Γεώργιος Κορέσσιος (1570 ci - 1659/60): η ζωή, το έργο του και οι πνευματικοί αγώνες της εποχής του

Abstract

In this doctoral thesis we describe the life and analyze the unknown up to now work of the most important writer of the 17th century George Koressios. At the same time we outline the spiritual atmosphere in enslaved Chios (and Greece) during the Genoan domination and mainly during the Turkish rule. Beyond the systematic biography of the doctor, philosopher and theologian G. Koressios, the student can find information about the Greek society, education, manners, the Greek opposition to the foreign influence or pressure, the first signs of European Enlightenment etc. There is an effort to record all the components of an especially critical period for the Greek nation. Small and great matters are stated to the reader, who is called on to judge them according to the sources of information. Chian George Koressios is an exciting scholar with a huge and various writing body of work. He wrote with amazing ease from medical to theological work, philosophy and Aristotle’s comments to verses for his contemporary martyr Theofilos. Furthermore, he wrote a piece of verse for the athletic game calico- The quality of his writings can be detected by the analyses as well as by the listed extracts. The doctoral thesis was based on unknown material of many manuscripts from archives and Greek and foreign libraries; the students are interested in subjects such as: evolution of Greek language and literature, modern Greek education, religious rivalries among Orthodoxes, Protestants and Catholics, Aristotle?s influence on posterity, scholastic philosophy, activity of the Greeks in Italy, modern Greek philosophy, evolution of theological thought and Church oratory in the Greek domain, history of Chios etc.This thesis includes a Catalogue of all manuscripts with Koressios’ work, a great part of which had not been identified in the previous Catalogues of manuscripts.

Στη διατριβή αυτή περιγράφεται η ζωή και αναλύεται το άγνωστο μέχρι σήμερα έργο του πιο σπουδαίου Έλληνα συγγραφέα του 17ου αιώνα, του Γεωργίου Κορεσσίου. Συγχρόνως σκιαγραφείται η πνευματική ατμόσφαιρα στην υπόδουλη Χίο (και την Ελλάδα) κατά τη γενοβέζικη κυριαρχία και κυρίως κατά την τουρκοκρατία. Πέρα από τη συστηματική βιογραφία του γιατρού, φιλοσόφου και θεολόγου Γ. Κορεσσίου, ο μελετητής μπορεί να βρει στοιχεία για την ελληνική κοινωνία, την εκπαίδευση, τα ήθη, τις ελληνικές αντιδράσεις στις ξένες επιρροές ή πιέσεις, τα πρώτα μηνύματα διαφωτισμού κ.λ.π. Επιχειρείται να καταγραφούν όλες οι συνιστώσες μιας ιδιαίτερα κρίσιμης εποχής για τον ελληνισμό. Μικρά και μεγάλα ζητήματα εκτίθενται στον αναγνώστη, τα οποία καλείται να κρίνει, με βάση τις πηγές. Ο Χιώτης Γεώργιος Κορέσσιος είναι ένας «συναρπαστικός» λόγιος με τεράστιο και ποικίλο συγγραφικό έργο. Έγραψε με καταπληκτική άνεση από ιατρικά έως θεολογικά έργα, φιλοσοφία και σχόλια στον Αριστοτέλη έως στίχους για τον σύγχρονό του μάρτυρα Θεόφιλο και στιχούργημα για το αθλητικό παιχνίδι calico - Η ποιότητα των συγγραμμάτων του μπορεί να ανιχνευτεί από τις αναλύσεις καθώς και από τα παρατιθέμενα αποσπάσματα.Η διατριβή βασίστηκε σε άγνωστο υλικό πολλών χειρογράφων από αρχεία και βιβλιοθήκες, ελληνικές και ξένες, και ενδιαφέρει τους μελετητές σε θέματα όπως: εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας, νεοελληνική εκπαίδευση, θρησκευτικές αντιπαλότητες ορθοδόξων με προτεστάντες και καθολικούς, επίδραση του Αριστοτέλη στους μεταγενεστέρους, σχολαστική φιλοσοφία, δράση των Ελλήνων στην Ιταλία, νεοελληνική φιλοσοφία, εξέλιξη της θεολογικής σκέψης και της εκκλησιαστικής ρητορικής στον ελληνικό χώρο, ιστορία της Χίου κ.λ.π. Περιέχεται στη διατριβή Κατάλογος όλων των χειρογράφων με έργα του Κορεσσίου, πολλά από τα οποία δεν είχαν ταυτοποιηθεί στους προηγούμενους Καταλόγους χειρογράφων.