Authoritative models and grassroots responses to crisis: reconfigurations of everyday life in Chalkida, a postindustrial Greek city

Abstract

This thesis focuses on grassroots practices, meanings and understandings in the context of the Greek economic crisis and austerity restructurings that were unilaterally imposed by hegemonic institutions and Greek governments between 2010 and 2016. I employ a bottom up approach to identify the social, economic, political and cultural shifts and ruptures that the imposition of austerity measures and neoliberal policies provoked in Chalkida, a mid-sized (post) industrial city. I juxtapose mainstream definitions and explanations of crisis with national and place-bound grassroots experiences, practices and understandings in order to establish an inter-scalar interconnection between global processes and local agency. This thesis is based on 18 months of systematic fieldwork that took place between April 2015 and December 2016. Material was collected through participant observation in workplace settings, public spaces and households. Additionally, the research was informed by semi-structured personal and group interviews, as well as many informal conversations in cafes, taverns and open air markets. Building on existing literature on crisis, neoliberalism, scale and power, household transformations, social solidarity and informality, I assess the impact of crisis and austerity on the socio-economic relationships and established livelihood patterns that were severely challenged by it. My research demonstrates that people in a provincial city like Chalkida counterbalanced the austerity crisis’s effects on formal income resources and the restructuring of the state and its welfare provisioning. They did so by reinventing traditional structures and practices that had been predominant in the past when resources had also been scarce. I therefore suggest that crisis was understood as a retrograde movement that questioned linear processes and conceptualizations of modernity and progress. Drawing upon historical continuities and ruptures at the local, national and international scales, this dissertation offers a rich ethnographic account of everyday life under the condition of “being in” and “living with” crisis.

Η παρούσα διατριβή εστιάζει στις πρακτικές, τα νοήματα και τις αντιλήψεις της βάσης στο πλαίσιο της ελληνικής οικονομικής κρίσης και των οικονομικών αναδιαρθρώσεων που προβλέπονταν στα μέτρα λιτότητας τα οποία, σε μεγάλο βαθμό επιβλήθηκαν μονομερώς, χωρίς την κοινωνική συναίνεση, από ηγεμονικούς θεσμούς και τις ελληνικές κυβερνήσεις μεταξύ 2010 και 2016. Χρησιμοποιώ μια προσέγγιση "από κάτω" για να προσδιορίσω τις κοινωνικές,οικονομικές, πολιτικές και πολιτισμικές μετατοπίσεις και ρήξεις που η επιβολή των μέτρων λιτότητας και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών προκάλεσε, στη Χαλκίδα, μια μεσαίου μεγέθους (μετα)βιομηχανική πόλη. Αντιπαραθέτω τους κυρίαρχους ορισμούς και εξηγήσεις της κρίσης με τις εθνικές και τοπικές εμπειρίες, πρακτικές ώστε να θέσω τις βάσεις για μια διαβαθμική (interscallar) ανάλυση που συνδέει παγκόσμιες διαδικασίες με τοπικές οικονομικές πρακτικές και μοντέλα διαβίωσης. Η παρούσα διατριβή βασίζεται σε 18-μήνη συστηματική επιτόπια έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τον Απριλίου 2015 έως τον Δεκέμβριο 2016. Το υλικό της έρευνάς συλλέχθηκε μέσω της συμμετοχικής παρατήρησης σε χώρους εργασίας, δημόσιους χώρους και νοικοκυριά. Επιπλέον, δεδομένα συλλέχθηκε από ημιδομημένες προσωπικές και ομαδικές συνεντεύξεις, καθώς και πολλές άτυπες συζητήσεις σε καφετέριες, ταβέρνες και υπαίθριες αγορές. Με βάση την υπάρχουσα βιβλιογραφία για την κρίση, τον νεοφιλελευθερισμό, την εξουσία και την ανάλυση κλίμακας (scale), τους μετασχηματισμούς των νοικοκυριών, την κοινωνική αλληλεγγύη και την άτυπη κοινωνία, αξιολογώ τον αντίκτυπο της κρίσης και της λιτότητας στις κοινωνικοοικονομικές σχέσεις και τα καθιερωμένα μοντέλα διαβίωσης/βιοπορισμού. Η έρευνά μου καταδεικνύει ότι οι άνθρωποι σε μια επαρχιακή πόλη όπως η Χαλκίδα αντιστάθμισαν τη λιτότητα και τις επιπτώσεις της κρίσης στους διαθέσιμους οικονομικούς πόρους τους και την αναδιάρθρωση του κράτους πρόνοιας. Αυτό έγινε εφικτό με την επανεφεύρεση παραδοσιακών δομών οργάνωσης και πρακτικών, οι οποίοι επικρατούσαν στον παρελθόν, όταν οι διαθέσιμοι πόροι ήταν επίσης περιορισμένοι. Προτείνω, επομένως, ότι η κρίση έγινε αντιληπτή ως μια οπισθοδρομική κίνηση που αμφισβητούσε τις γραμμικές διαδικασίες και τις εννοιολογήσεις της νεωτερικότητας και της προόδου. Αντλώντας από ιστορικές συνέχειες και ρήξεις σε τοπική, εθνική και διεθνή κλίμακα, η διατριβή αυτή προσφέρει μια πλούσια εθνογραφική περιγραφή της καθημερινής ζωής υπό τη συνθήκη του " ζώντας μέσα" στην κρίση και του "ζώντας με" την κρίση.Translated with DeepL.com (free version).