Ο προγνωστικός ρόλος της λιπονεκτίνης και της ρεζιστίνης σε ασθενείς με σταθερή στεφανιαία νόσο: μελέτη παρακολούθησης τεσσάρων ετών

Abstract

Background and aims: Adiponectin has anti-atherogenic properties while resistin may promote atherosclerosis. However, studies investigating the role of adiponectin and resistin on clinical outcomes has led to conflicting results. We prospectively investigated the long-term prognostic value of adiponectin and resistin in patients with stable coronary artery disease (CAD) in the era of statins. Methods: A total of 776 consecutive patients with stable CAD were recruited and followed for a median of 5 years. Serum adiponectin, resistin, lipids, high-sensitivity C-reactive protein (hs-CRP), intereleukin-6 (IL-6) and homocysteine levels were measured. Primary endpoints were cardiovascular (CV) deaths and secondary endpoints hospitalizations for acute coronary syndrome (ACS), arrhythmic event or stroke. Results: Follow-up data were obtained from 713 patients of whom 79 had a CV death (11.1%) while 205 (28.8%) met the secondary endpoints. Five-hundred ninety-eight (83.9%) were on statins. Adiponectin was significantly positively correlated with hsCRP (r=0.075, p=0.037), IL-6 (r=0.107, p=0.018), and homocysteine (r=0.177, p <0.001). Resistin was significantly positively correlated with arterial hypertension (r=0.156, p <0.001), hs-CRP (r=0.167, p <0.001), IL-6 (r=0.161, p=0.002) and homocysteine (r=0.212, p <0.001). Adiponectin levels were independent predictors of CV death after adjustment for conventional risk factors for CAD (HR: 1.071; 95% CI: 1.040 - 1.104; p<0.001). Further adjustment for ejection fraction, hsCRP and statin treatment did not change the association (HR: 1.092; 95% CI: 1.053 - 1.133; p<0.001). Patients in the upper tertile of adiponectin (≥6.49 μg/mL) had 2.7 times higher risk of CV death compared to patients in the lower tertile (≤3.79 μg/mL) after adjustment for traditional risk factors for CAD (HR: 2.744; 95% CI: 1.542 - 4.882; p=0.001). The prognostic significance of resistin was not satistically significant for the occurrence of CV death (HR: 1.044; 95% CI: 0.994 – 1.096; p=0,087). Conclusions: Adiponectin but not resistin is an independent predictor of CV death in patients with stable CAD in the era of statins.

Υπάρχουσα γνώση και αντικειμενικός σκοπός: Η αδιπονεκτίνη θεωρείται ότι έχει αντιαθηρογόνες ιδιότητες ενώ η ρεζιστίνη ότι προάγει την αθηροσκλήρωση. Ωστόσο, οι μελέτες στις οποίες έχει ερευνηθεί ο ρόλος της αδιπονεκτίνης και της ρεζιστίνης ως προς τα κλινικά συμβάματα έχουν οδηγήσει σε αντικρουόμενα συμπεράσματα. Με την παρούσα προοπτική μελέτη, ερευνήσαμε την μακροπρόθεσμη προγνωστική αξία της αδιπονεκτίνης και της ρεζιστίνης σε ασθενείς με σταθερή στεφανιαία νόσο σε μία εποχή που η φαρμακευτική αγωγή με στατίνες είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη. Μέθοδοι: Συνολικά 776 διαδοχικοί ασθενείς με σταθερή στεφανιαία νόσο στρατολογήθηκαν και παρακολουθήθηκαν για ένα μέσο χρονικό διάστημα 5 ετών. Αναλύθηκαν τα επίπεδα της αδιπονεκτίνης ορού, της ρεζιστίνης ορού, των λιπιδίων, της hs-CRP, της IL-6 και της ομοκυστεΐνης. Το πρωτογενές καταληκτικό σημείο ήταν η καρδιαγγειακή θνητότητα και τα δευτερογενή καταληκτικά σημεία ήταν οι νοσηλείες για ΟΣΣ, αρρυθμιολογικό σύμβαμα ή ισχαιμικό ΑΕΕ. Αποτελέσματα: Κατά την παρακολούθηση των ασθενών συλλέχθηκαν δεδομένα από 713 ασθενείς από τους οποίους οι 79 υπέστησαν καρδιαγγειακό θάνατο (11,1%) ενώ 205 ασθενείς (28,8%) εκδήλωσαν δευτερογενές καταληκτικό σημείο. Πεντακόσιοι ενενήντα οκτώ ασθενείς (83,9%) ήταν σε φαρμακευτική αγωγή με στατίνες. Η αδιπονεκτίνη είχε σημαντική θετική συσχέτιση με την hsCRP (r=0,075, p=0,037), την IL-6 (r=0,107, p=0,018), και την ομοκυστεΐνη (r=0,177, p <0,001) ενώ η ρεζιστίνη είχε σημαντική θετική συσχέτιση με την αρτηριακή υπέρταση (r=0,156 ,p <0,001) την hs-CRP (r=0,167, p <0,001), την IL-6 (r=0,161, p=0,002) και την ομοκυστεΐνη (r=0,212, p <0,001). Τα επίπεδα της αδιπονεκτίνης ήταν ανεξάρτητος προγνωστικός δείκτης του καρδιαγγειακού θανάτου μετά από προσαρμογή ως προς τους καθιερωμένους παράγοντες κινδύνου για εκδήλωση στεφανιαίας νόσου (HR: 1,071; 95% CI: 1,040 – 1,104; p<0,001). Περαιτέρω προσαρμογή ως προς το κλάσμα εξώθησης, την hs-CRP και την αγωγή με στατίνες δεν τροποποίησε τη συσχέτιση (HR: 1,092; 95% CI: 1,053 – 1,133; p<0,001). Οι ασθενείς με τιμές αδιπονεκτίνης στο ανώτερο τριτημόριο (≥6,49 μg/mL) είχαν 2,7 φορές υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου συγκριτικά με τους ασθενείς με τιμές αδιπονεκτίνης στο κατώτερο τριτημόριο (≤3,79 μg/mL) μετά από προσαρμογή ως προς τους καθιερωμένους παράγοντες κινδύνου για εκδήλωση στεφανιαίας νόσου (HR: 2,744; 95% CI: 1,542 – 4,882; p=0,001). Τα επίπεδα της ρεζιστίνης δεν είχαν προγνωστική αξία για την εκδήλωση του καρδιαγγειακού θανάτου (HR: 1,044; 95% CI: 0,994 – 1,096; p=0,087). Συμπεράσματα: Η αδιπονεκτίνη είναι ανεξάρτητος προγνωστικός δείκτης του καρδιαγγειακού θανάτου σε ασθενείς με σταθερή στεφανιαία νόσο στη σύγχρονη εποχή της διαδεδομένης χορήγησης στατινών ενώ η ρεζιστίνη δεν έχει προγνωστική αξία.