Τέχνη αφηγήσεως ασκητικών και ψυχωφελών διηγήσεων: η ποιμαντική, συμβουλευτική και παιδαγωγική τους διάσταση

Abstract

The approach of anagogic narratives with the corresponding utilization of the principles of narrative theory developed in recent years, demonstrates their contribution in the pastoral, advisory and educational dimension of the Church’s work. The answer to the eight questions: who provides pastoral care and in what position does he advise / educate whom, where, how, when, why, where to and in what, compose the purpose and aim of these texts, which is the constitution of the Church and the attainment of the sure salvation of man and of the world within it. The research showed their composed point of view with regard to the birth-function-action-healing and full recovery from the passions, positions resistant to the passage of time and preserving the analogies pertinent to the findings of contemporary Counseling theories. The principals and models of educational science that efface the presuppositions of correct teaching as much on behalf of the teacher as of the learner, the use of educational method and means of teaching are emphasized, which again preserving the analogies, have points in common with contemporary Educational theories. Elements of the Orthodox tradition that can be used in the context of catholicity emerge in these narratives. The lives and way of life of the holy elders, which is none other than a method of confronting situations by means of the life in Christ, assist in pinpointing the particular way in which the Elders bare witness, worship, commune and serve. Finally, we attempted to demonstrate their contribution and use in Education (Secondary and Elementary) with applications based on the school teaching manuals of the current academic year.

Ἡ προσέγγιση τῶν ψυχωφελῶν διηγήσεων μέ παράλληλη ἀξιοποίηση τῶν ἀρχῶν τῆς κατά τά τελευταῖα χρόνια ἀναπτυχθείσας θεωρίας τῆς ἀφήγησης, καταδεικνύει τή συμβολή τους στή ποιμαντική, συμβουλευτική καί παιδαγωγική διάσταση τοῦ ἔργου τῆς ἐκκλησίας. Ἡ ἀπάντηση στά ὀκτώ ἐρωτήματα : ποιός καί ὡς τί ποιμαίνει/ συμβουλεύει / παιδαγωγεῖ ποιόν, ποῦ, πῶς, πότε, γιατί, πρός τί, σέ τί, στοιχειοθετοῦν τόν σκοπό καί τούς στόχους τῶν κειμένων αὐτῶν, πού εἶναι ἡ συγκρότηση τῆς Ἐκκλησίας, καί ἡ ἐπίτευξη τῆς ἀσφαλοῦς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου καί τοῦ κόσμου ἐντός αὐτῆς. Ἡ ἔρευνα ἔδειξε τήν συγκροτημένη ἄποψη τους ἀναφορικά μέ τή γένεση–λειτουργία–δράση-θεραπεία καί ἀποθεραπεία τῶν παθῶν, θέσεις ἀνθεκτικές στό πέρασμα τοῦ χρόνου καί τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν συναφεῖς μέ τά εὑρήματα συγχρόνων θεωριῶν τῆς Συμβουλευτικῆς. Ἐπισημαίνονται ἐπίσης ἀρχές καί πρότυπα μιᾶς παιδαγωγικῆς πού διαγράφουν τίς προϋποθέσεις μιᾶς ὀρθῆς διδασκαλίας τόσο ἀπό τήν πλευρά τοῦ διδάσκοντος ὅσο καί τοῦ διδασκομένου, ὅπως καί ἡ χρήση παιδαγωγικῆς μεθόδου καί μέσων διδασκαλίας, πού τηρουμένων καί πάλι τῶν ἀναλογιῶν, παρουσιάζουν κοινά σημεῖα μέ σύγχρονες θεωρίες Παιδαγωγικῆς. Ἀναδεικνύονται στίς διηγήσεις αὐτές στοιχεῖα τῆς ὀρθόδοξης παράδοσης πού μποροῦν νά χρησιμοποιηθοῦν στό πλαίσιο τῆς οἰκουμενικότητας. Οἱ βίοι καί ὁ τρόπος ζωῆς τῶν ἁγίων Γερόντων, πού δέν εἶναι παρά μία μέθοδος ἀντιμετώπισης καταστάσεων βάσει τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, βοηθοῦν στόν ἐντοπισμό τοῦ ἰδιαίτερου τρόπου πού οἱ Γέροντες δίνουν μαρτυρία, λατρεύουν, κοινωνοῦν καί διακονοῦν. Τέλος ἐπιχειρήθηκε ἡ κατάδειξη τῆς συμβολῆς καί χρήσης τους στήν Ἐκπαίδευση (Μέση καί Στοιχειώδη) μέ ἐφαρμογές βάσει τῶν διδακτικῶν σχολικῶν ἐγχειριδίων τοῦ τρέχοντος ἀκαδημαϊκοῦ ἔτους.