Υδρίσκες από τα Άβδηρα: συμβολή στη μελέτη των μικρογραφικών αγγείων στη Θράκη και το βορειοανατολικό Αιγαίο από την αρχαϊκή έως την ελληνιστική περίοδο

Abstract

The present PhD dissertation studies the phenomenon of miniature vases in Aegean Thrace and the Northeastern Aegean, which derive from sanctuaries, cemeteries, public buildings, and houses, from the Archaic to the Hellenistic period. The main objective is to comprehensively address gaps in research not previously covered by past studies, regarding the different uses of this special category of pottery in the context it was found. Moreover, through experimental investigation, this research addresses manufacturing techniques and processes, as well as management practices associated with this unique pottery category, considering it both as a product and an integral part of the ancient Greek material culture. Despite its ubiquity in archaeological fieldwork, this aspect has not yet been sufficiently studied by the scientific community.Furthermore, this dissertation focuses on the primary investigation of two key case studies. These include the miniature pottery found in the chora and the asty of Abdera, and the secondary case study involving the small-sized hydriai, the hydriskai and the ring-kernoi from the sanctuary of Demeter in Amphipolis. The principal objective of this research is to highlight the uniqueness of the deposit at the sanctuary of Demeter and Kore of Abdera, where about 18000 miniature hydriskai were found. This is further emphasized through the distinct consistency of the miniature hydria shape in the deposit, as well as through the various implications of the levels of use of this miniature vase within a ritual context.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή έχει ως αντικείμενο τη μελέτη του φαινομένου των μικρογραφικών αγγείων στην αιγαιακή Θράκη και το βορειοανατολικό Αιγαίο, τα οποία προέρχονται από ιερά, νεκροταφεία, δημόσια κτίρια και οικίες και χρονολογούνται από την αρχαϊκή έως την ελληνιστική περίοδο. Κύριος στόχος της είναι να πληρώσει, κατά το δυνατόν, τα ερευνητικά κενά που δεν έχουν καλυφθεί από τις προηγούμενες μελέτες και αφορούν τις διαφορετικές χρήσης αυτής ειδικής κατηγορίας κεραμικής ανάλογα το συγκείμενο εύρεσής της. Επιπλέον, στόχος είναι η πειραματική διερεύνηση του τρόπου κατασκευής αυτής της ειδικής κατηγορίας κεραμικής και η διαχείρισή της ως προϊόντος, αλλά και ως μέρους του αρχαίου ελληνικού υλικού πολιτισμού, το οποίο, αν και πανταχού παρόν στις αρχαιολογικές έρευνες πεδίου, δεν έχει μελετηθεί επαρκώς από την επιστημονική κοινότητα. Δομικό στοιχείο της διατριβής αποτελεί η πρωτογενής έρευνα της κύριας μελέτης περίπτωσης, δηλαδή των μικρογραφικών αγγείων που εντοπίστηκαν στην χώρα και το άστυ των Αβδήρων, όπως και της δευτερεύουσας μελέτης περίπτωσης, των υδριών μικρού μεγέθους, υδρισκών και δακτυλιόσχημων κέρνων από το ιερό της Δήμητρας στην Αμφίπολη. Βασική επιδίωξη της παρούσας έρευνας είναι η ανάδειξη της μοναδικότητας του αποθέτη του ιερού της Δήμητρας και Κόρης των Αβδήρων, όπου εντοπίστηκαν περίπου 18.000 μικρογραφικές υδρίες, αρχικά βάσει της ίδιας της μοναδικότητας της επαναληψιμότητας της υδρίσκης στον αποθέτη, αλλά και των διάφορων προεκτάσεων των επιπέδων χρήσης του αυτού του μικρογραφικού αγγείου σε τελετουργικό πλαίσιο.