Οικονομικές και κοινωνικές μεταβολές του αγροτικού τομέα: 1950-2010

Abstract

This thesis investigates the economic and the social changes of the agricultural sector in modern Greek period. Usually, the interpretation of the economic changes achieved either by using macroeconomic theories or through a microeconomic approach. The contribution of the proposed thesis lies: 1) in the method of accounting techniques (net profit/loss statement), 2) in the correlation of economic changes with the political and social developments and 3) in the assessment of financial result for every Greek region. Moreover, there are no similar studies, except some fragmentary approaches.Part of the data came from processing various information sources (Hellenic Statistical Authority, Ministry of Rural Development and Food and Agricultural Bank of Greece), while a larger part (such as agricultural population, wages and depreciation) was based on estimation.The changes that are presented in this thesis were related to geographic restrictions and specific historical evolution. Particularly the country, as regards land and climate differs substantially from most of the rest of Europe. The poverty and the abandonment of agricultural sector resulted in fundamental demographic changes and as a consequence the countryside was unable to display potential social and political role. After the country's accession to the E.U. (1981) the situation was even more difficult for rural areas and farmers, who until today, are dependent upon incoming subsidies.The research question was that an average agricultural household is not able to achieve long-term profits. This hypothesis was totally proved. The thesis is structured in five parts. In the first, the economic and social changes for the period before 1950 are presented. The second refers to the changes for the period between 1950-2000. The third, which consists the main contribution of the thesis, shows the findings regarding the economic results through net profit/(loss) statement. The fourth reflects a plan of interpretation which justifies both the stability of the institution of family land use and the social developments in rural areas. Moreover, it includes some forecast until the year 2020. The fifth part tries to summarize the findings. References and appendix follow.

Η παρούσα διατριβή διερευνά τις οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές του αγροτικού τομέα στην Ελλάδα μεταξύ 1950 και 2010.Η συμβολή της διατριβής εντοπίζεται στα ακόλουθα:1)Στην ανάλυση της αποτελεσματικότητας των αγροτικών εκμεταλλεύσεων μέσω λογιστικής αποτύπωσης (αποτελέσματα χρήσεως)2)Στη συσχέτιση των οικονομικών αλλαγών με τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις3)Στην ανίχνευση των οικονομικών εξελίξεων κατά περιφέρειαΈνα μέρος των δεδομένων προήλθε από επεξεργασία διαφόρων πηγών πληροφόρησης (όπως ΕΛ.ΣΤΑΤ., Αγροτική Τράπεζα Ελλάδος και Υπουργείο Γεωργίας), ενώ το μεγαλύτερο εκτιμήθηκε. Συγκεκριμένα, υπολογίσθηκαν στη πεντηκονταετία 1950-2000 κατά περιφέρεια η αγροτική απασχόληση, οι τόκοι των μεσο-μακροπροθέσμων δανείων, οι αποσβέσεις του παγίου κεφαλαίου και το κόστος εργασίας. Η προσέγγιση έγινε σε ετήσια βάση, αλλά για τεχνικούς λόγους τα ευρήματα παρουσιάζονται ανά δεκαετία.Το κυρίως ερευνητικό ερώτημα ήταν ότι η μέση αγροτική εκμετάλλευση δεν μπορεί να επιτύχει μακροχρόνια κέρδη. Η υπόθεση αυτή επαληθεύτηκε πλήρως. Αυτό έχει ως συνέπεια την επικράτηση της ατομικής εκμετάλλευσης της γης και την αδυναμία δημιουργίας αξιόλογου αγροτικού κινήματος.Η διατριβή αποτελείται από Πέντε Κεφάλαια. Στο Πρώτο παρουσιάζονται οι μετασχηματισμοί στην περίοδο 1830-1950, ενώ στο Δεύτερο οι αντίστοιχοι για το διάστημα 1950-2000. Στο Τρίτο κεφάλαιο, το οποίο είναι και η κύρια συνεισφορά της διατριβής, αναλύονται τα οικονομικά αποτελέσματα του αγροτικού τομέα. Στο Τέταρτο εκτίθενται οι κοινωνικές αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα 1830-2000 και σκιαγραφούνται οι εξελίξεις μέχρι το 2020. Το Πέμπτο περιλαμβάνει τα συμπεράσματα.