Ηθικά και δεοντολογικά ζητήματα στην άσκηση των ιατροδικαστικών επιστημών στην Ελλάδα

Abstract

Aim: Forensic Medicine is a compound science with an important role in today’s society. The forensic scientist because of the nature of his work deals very often with ethical dilemmas. The particular relationships of its science with the law, the law procedure, the dead body and the society bring him in front of these dilemmas. Ulterior aim of this study is the creation of a Code of Deontology of Forensic Sciences in Greece. Material: For the purpose of this study it was reviewed the relevant national and international bibliography all the existing nationals and internationals Codes of Deontology of Forensic Sciences and also the relevant legislation, the case law and the international Conventions. A clear distinction was made between Law and Ethics and between legality and ethical. Bioethics was the most important tool for the research and the analysis of the ethical issues. Deontology was the subject of the study Issues such as the confrontation of the dead human body the demesne through the dead body the refuse for an autopsy the legal framework for the special witness, the professional confidentiality the informed consent and the relationship between forensic scientists and mass media, were analyzed. Also, the structure and the contents of the twelve existing Codes were studied and the common elements and differences between them revealed. Results-Conclusion: The creation of a Code of Deontology of Forensic Sciences in Greece is considered more than necessary. For the type of structure it was taken into consideration the special conditions of Forensic Science in Greece and it was selected the detailed type of code. The suggested Greek Code of Deontology of Forensic Sciences was composed by seven parts and gives high standards for Forensic Sciences in Greece. The disclosure of the code its use as an educational tool, its enforcement from all the scientists and its further reinforcing will be judged in an important degree the future relationship between forensic sciences and the Greek society.

Στόχος: Η ιατροδικαστική είναι μια συνθέτη επιστήμη με σημαντικό ρόλο στη σημερινή κοινωνία. Ο ιατροδικαστικός επιστήμονας εξαιτίας της φύσης του έργου του έρχεται πολλές φορές αντιμέτωπος με σημαντικά ηθικά διλήμματα. Η ιδιαίτερη σχέση της επιστήμης του με το νόμο και τη δικαστική διαδικασία με το νεκρό σώμα ή με την κοινωνία τον φέρνει συχνά ενώπιον των διλλημάτων αυτών. Απώτερος στόχος της μελέτης είναι η δημιουργία ενός Κώδικα Δεοντολογίας Ιατροδικαστικών Επιστημών στην Ελλάδα. Μεθοδολογία: Μελετήθηκε όλη η σχετική με το θέμα ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία, όλοι οι υπάρχοντες εθνικοί και διεθνείς Κώδικες Δεοντολογίας Ιατροδικαστικών Επιστήμων καθώς και η σχετική με το θέμα νομοθεσία, νομολογία και Διεθνείς Συμβάσεις. Έγινε μια σαφής διάκριση μεταξύ Δίκαιου και Ηθικής καθώς και μεταξύ «νομιμότητας» και «ηθικότητας». Η Βιοηθική αποτέλεσε το σημαντικότερο εργαλείο για τη διερεύνηση και ανάλυση των ηθικών ζητημάτων. Η Δεοντολογία ήταν το αντικείμενο της μελέτης. Αναλύθηκαν ζητήματα όπως η αντιμετώπιση του νεκρού η κυριότητα επί του πτώματος η άρνηση της νεκροτομής, το νομικό πλαίσιο για τον πραγματογνώμονα, το επαγγελματικό απόρρητο η συναίνεση καθώς και η σχέση των ιατροδικαστικών επιστημόνων με τα M.M.E. Μελετήθηκαν δώδεκα υπάρχοντες Κώδικες Ιατροδικαστικών Επιστημών ως προς τη δομή και το περιεχόμενο τους καθώς και ως προς τα κοινά στοιχεία και τις διαφορές που παρουσιάζουν μεταξύ τους. Αποτελέσματα-Συμπεράσματα: Η δημιουργία ενός Κώδικα Δεοντολογίας Ιατροδικαστικών Επιστημών και στην Ελλάδα κρίθηκε παραπάνω από αναγκαία. Σχετικά με τον τύπο που πρέπει να εφαρμοστεί συνεκτιμώντας και τις ιδιαίτερες συνθήκες που παρουσιάζουν οι ιατροδικαστικές επιστήμες στη χώρα επιλέχθηκε ως προτιμότερος ο λεπτομερής τύπος κώδικα. Ο προτεινόμενος ελληνικός «Κώδικας Δεοντολογίας Ιατροδικαστικών Επιστημών» αποτελείται από επτά τμήματα και θέτει υψηλά πρότυπα για τις Ιατροδικαστικές Επιστήμες στην Ελλάδα. Η κοινολόγηση του Κώδικα, η χρησιμοποίηση του ως εκπαιδευτικό εργαλείο, η εφαρμογή του από το σύνολο των επιστημόνων και η περαιτέρω ενδυνάμωση του θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό τη μελλοντική σχέση των ιατροδικαστικών επιστημών με την ελληνική κοινωνία.