Η εξέταση του αντανακλαστικού βλεφάρων στη σκλήρυνση κατά πλάκας

Abstract

Objective: To evaluate the sensitivity of the blink reflex test (BRT) in patients diagnosed with multiple sclerosis (MS) and to identify whether the presence of demyelinating plaques in the brainstem or contrast enhancement in the magnetic resonance imaging (MRI) study of the patients’ brain affects the results. Patients and Methods: Prospective cohort study. Sixty five patients (44 women, 21 men, age 17-71) with definite MS (disease duration <1 month – 30 years) underwent the BRT within 2 months of a brain MRI performed using gadolinium. All patients had demyelinating plaques in the brain, regardless of the presence or absence of brainstem lesions or gadolinium enhancement. Several published criteria were used to classify the blink reflex test as positive or negative. Results: Overall, the test was positive in 90.8% of the patients examined. The BRT was positive in 91.4% of examined patients with at least one brainstem lesion and in 90% of patients who had no brainstem lesions in their MRI. As to the presence of gadolinium-enhancing lesions anywhere on MRI, the test was positive in 93.3% of patients with no enhancement anywhere in the brain and in 86.4% of patients with at least one enhancing lesion, whether in the cerebral hemispheres or the brainstem. Finally, as to the location of gadolinium enhancement, where present, it was found that the test was positive in 100% of patients with at least one enhancing lesion in the brainstem and in 82.4% of patients whose only enhancing lesions were in the cerebral hemispheres. No statistical correlation was found between positivity of results and gender, age above or below 40, disease duration (more or less than 3 years), type of MS, acuteness of an MS event, whether MS diagnosis was recent or not, immunosuppressive treatment or not. Conclusions: The BRT has a high sensitivity in patients with MS, regardless of the presence or absence of demyelinating plaques in the brainstem. This points to the influence of supratentorial MS lesions on the BRT, while limitations of commonly used imaging techniques must be considered. Gadolinium enhancement in the brain MRI does not increase the sensitivity of the test, unless it occurs in a brainstem plaque. Gender, age, disease duration, type of MS, acuteness of an MS event and whether MS diagnosis was recent or not were not variables affecting the results.

Σκοπός: Πρωταρχικά η αξιολόγηση της ευαισθησίας της εξέτασης αντανακλαστικού βλεφάρων (ΕΑΒ) σε ασθενείς με διαγνωσμένη σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) και δευτερευόντως η συσχέτιση των λειτουργικών νευροφυσιολογικών ευρημάτων της ΕΑΒ με τα ανατομικά ευρήματα της μαγνητικής τομογραφίας εγκεφάλου (MRIε), όπως αυτά απεικονίζονται βάσει των ευρέως διαδεδομένων τεχνικών που χρησιμοποιούνται σήμερα. Ασθενείς και μέθοδος: Προοπτική μελέτη. Εξήντα πέντε ασθενείς (44 γυναίκες, 21 άνδρες, ηλικία 17-71) με διάγνωση σαφούς ΣΚΠ (διάρκεια νόσου <1 μήνα - 30 έτη) μελετήθηκαν με την ΕΑΒ εντός 2 μηνών από την διενέργεια MRIε με χορήγηση σκιαγραφικής ουσίας. Όλοι οι ασθενείς είχαν απομυελινωτικές εστίες στον εγκέφαλο. Σημαντικός αριθμός δημοσιευμένων κριτηρίων χρησιμοποιήθηκαν για να κριθεί η ΕΑΒ ως παθολογική ή φυσιολογική. Αποτελέσματα: Η ΕΑΒ ήταν παθολογική σε 90.8% του συνόλου των ασθενών, σε 91.4% των ασθενών που είχαν τουλάχιστον μία εστία στο στέλεχος και σε 90% των ασθενών που δεν είχαν στελεχιαίες εστίες. Όσον αφορά την επίδραση ύπαρξης εστιών που να προσλαμβάνουν σκιαγραφική ουσία, η ευαισθησία της εξέτασης ήταν 93% σε ασθενείς που δεν παρουσίαζαν πρόσληψη σκιαγραφικού πουθενά στην MRIε και 86.4% σε ασθενείς με πρόσληψη σε έστω και μία εστία, είτε στο στέλεχος, είτε στα ημισφαίρια του εγκεφάλου. Ως προς τη θέση της εστίας που προσλαμβάνει σκιαγραφική ουσία, βρέθηκε ότι η ΕΑΒ ήταν παθολογική σε όλες τις περιπτώσεις που υπήρχε έστω και μία τέτοια εστία στο στέλεχος και σε 82.4% των ασθενών που είχαν τέτοιες εστίες μόνο στα εγκεφαλικά ημισφαίρια. Δεν προέκυψε στατιστική συσχέτιση ανάμεσα στη θετικότητα της εξέτασης και το φύλο των ασθενών, την ηλικία άνω ή κάτω των 40, τη διάρκεια της νόσου (μικρότερη ή μεγαλύτερη από 3 έτη) κατά την εξέταση, την κλινική μορφή της νόσου, την ύπαρξη ενεργής νόσου, την πρόσφατη εμφάνιση της νόσου και τη λήψη ανοσοκατασταλτικής θεραπείας. Συμπεράσματα: Η ΕΑΒ έχει υψηλή ευαισθησία σε ασθενείς με ΣΚΠ. Η ευαισθησία της εξέτασης είναι ανεξάρτητη της ύπαρξης ή μη απομυελινωτικής πλάκας στο στέλεχος του εγκεφάλου. Αυτό καταδεικνύει την σημασία της επίδρασης ημισφαιρικών απομυελινωτικών εστιών στο στελεχιαίο αντανακλαστικό βλεφάρων, ενώ πρέπει να ληφθούν υπόψην τυχόν περιορισμοί των επικρατούντων τεχνικών MRIε. Η πρόσληψη σκιαγραφικής ουσίας δεν αυξάνει την ευαισθησία της εξέτασης, εκτός κι αν μία εστία βρίσκεται στο στέλεχος του εγκεφάλου. Οι δημογραφικές μεταβλητές που εξετάστηκαν δεν επηρεάζουν την ευαισθησία της εξέτασης.