Το ελληνικό ναυτικό κατά την καποδιστριακή περίοδο: τα χρόνια της προσαρμογής

Abstract

Ή παρούσα μελέτη αποτελείται από πέντε κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τά πολιτικά και διοικητικά όργανα πού άπα τό 1828 και έπειτα ανέλαβαν τήν ηγεσία του Ναυτικού. Με τή δημιουργία τών οργάνων αυτών, πού σε μεγάλο βαθμό επανδρώθηκαν με πιστά στον Κυβερνήτη πρόσωπα, γίνεται σαφές ότι οι Κοινότητες τών νησιών αρχίζουν νά απομακρύνονται άπό τή διοίκηση και τον έλεγχο του στόλου.Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύονται οί νέες διατάξεις εσωτερικής λειτουργίας του Ναυτικού. Με τις διατάξεις αυτές υιοθετήθηκαν νέα κριτήρια σταδιοδρομίας, κατοχυρώθηκαν οί βαθμοί, ορίστηκαν μισθολογικές κλίμακες και θεσπίσθηκαν πειθαρχικοί κανονισμοί. Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται προσπάθεια νά καταδειχτοϋν οί καινοτομίες πού εισήγαγαν οί ρυθμίσεις αυτές, κυρίως σε αντιπαραβολή τους με τις συνήθειες πού ώς τότε επικρατούσαν στα ελληνικά καράβια. Στο τρίτο κεφάλαιο περιγράφονται οί πολεμικές επιχειρήσεις του Ναυτικού καθώς και οί προσπάθειες για τήν πάταξη τής πειρατείας. Στο κεφάλαιο αυτό επιχειρείται ή διευκρίνηση τών στόχων και τών προτεραιοτήτων τού Καποδίστρια, πού επέβαλαν και τήν ανάλογη κατανομή δυνάμεων. Στο τέταρτο, τέλος, και στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οί αντιδράσεις του ναυτικού κόσμου στις νέες ρυθμίσεις, οί οποίες σιγά σιγά διογκώθηκαν και οδήγησαν καταρχήν στην ενσωμάτωση του στην άντικαποδιστριακή αντιπολίτευση καί, στή συνέχεια, αντέδρασαν με το στασιαστικό κίνημα του Πόρου. Στην εξέλιξη συνέβαλαν επίσης και άλλοι παράγοντες όπως: οί βλέψεις των συμμαχικών δυνάμεων, οί ανακατατάξεις στον ευρωπαϊκό χώρο και ή αδυναμία της κυβέρνησης να ικανοποιήσει τα οικονομικά αιτήματα των νησιωτών. "Ολοι όμως οί παραπάνω παράγοντες, πού έγινε προσπάθεια νά συνεκτιμηθούν, εκτρέπουν τον αναγνώστη άπό του νά σχηματίσει τή σωστή εικόνα του Κυβερνήτη 'Ιωάννη Καποδίστρια, το 'έργο του καί τή σημαντική προσφορά του στο νεοσύστατο κράτος. Ή αναπόφευκτη αυτή αδυναμία κρίνεται ότι καλύπτεται άπό τις πολλές μελέτες πού ασχολούνται με τή συνολική δράση καί τήν προσωπικότητα του πρώτου Κυβερνήτη του νεοσύστατου 'Ελληνικού κράτους.