Η συμβολή της υψηλής διακριτικότητας αξονικής τομογραφίας (HRCT) στη διαγνωστική προσπέλαση των πνευμονικών αλλοιώσεων που προκαλούν οι κολλαγονώσεις καθώς και σύγκριση των ευρημάτων της HRCT με εργαστηριακούς (βιοχημικούς και σπιρομετρικούς) δείκτες

Abstract

Purpose: In this study the value of HRCT in the detection of pulmonary involvement in collagen disease was compared with PFTs. Materials and Method: 91 patients with collagen disease underwent HRCT and PFTs in which spirometry, flow/volume curves recording, lung volumes and diffusion capacity for co-measurements were included. Results: Changes in the intertitium were observed in 74% of patients. Ground glass opacities were found in 26%, linear opacities in 52%, honey combing in 33%, micronodules in 18%, bronchectasies in 13%, pleural thickening in 26%, emphysematous changes in 25%, pleural effusion in 5% and enlarged lymph nodes in 19% HRCT was normal in 13%. The lesions were observed mainly at the periphery of the lungs (38%). Changes of the intertitium were the main finding in 55% of the patients. PFTs were abnormal in 56 patients. FVC was abnormal in 29%, TLC in 34%, DLCO I 48% and MEF₂₅₋₇₅ in 17% of patients. No statistically significant difference was found concerning the number of patients with pulmonary involvement between HRCT and PFTs, small linear opacities and abnormal DLCO were the only finging in HRCT and PFTs in 31% and 13% of patients correspondingly (p<0,01). Conclusion: HRCT is a useful, sensitive, non invasive technique for the detection of pulmonary involvement in collagen disease. HRCT is more sensitive than PFTs in the detection of early interstitial changes of the lung parenchyma.

Σκοπός της παρούσας διατριβής ήταν η διερεύνηση των αλλοιώσεων των πνευμόνων σε ασθενείς με νόσο του κολλαγόνου και ο συσχετισμός των ευρημάτων της HRCT με τα ευρήματα άλλων εργαστηριακών εξετάσεων συμπεριλαμβανομένης της ακτινογραφίας θώρακος και των λειτουργικών πνευμονικών δοκιμασιών (PFTs). 91 ασθενείς με νόσο κολλαγόνου υπεβλήθησαν σε ακτινογραφία θώρακος και HRCT καθώς και σε PFTs οι οποίες περιελάμβαναν σπιρομέτρηση, μέτρηση των πνευμονικών όγκων με τη μέθοδο αραίωσης με He και μέτρηση της διάχυτης ικανότητας των πνευμόνων για το CO (DLCO) με τη μέθοδο της μιας αναπνοής. Τα δεδομένα επεξεργάστηκαν, ομαδοποιήθηκαν και συσχετίστηκαν. Αλλοιώσεις διάμεσου πνευμονικής νόσου συσχετιζόμενες με τη γνωστή υποκείμενη κολλαγόνωση παρατηρήθηκαν στο 74% των ασθενών. Όσον αφορά στο πρότυπο των αλλοιώσεων παρατηρήθηκε εικόνα “θολής υάλου” στο 26% των ασθενών, γραμμοειδείς σκιάσεις στο 52%, πάχυνση των μεσολοβιδίων διαφραγμάτων στο 30%, εικόνα “Δίκην μελικηρύθρας” στο 33%, μικροοζώδεις αλλοιώσεις στο 18%, εμφυσηματικές αλλοιώσεις στο 25%, ανωμαλίες του υπεζωκότα στο 26%, βρογχεκτάσιες στο 13%, πυκνώσεις στο 12%, και διογκώμενοι λεμφαδένες στο 19%. Η HRCT ήταν φυσιολογική στο 13% οι αλλοιώσεις εντοπίζονταν κυρίως περιφερικά και το 38% αυτών από το ύψος του διαφράγματος και κάτω. Το δικτυωτό πρότυπο υπερτερούσε στο 55% των ασθενών. Οι PFTs ήταν παθολογικές σε 56 ασθενείς. Ειδικότερα η FVC ήταν παθολογική σε 27 η TLC σε 30, η DLCO σε 43 και η MEF₂₅₋₇₅ σε 15. Δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά όσον αφορά στον αριθμό των ασθενών με παρεγχυματική συμμετοχή μεταξύ της HRCT και των PFTs. Οι μικρές περιφερικές γραμμοειδείς σκιάσεις και η παθολογική DLCO ήταν το μόνο παθολογικό εύρημα της HRCT και των PFTs στο 31% και στο 13% των ασθενών αντιστοίχως (p<0,01). Συμπεραίνεται ότι η HRCT είναι μια χρήσιμη ευαίσθητη απεικονιστική μέθοδος για τη διερεύνηση της συμμετοχής των πνευμόνων σε νόσο του κολλαγόνου και πιο ακριβής από τις PFTs στη διερεύνηση πρώϊμων διάμεσων αλλοιώσεων.