον γενικό πληθυσμό και τις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. Oι στόχοι της μελέτης ήταν: 1)Η ανάπτυξη και ο έλεγχος της εγκυρότητας ενός ερωτηματολογίου εκτίμησης υδατικού ισοζυγίου. 2)Η εκτίμηση του ισοζυγίου, της πρόσληψης και της απώλειας ύδατος σε δείγμα του ελληνικού πληθυσμού και η διερεύνηση του παράγοντα της εποχικότητας. 3)Η εκτίμηση του ισοζυγίου, της πρόσληψης και της απώλειας ύδατος σε έγκυες γυναίκες και η διερεύνηση του παράγοντα του τριμήνου της εγκυμοσύνης. 4)Η εκτίμηση ισοζυγίου, της πρόσληψης και της απώλειας ύδατος σε ηλικιωμένους, υπερήλικες και σε ηλικιωμένους ηλικίας 65 και άνω που ήταν σε κατάσταση νοσηλείας. 5)Η εκτίμηση της συνεισφοράς των διάφορων ροφημάτων στην ενεργειακή πρόσληψη.Για την επίτευξη των στόχων της μελέτης, έλαβαν χώρα οι ακόλουθες μελέτες: Α)Το ερωτηματολόγιο ισοζυγίου ύδατος (WBQ) σχεδιάστηκε και επικυρώθηκε από 40 υγιείς εθελοντές και από 175 άτομα για την αξιολόγηση της επαναληψιμότητάς του. Β)Το WBQ χρησιμοποιήθηκε για να εκτιμήσει την ισορροπία, την πρόσληψη και την απώλεια ύδατος το καλοκαίρι (n=480) και το χειμώνα (n=412), σε στρωματοποιημένο δείγμα του γενικού πληθυσμού στην Αθήνα. Η πρόσληψη νερού ήταν 2892±987mL/ημέρα και 3875±1373mL/ημέρα το χειμώνα και το καλοκαίρι αντίστοιχα. Γ)Το WBQ τροποποιήθηκε για να συμπεριλάβει ερωτήματα που απεικονίζουν την εγκυμοσύνη (WBQ-P) και επικυρώθηκε, συμπληρώθηκε από δείγμα 298 εγκύων ηλικίας 19-46 ετών. Η πρόσληψη νερού ήταν 2917(2187, 3544)mL/ημέρα. Οι γυναίκες στο τρίτο τρίμηνο είχαν τη χαμηλότερη κατανάλωση νερού από τα διάφορα ροφήματα. Δ)Το WBQ το χειμώνα στην περιοχή της Αθήνας συμπληρώθηκε από 253 ηλικιωμένους 65-92 ετών οι οποίοι χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες ανάλογα με την ηλικία και την ικανότητα να φροντίσουν τον εαυτό τους. Σημαντικές διαφορές ανιχνεύθηκαν στο ισοζύγιο, την πρόσληψη και την απώλεια ύδατος μεταξύ των διαφόρων ομάδων των ηλικιωμένων. Ε)Το WBQ συμπληρώθηκε από ένα στρωματοποιημένο δείγμα του γενικού πληθυσμού στην Αθήνα (n = 984). Η πρόσληψη ενέργειας από τα διάφορα ροφήματα ήταν 479±286kcal/ημέρα και 492±499kcal/ημέρα το χειμώνα και το καλοκαίρι αντίστοιχα.. Συμπερασματικά από τις παραπάνω μελέτες, το ερωτηματολόγιο WBQ βρέθηκε έγκυρο και είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στις επόμενες μελέτες που στοχεύουν στην αξιολόγηση της ισορροπίας του ύδατος. Στον γενικό πληθυσμό η πρόσληψη και η απώλεια νερού ήταν κατά μέσο όρο περίπου 40% υψηλότερες το καλοκαίρι από ότι το χειμώνα. Παραδόθηκαν δεδομένα για το ισοζύγιο του ύδατος για τις έγκυες και τους ηλικιωμένους με στοιχεία που αναφέρονται στις διάφορες πηγές πρόσληψης νερού. Οι ηλικιωμένοι 65-81 ετών είχαν χαμηλότερο εκτιμώμενο ισοζύγιο ύδατος, πρόσληψη νερού και νερό από πόσιμο νερό από τους ηλικιωμένους άνω των 81 ετών ή από τους νοσηλευόμενους ηλικίας 65-92 ετών. Τέλος όσο αφορά στην ενεργειακή πρόσληψη τα διάφορα ροφήματα συμβάλλουν περίπου στο 1/5 της συνολικής πρόσληψης ενέργειας.