Οι επιπτώσεις της ενδοοικογενειακής βίας στην κοινωνική ένταξη των αλλοδαπών γυναικών: η περίπτωση του λεκανοπεδίου Αττικής

Abstract

Domestic violence achieved heightened attention as a serious social problem in the early 1970s. Several studies have shown that transcends all economic, social, religious and cultural barriers. Scientific research had highlighted different perspectives of the phenomenon, regarding the way it takes place and its resulting consequences. However, the cultural dimension of domestic violence still remains a challenge, particularly in the age of globalisation. The present PhD study is an approach to the problem of domestic violence in immigrant and refugee women. It was hypothesized that physical, psychological and social consequences of violence towards women have impacts on multiple levels of their integration. In addition, a number of environmental, cultural and psychological variables that play an important role in the assessment of violent behaviour, were examined. The findings of the research outlined the consequences that domestic violence has on the social integration process of the victims and identified the cultural factor, as the most significant predictor of violence. The significance of these factors and the effects of the immigration process contribute in the genesis and reproduction of domestic violence.

Τα τελευταία χρόνια το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας έχει βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των επιστημόνων και αποτελεί αντικείμενο πολλών ερευνητικών εργασιών. Εξάλλου αποτελεί κοινό τόπο η άποψη ότι η βία κατά των γυναικών είναι ένα φαινόμενο που διατρέχει όλες τις κουλτούρες, σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, και πλήττει άτομα όλων των κοινωνικών στρωμάτων, ανεξαρτήτου χαρακτηριστικών, οικονομικής κατάστασης και μορφωτικού επιπέδου. Η επιστημονική έρευνα όμως έχει αναδείξει τις διαφορετικές όψεις του φαινομένου, τόσο στον τρόπο εκδήλωσης, όσο και στις συνέπειες που επιφέρει, όταν υπάρχουν ποιοτικές διαφοροποιήσεις στα κοινωνικά χαρακτηριστικά των ομάδων, από τις οποίες προέρχονται οι θύτες και τα θύματα. Στο πλαίσιο αυτό η παρούσα διδακτορική διατριβή επιδιώκει την ποιοτική προσέγγιση και αποτύπωση του προβλήματος της ενδοοικογενειακής βίας σε δείγμα κακοποιημένων γυναικών προσφύγων και μεταναστριών. Συγκεκριμένα μελετήθηκαν οι σωματικές, ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις της βίας στις γυναίκες και το πώς αυτές επιδρούν στη διαδικασία της κοινωνικής τους ένταξης. Τα αποτελέσματα της ερευνητικής διαδικασίας αναδεικνύουν τις διαστάσεις του προβλήματος στον εν λόγω πληθυσμό και τις επιπτώσεις που επιφέρει στη σωματική, την ψυχική υγεία και τους βασικούς τομείς της ενσωμάτωσης των γυναικών θυμάτων. Επίσης αποτυπώνεται ο ρόλος του πολιτισμικού παράγοντα και της διαδικασίας της μετανάστευσης στη διαμόρφωση της δυναμικής ή την αναπαραγωγή της ενδοοικογενειακής βίας που εν τέλει οδηγούν στην παρεμπόδιση της κοινωνικής ένταξης, δεδομένων των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, ως χώρα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών.