Οικονομικοί, θεσμικοί και προσωπικοί προσδιοριστικοί παράγοντες των μισθολογικών διαφορών στην Ελλάδα

Abstract

The current thesis examines the basic factors that affect wages and wage inequalities based on an analysis of wage data collected from Greece. The theoretical part reviews international bibliography concerning the defining factors of wages and wage inequalities and basic theories as well as empiric studies from the USA and Europe are taken into consideration. Moreover, this thesis assesses to what extent extraneous factors (such as labour market institutions and globalisation) and employee's personal characteristics (sex, age, nationality, education, working experience, family condition and skills) influence wages and wage inequalities both between employees of a country and between different countries. Following is the inquiring part of the thesis, where the above mentioned theories and empiric studies are supplemented, rejected or verified based on the data from Greece. The size and the tendency of wage inequalities in Greece is analysed based on wage data from period 2004-2006, collected from a sample of 1673 employees occupied in three branches, food-beverage, information technology and hotels in Central Macedonia. The basic conclusion is that real wages are very close to basic wages (as a percentage of 70%) and wage inequalities reach 22% according to Gini coefficient. In the latter part, the effect degree of employee characteristics and firm size on wage is appreciated with the method of multiple regression. The final conclusion is that wage variation can be attributed at a percentage of almost 40% to employee and firm characteristics and that the most important defining factors are job specification and age.

Η παρούσα μελέτη διερευνά τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν τους μισθούς και τις μισθολογικές ανισότητες αναλύοντας μισθολογικά στοιχεία από την Ελλάδα. Στο θεωρητικό μέρος της διατριβής γίνεται επισκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας ως προς τους προσδιοριστικούς παράγοντες του μισθού και των μισθολογικών ανισοτήτων όπου παρατίθενται βασικές θεωρίες και εμπειρικές μελέτες από τις Η.Π.Α. και την Ευρώπη. Γίνεται κριτική αξιολόγηση κατά πόσο εξωγενείς παράγοντες (όπως οι θεσμοί της αγοράς εργασίας, η παγκοσμιοποίηση) και προσωπικά χαρακτηριστικά του εργαζόμενου (όπως το φύλο, η ηλικία, η εθνικότητα, η εκπαίδευση, η προϋπηρεσία, η οικογενειακή κατάσταση και οι δεξιότητες) επηρεάζουν το ύψος του μισθού και τις μισθολογικές ανισότητες τόσο μεταξύ των εργαζόμενων μιας χώρας αλλά και μεταξύ των χωρών. Στη συνέχεια ακολουθεί το ερευνητικό μέρος της διατριβής όπου συμπληρώνονται, απορρίπτονται ή επαληθεύονται για τα δεδομένα της Ελλάδας οι παραπάνω θεωρίες και εμπειρικές μελέτες. Συγκεκριμένα αναλύεται το μέγεθος και η τάση των μισθολογικών διαφορών στην Ελλάδα, με βάση μισθολογικά στοιχεία της περιόδου 2004-2006, από ένα δείγμα 1673 εργαζόμενων που απασχολούνται στους κλάδους τροφίμων-ποτών, πληροφορικής και ξενοδοχείων στην Κεντρική Μακεδονία. Βασικό συμπέρασμα είναι ότι οι μισθοί συγκλίνουν κατά ένα μεγάλο ποσοστό (σχεδόν 70%) με τα κατώτατα όρια των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (Σ.Σ.Ε.) και οι μισθολογικές ανισότητες (δείκτης Gini) κυμαίνονται στο 22%. Στο τελευταίο μέρος της διατριβής εκτιμάται με τη μέθοδο της πολλαπλής παλινδρόμησης ο βαθμός επίδρασης των προσωπικών χαρακτηριστικών του εργαζόμενου και του μεγέθους της επιχείρησης στο ύψος του μισθού. Βασικό συμπέρασμα είναι ότι η διακύμανση του μισθού μπορεί να αποδοθεί σε ποσοστό σχεδόν 40% στα προσωπικά χαρακτηριστικά του εργαζόμενου και της επιχείρησης όπου τις πρώτες θέσεις ως προσδιοριστικοί παράγοντες κατέχουν η ειδικότητα και η ηλικία.