Η συμβολή του δασοκομικού σχεδιασμού στον πολυλειτουργικό ρόλο του δάσους καστανιάς στο όρος Πάικο

Abstract

The multifunctional role of the forests was highlighted by the scientists and the researchers wordwide. The finding of the suitable management models for the forest ecosystems is the object of these researches. The aim of the present doctoral thesis is the assessment of the current management to the chestnut ecosystems, in the Paiko mountain, based on the multiple functions of the forest. The chestnut forest of Paiko’s area is characterized by a wide mosaic of private chestnut fields. These fields are being cultivated mainly for the fruit production, at about 85% approximately. Because of the strong overlap of the functions we have at the forest, we were forced to study the main functions of the chestnut-forest which concern protection, production and recreation and which are integrated into type of forest (chestnut-forest for the production of fruits, chestnut-forest for the production of wood and mixed forest). Sampling was conducted at the above mentioned forest parts in order to imprint their structure and calculate several dendrometric data. A random sampling was conducted and totally, eighty two sampling plots were set up, having orthogonal shape and a plot area of 1000 m² each one. The collected data were digitized, systemized and proceeded. Diameter and height distribution charts and profile type represantations of the sampling surfaces were created, the real wood-stock for the chestnut-forest was calculated, as well as the classification according to IUFRO. In addition a statistical analysis was conducted for the sampling surfaces and between the forest types of the forest. The mosaic of the private fields and the small relatively size of every field, imposed the investigation to be based on a quaistionnaire adout the cultivation conditions and the difficulties that the owners encounter. According to the analysis of the results it was concluded that the chestnut-forest of the Paiko mountain is responding satisfactorily at its multifunctional role and its ecosystem services, with several problems at the management way and the way of cultivation, in order to product fruits.

Ο πολυλειτουργικός ρόλος των δασών αναδείχτηκε από πολλούς επιστήμονες και ερευνητές σε όλο τον κόσμο. Η εξεύρεση κατάλληλων μοντέλων διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων αποτελεί ζητούμενο των ερευνών αυτών. Με την παρούσα διδακτορική διατριβή επιδιώκεται η αξιολόγηση της υφιστάμενης διαχείρισης σε οικοσυστήματα καστανιάς, στο όρος Πάϊκο, με βασική αρχή τις πολλαπλές λειτουργίες του δάσους. Το καστανοδάσος της περιοχής του Πάϊκου χαρακτηρίζεται από ένα ευρύ μωσαϊκό ιδιωτικών καστανοτεμαχίων που σήμερα κατά 85% διαχειρίζονται για την παραγωγή καρπού (κασταναριά). Έγινε υπολογισμός των κύριων λειτουργιών του καστανοδάσους, προστατευτική, παραγωγική, αισθητική, ενταγμένων όμως στη μορφή διαχείρισης (κασταναριά, καστανωτά, μεικτά), γιατί έχουμε έντονη αλληλοδιαπλοκή των λειτουργιών. Διενεργήθηκε δειγματοληψία στα τμήματα αυτά για να αποτυπωθεί η δομή τους και να υπολογιστούν τα διάφορα δενδρομετρικά στοιχεία. Πραγματοποιήθηκε απλή τυχαία δειγματοληψία και συνολικά λήφθηκαν 82 δοκιμαστικές επιφάνειες, ορθογωνίου σχήματος 40mχ25m και εμβαδού ενός στρέμματος, η κάθε μία. Τα στοιχεία που συλλέχθηκαν ψηφιοποιήθηκαν, συστηματοποιήθηκαν και επεξεργάστηκαν. Καταρτίστηκαν διαγράμματα κατανομής διαμέτρων και υψών, δημιουργήθηκαν απεικονίσεις των δειγματοληπτικών επιφανειών τύπου προφίλ, υπολογίσθηκε το πραγματικό ξυλαπόθεμα για τα καστανοτεμάχια και έγινε κατάταξη κατά IUFRO. Διενεργήθηκε στατιστική ανάλυση τόσο για τις δειγματοληπτικές επιφάνειες όσο και μεταξύ των τύπων δάσους που διακρίθηκαν. Το μωσαϊκό των ιδιοκτησιών και το μικρό τους σχετικά μέγεθος, επέβαλλε την έρευνα βάσει ερωτηματολογίου για τις συνθήκες καλλιέργειας και τα προβλήματα που παρουσιάζονται. Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων προέκυψε το συμπέρασμα ότι το καστανοδάσος του όρους Πάικο ανταποκρίνεται ικανοποιητικά στον πολυλειτουργικό του ρόλο και τις οικοσυστημικές υπηρεσίες του, με σημαντικά όμως προβλήματα διαχείρισης να εμφανίζονται στον τρόπο καλλιέργειας των κασταναριών, και των μεικτών καστανοδασών, και με την πλήρη σχεδόν μετατροπή των καστανωτών σε κασταναριά.