Διερεύνηση του ρόλου της ανάδυσης του νοήματος στις σχεδιαστικές διεργασίες στους χώρους των αυτόνομων συστημάτων και των τεχνητών περιβαλλόντων

Abstract

[…] Στην παρούσα διατριβή επιχειρείται η θεωρητική εδραίωση ενός πλαισίου που θα υποστηρίζει, θα αναλύει, θα επεξηγεί και θα περιγράφει την πορεία της δημιουργίας ενός αυτόνομου συστήματος, καθώς επίσης, την ανάδυση του είδους των αναπαραστάσεών, το οποίο κρίνεται απαραίτητο για την περαιτέρω ανάπτυξη της αυτονομίας του, η οποία λαμβάνει χώρα μέσω της διαρκούς εξέλιξης των γνωστικών του ικανοτήτων. Ειδικότερα, επιχειρείται η ανάλυση, επεξήγηση και περιγραφή του λειτουργικού περάσματος από το χαμηλότερο και στοιχειώδες επίπεδο βασικής αυτονομίας, μέχρι το επίπεδο της αυτό-κατευθυνόμενης, βάσει των δυναμικών προσδοκιών, μάθησης ενός αυτόνομου συστήματος. Ειδικότερα, υποστηρίζεται ότι, ο λειτουργικός ρόλος των συγκεκριμένων αναπαραστάσεων εξασφαλίζεται από τη σημειωτική διάσταση της αλληλεπίδρασης του αυτόνομου συστήματος και ότι αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο το αυτόνομο σύστημα περνάει από την πληροφορία στο νόημα. Ακολούθως, επιλέγεται το πλαίσιο των δυναμικών σημειωτικών διεργασιών του Peirce, ως το κατάλληλο για την εισαγωγή της σημειωτικής/ερμηνευτικής διάστασης στο κατάλληλα διαμορφωμένο και εμπλουτισμένο συστημικο-θεωρητικό πλαίσιο της κυβερνητικής 2ης τάξης, και χρησιμοποιείται με τέτοιο τρόπο ώστε ο συνδυασμός των δύο πλαισίων να διαμορφώνει μια αρχιτεκτονική που θα επιτρέπει την παρατήρηση, εξέταση και υπόδειξη των αναπαραστάσεων ενός αυτόνομου συστήματος. Στη συνέχεια, έχοντας ως σκοπό την επίδειξη του εύρους εφαρμογής του προτεινόμενου πλαισίου, επιχειρείται η χρήση του για την ανάλυση, εξήγηση και μοντελοποίηση καταστάσεων αλληλεπίδρασης ζωντανών/γνωστικών συστημάτων στο βιολογικό, γνωστικό και κοινωνικό επίπεδο. Συγκεκριμένα, και ξεκινώντας από το τελευταίο, επιχειρείται η ανάλυση και μοντελοποίηση της πολύπλοκης σχεδιαστικής διεργασίας ως η εκ προθέσεως αλληλεπίδραση μεταξύ δύο ή περισσοτέρων ένσκοπων γνωστικών συστημάτων, προκειμένου να εκπληρώσουν έναν ασθενώς-ορισμένο (ill-defined) σκοπό. Τα αποτελέσματα της θεωρητικής ανάλυσης και μοντελοποίησης της σχεδιαστικής διεργασίας και της ανάδυσης της δημιουργικότητας, τροφοδοτούν με τις ανάλογες προϋποθέσεις τη σχεδίαση τεχνητών πρακτόρων. Ειδικότερα, υποστηρίζεται ότι η σχεδίαση τεχνητών πρακτόρων που θα μπορούν να προσαρμοστούν στα διαρκώς μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα με τα οποία αλληλεπιδρούν, απαιτεί την εμφάνιση ενός είδους λειτουργικότητας το οποίο, πρωτίστως, θα υποστηρίζει την αναπαραστασιακή αυτονομία του πράκτορα. Τέλος, στην προσπάθεια παρουσίασης της δυνατότητας εφαρμογής του προτεινόμενου πλαισίου στο βιολογικό επίπεδο, χρησιμοποιείται η κατανόηση της σημειωτικής φύσης της αλληλεπίδρασης των ζωντανών οργανισμών, προκειμένου να αναλυθεί και να μοντελοποιηθεί η σημαντική (σημασιολογική - semantics) και η πραγματική (pragmatics) διάσταση της πληροφορίας στα πολύπλοκα βιολογικά συστήματα. Συγκεκριμένα, επιχειρείται η ανάλυση και η μοντελοποίηση των λειτουργικών πτυχών της σηματοδότησης (signaling) και των αντίστοιχων διόδων (pathways) του ανοσοποιητικού συστήματος.