Ο πολιτικός λόγος των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων και η ηχώ του: 1959-1963

Abstract

Τhe Greek Cypriot and Turkish Cypriot Press highlight the dynamics of the period 1959 – 1963, mainly on the conflicts between nationalisms on the island, the carriers of nationalist ideologies and the complex integration of national redemptions into the Cold War ambiance emerging after the end of World War II. The compromise reached with the Cypriot independence in 1960, is considered to be a reversal attempt to end the conflict between the two communities. The establishment of the Republic of Cyprus is essentially a way out of the impasse observed during the previous period in the consultations among the main stakeholders (Greece, Turkey, United Kingdom, Cyprus). Cypriot independence obliges a "Cypriotness" to emerge, one that will make the two communities responsible for the future of the island. In the context of the independence, the two communities enter into a mentality of proving the Greekness and Turkishness of the Cypriot area, a fact that highlights the conflicting character of the Cypriot state. Thus, the compromise trying to help overcome the national redemptions of the past is understood by the nationalist forces of each community as an obstacle to the national integration.

Μέσα από τον Ελληνοκυπριακό και Τουρκοκυπριακό Τύπο, αναδεικνύονται οι δυναμικές της περιόδου 1959 - 1963, κυρίως σε σχέση με την πορεία σύγκρουσης μεταξύ των εθνικισμών στο νησί, οι φορείς των εθνικιστικών ιδεολογιών αλλά και η πολύπλοκη ένταξη των εθνικών αλυτρωτισμών στο ψυχροπολεμικό κλίμα που αναδύεται μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο συμβιβασμός που επιτυγχάνεται με την κυπριακή ανεξαρτησία το 1960 καταγράφεται ως ανατροπή που προσπαθεί να βάλει τέλος στη σύγκρουση μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Η ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι στην ουσία μια έξοδος από το αδιέξοδο που παρατηρήθηκε την προηγούμενη περίοδο στις διαβουλεύσεις όλων των εμπλεκομένων μερών (Ελλάδα, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο, Κύπρος). Η κυπριακή ανεξαρτησία υποχρεώνει την ανάδυση μιας "κυπριακότητας" που θα καθιστά τις δύο κοινότητες υπεύθυνες για το μέλλον του νησιού. Στο πλαίσιο της ανεξαρτησίας οι δύο κοινότητες εισέρχονται σε μια λογική απόδειξης της ελληνικότητας και της τουρκικότητας του κυπριακού χώρου, γεγονός που αναδεικνύει τον συγκρουσιακό χαρακτήρα του κυπριακού κράτους. Έτσι, ο συμβιβασμός που επιχείρησε να υπερκεράσει τους εθνικούς αλυτρωτισμούς του παρελθόντος προσλαμβάνεται από τις εθνικιστικές δυνάμεις της κάθε κοινότητας ως το εμπόδιο της εθνικής ολοκλήρωσης.