Πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο στην εφηβεία: κλινικά χαρακτηριστικά και εξέλιξη στην ενήλικο ζωή

Abstract

Since the usual onset of both schizophrenic and affective psychoses is during adolescence, more comprehensively information is required. More specific, the relationship between adolescence’s elaboration developmental period, the organization of psychopathology, in particular of psychotic states, and the continuity or discontinuity of psychopathology from adolescence to adulthood.The purpose of this research was to explore indepth the conditions of the first psychotic episode during adolescence, its clinical features, the investigation and the analysis of specific clinical parameters of the first episode, in relation to the final outcome in adulthood, while also the study of the relationship between treatment final outcome. The sample was consisted of 70 adolescents, experienced their first psychotic episode during puberty and visited (1995-1998) the Service of Child and Adolescent Psychiatry, “AHEPA” Hospital, unit of the 3rd Psychiatric Clinic AUTH.In their reassessment, approximately 17 years later, were diagnosed the followings: schizophrenia 34.5%, 22.4% without active psychopathology, 17.2% schizoaffective disorder, 12% borderline disorder, 8.6 % bipolar disorder, and 5, 2% schizotypal disorder. High functionality was diagnosed in 41.4%, average functionality in 36.2%, and low functionality in 22.4% of the sample. Only in two diagnostic categories, functionality was very low; in schizophrenia 50% of the participants and in schizoaffective disorder 30% of the participants. Moreover, 100% of the participants without active psychopathology were assessed with high functionality. In schizotypal disorder with high functionality were assessed 66.7%, in borderline disorder 57.1%, while in schizoaffective 30%, while being under medication.The combination between pharmacotherapy and psychotherapy provided significant therapeutic benefits in 77% of the psychotic adolescents, presenting clinical picture without active psychopathology. Additionally, people without active psychopathology received psychotherapy at a rate of 92.4%. The beneficial combination of pharmacotherapy-psychotherapy in 12 of the 20 cases, later diagnosed with paranoid schizophrenia, contributed significantly to 10 of them. They were able to report both middle and high overall functionality, in opposition with two out of eight cases who received merely medication and reported low functionality. Integrated therapy, prevented 50% of schizophrenics from low functionality. Only 18.5 % of the original sample and 22.4 % of the revalued were finally disgnosed with severe psychopathology, being under antipsychotic treatment, reporting on low overall functionality and quality of life (77% schizophrenia, 23% schizoaffective). In contradiction, 36.21% of the revaluated cases, reporting high GAF without any need of medication, 41,4% of the revaluated reported high GAF, 46,6% of these were presented both healthy and functional, while 22.4 % were diagnosed without active psychopathology; findings in agreement with the international bibliography.The present study, regarding the first psychotic episode during adolescence and its transition to adulthood, confirms once again: the weakness of current information, regarding both therapeutic approach and attitude on the course of organized psychoses, as known from the adult psychiatry and "customed" in adolescent. Adolesence’s diagnoses are by default impermanent diagnoses, according to the unstable state of psychopathology. The outcome in adulthood is not an automatic process, but depends on both clinical and therapeutic approaches, requiring intensive monitoring until the final transition to adulthood.

Με δεδομένη την συνήθη έναρξη των σχιζοφρενικών και συναισθηματικών ψυχώσεων κατά την εφηβεία αναζητείται η σχέση των διεργασιών της αναπτυξιακής περιόδου της εφηβείας, με την οργάνωση των ψυχοπαθολογικών, ειδικότερα των ψυχωτικών καταστάσεων, η συνέχεια ή ασυνέχεια της ψυχοπαθολογίας με το πέρασμα από την εφηβεία στην ενήλικη ζωή.Ο σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η διερεύνηση των συνθηκών του πρώτου ψυχωτικού επεισοδίου στην εφηβεία και των κλινικών χαρακτηριστικών του, η διερεύνηση και η ανάλυση της ιδιαιτερότητας των επιμέρους κλινικών παραμέτρων του ψυχωτικού επεισοδίου σε σχέση με την τελική έκβαση στην ενήλικο ζωή και η μελέτη της σχέσης της θεραπευτικής αντιμετώπισης με την τελική έκβαση. Το υλικό αποτέλεσαν 70 έφηβοι που εμφάνισαν πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο στην εφηβεία και αποτάθηκαν στην Υπηρεσία Παιδιού και Εφήβου της Γ΄ Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του Α.Π.Θ στο Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ κατά τα έτη 1995-1998.Στην επανεκτίμηση τους κατά μ.ο 17 έτη μετά βρέθηκαν οι εξής διαγνώσεις: 34,5% σχιζοφρένεια, 22,4% χωρίς ενεργό ψυχοπαθολογία, 17,2% σχιζοσυναισθηματική διαταραχή ,12% μεταιχμιακή διαταραχή, 8,6% διπολική διαταραχή, 5,2% σχιζότυπη διαταραχή. Υψηλή λειτουργικότητα βρέθηκε στο 41,4%, μέση λειτουργικότητα στο 36,2%, χαμηλή λειτουργικότητα στο 22,4 % του δείγματος. Μόνο σε δύο διαγνωστικές κατηγορίες η λειτουργικότητα ήταν πολύ χαμηλή. Στην σχιζοφρένεια στο 50% των περιστατικών και στη σχιζοσυναισθηματική διαταραχή στο 30% των περιστατικών. Τα άτομα χωρίς ενεργό ψυχοπαθολογία εμφανίζουν υψηλή λειτουργικότητα στο 100%. Στη σχιζότυπη δτχ. το ποσοστό είναι 66,7% υψηλής λειτουργικότητας. Στη μεταιχμιακή δτχ είναι 57,1% υψηλής λειτουργικότητας. Στη σχιζοσυναισθηματική είναι 30%, υπό φαρμακευτική αγωγή βεβαίως. Χαρακτηριστική η συνδυαστική θεραπεία με φαρμακοθεραπεία και ψυχοθεραπεία και το σημαντικό θεραπευτικό όφελος στο 77% των ψυχωτικών εφήβων που οδηγήθηκαν σε κλινική εικόνα χωρίς ενεργό ψυχοπαθολογία. Τα άτομα χωρίς ενεργό ψυχοπαθολογία δέχτηκαν ψυχοθεραπεία σε ποσοστό 92,4%. Ευεργετικός ο συνδυασμός φαρμακοθεραπείας – ψυχοθεραπείας στα 12 από τα 20 περιστατικά που εξελίχθηκαν σε σχιζοφρένεια παρανοϊκού τύπου ο οποίος συνετέλεσε σημαντικά στα 10 από αυτά να καταφέρουν να έχουν μέση και υψηλή σφαιρική λειτουργικότητα ενώ μόνο οι δύο μαζί με τους υπόλοιπους οκτώ που έλαβαν μόνο φαρμακευτική αγωγή είχαν χαμηλή λειτουργικότητα. Η σύνθετη θεραπεία οδήγησε σε 50% μόνο των σχιζοφρενών σε χαμηλή λειτουργικότητα. Μόνο το 18,5% του αρχικού δείγματος και 22,4% των επανεκτιμηθέντων κατέληξαν με βαριά ψυχοπαθολογία υπό αντιψυχωτική αγωγή και με χαμηλή σφαιρική λειτουργικότητα και ποιότητα ζωής (77% σχιζοφρενείς, 23% σχιζοσυναισθηματικοί), 36,21% επανεκτιμηθέντων δεν χρειάζονται ΦΑ με υψηλή GAF, 41,4% επανεκτιμηθέντων με υψηλή GAF, 46,6% επανεκτιμηθέντων με καλή υγεία και λειτουργικότητα, 22,4% επανεκτιμηθέντων χωρίς ενεργό ψυχοπαθολογία σε συμφωνία με διεθνή βιβλιογραφία.Η παρούσα μελέτη για το πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο στην εφηβεία και την έκβαση του στην ενήλικη ζωή έρχεται να επιβεβαιώσει για άλλη μια φορά ότι: Δεν αρκούν στην θεραπευτική θεώρηση και στάση μόνο τα δεδομένα για την πορεία των οργανωμένων ψυχώσεων όπως τα γνωρίζουμε από την ψυχιατρική του ενηλίκου –έστω και «προσαρμοσμένα» στην εφηβεία. Οι διαγνώσεις στην εφηβεία είναι εξ’ορισμού διαγνώσεις «αναμονής» δεδομένης της ρευστότητας της ψυχοπαθολογίας. Η έκβαση στην ενήλικη ζωή δεν είναι μια διαδικασία αυτόματη αλλά εξαρτάται από την κλινική και θεραπευτική προσέγγιση και προϋποθέτει εντατική παρακολούθηση μέχρι το πέρασμα στην ενηλικίωση.