Διαχείριση εικονικών τεχνολογικών ομάδων: η διαχείριση γνώσης (knowledge management) σε εταιρίες συμβούλων και πληροφορικής στη Ν.Α. Ευρώπη

Abstract

The research study aims at defining those variables and inherent corporate features enabling organisations of the tertiary sector to turn themselves into Virtual Organisations. The final outcome of the research is expected to comprise a very useful management tool for consulting firms with expertise mostly in Project Management; however, the resulting organisational model is expected to be in favour of a variety of business activities within the tertiary sector, such as Strategy Consulting, HR Consulting and IT Consulting to mention but a few. It applies to those firms active in Projects increasingly involving multifunctional alliances with wide geographic area extensions and most often dispersed expert working teams, temporary in their functional duration. The research is based upon a field study, such as a survey carried out in the form of on line dispatched questionnaires in order to define the current status, problem areas and the key factors that can play a decisive role in the successful formation of efficient virtual organizations. The survey outcome is expected to give substantial answers to the recent financial woes having forced a good number of companies around Europe, at least, to either downsize their expertise or even cease their international operations; instead; tuning themselves into an effective virtual model organization would offer them a globally competitive advantage and at the same time enhance their sustainability by saving on time, operational costs and expertise overall.

Η τηλεργασία, ως μια εναλλακτική μορφή απασχόλησης, εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία ήδη σε πολλές μεγάλες και ιδιαίτερα πολυεθνικές εταιρίες και αποτελεί το μεταίχμιο για τη μετάβαση στην τηλεσυνεργασία (telecooperation) και σταδιακά την ανάπτυξη και προώθηση – σε επίπεδο επιχειρήσεων – των εικονικών ομάδων εργασίας (virtual working teams), με στόχο την αποτελεσματική υλοποίηση βραχυπρόθεσμων ή μακροπρόθεσμων έργων στον απαιτούμενο χρόνο και ζητούμενο χώρο. Τα στελέχη των επιχειρήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο χρειάζονται να προετοιμαστούν κατάλληλα, ώστε να συντονίζουν, κατά την εξέλιξη των έργων στα οποία εμπλέκονται, με ικανότητα και αποτελεσματικότητα τις εικονικές ομάδες που συμβάλλουν στην υλοποίηση αυτών. Η επικοινωνία στελεχών – τα οποία προέρχονται και χαρακτηρίζονται από ποικίλα πολιτισμικά στοιχεία (cultural traits) – με τη χρήση τεχνολογίας μπορεί να αποδειχθεί μια ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία, επειδή ακριβώς απαιτεί κατανόηση τόσο των πλεονεκτημάτων όσο και των περιορισμών της ισχύουσας τεχνολογίας, καθώς επίσης και των διαδικασιών δημιουργίας σχέσεων μέσα από την τεχνολογία.Καθώς τόσο στην περιοχή της Ν.Α. Ευρώπης όσο και την ελληνική πραγματικότητα έχει εντοπισθεί η ανάγκη διερεύνησης της αποτελεσματικότητας των εικονικών ομάδων εργασίας σε συνάρτηση πάντα με την αύξηση της παραγωγικότητας, αλλά και της αύξησης του κύκλου εργασιών τους, με ταυτόχρονη διείσδυση σε νέες αγορές, η παρούσα διατριβή έρχεται να συμπληρώσει το μικρό βάθος έρευνας σε κλαδικό επίπεδο και το μηδενικό βάθος σε ειδικές γεωγραφικές περιοχές, όπως η Ν.Α. Ευρώπη. Η διατριβή πραγματεύεται τη δημιουργία εικονικών ομάδων εργασίας, ως το αποτέλεσμα που προκύπτει από τη βασική ανάγκη και αναζήτηση των εταιριών συμβούλων Management για την εξέλιξή τους, μέσα από τη βελτίωση ή και την απόκτηση λειτουργικού πλεονεκτήματος έναντι του ανταγωνισμού, την ανάπτυξη καινοτομικών εταιρικών σχημάτων με τη χρήση και αξιοποίηση της τεχνολογίας. Η παρούσα διατριβή εξελίσσεται σε δύο μέρη και εμβαθύνει ως προς τη μελέτη των παραγόντων εκείνων, που αλληλεπιδρούν σε οργανωσιακό και επιχειρησιακό επίπεδο, με στόχο την ομαλή μετάβαση επιχειρήσεων και οργανισμών σε εικονικούς, προκειμένου να αναπτύξουν καινοτόμο χαρακτήρα με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα την εξωστρέφειά τους σε διεθνές επίπεδο, με ταυτόχρονη μείωση των λειτουργικών τους δαπανών. Η έρευνα αποτυπώνει την πραγματική κατάσταση στον επιχειρηματικό κόσμο καθώς πρόκειται για μία πρωτογενή έρευνα, που δεν έχει πραγματοποιηθεί στο παρελθόν, ανάμεσα σε στελέχη συμβουλευτικών εταιριών της Ν.Α. Ευρώπης.Α) Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται η βιβλιογραφική επισκόπηση σχετικά με τις θεωρίες της επιχειρησιακής ανάπτυξης και της ευέλικτης παραγωγής. Επιπλέον, γίνεται εισαγωγή στις εικονικές ομάδες εργασίας μαζί με τα κατάλληλα πλαίσια ανάπτυξης τους και διαχείρισης της γνώσης σε αυτές.Β) Στο δεύτερο μέρος της διδακτορικής διατριβής αναλύεται η μεθοδολογία αντιμετώπισης του θέματος. Επιπλέον, αναπτύσσεται ένα δομημένο ερωτηματολόγιο και παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της στατιστικής ανάλυσης που καταδεικνύουν τους παράγοντες εκείνους που είναι σημαντικοί για την ανάπτυξη και τη διαχείριση της γνώσης στις εικονικές ομάδες εργασίας. Παράλληλα, μέσω διαγραμμάτων επιρροής καταδεικνύονται οι σημαντικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των προσδιορισμένων παραγόντων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τους διοικητές των οργανισμών. Η εγκυρότητα των αποτελεσμάτων προσδιορίζεται από το γεγονός ότι προέρχονται από ανάλυση πρωτογενών δεδομένων από συμβουλευτικές εταιρίες της Ν.Α. Ευρώπης.