Ο τύπος σε κρίση: η περίπτωση των ελληνικών αθλητικών εφημερίδων

Abstract

In most developed countries, the press is experiencing the deepest crisis of its long history. On the one hand, the digital era affects all traditional forms of information and on the other hand, the newspapers see their sales fall back, their advertising revenues shrink and their interventional role in the political - social world to decreases. The press crisis is mainly attributed to the arrival of the New Media, to the economic recession, but also to the doubting of journalism itself. The research question that arises is whether this phenomenon also concerns sports press and specifically whether Greek sports newspapers, which, at least until recently, had to show enviable sales and some particular characteristics, were affected by the crisis that has hit the domestic publishing industry or are continuing their path without losses. The purpose of this research is to investigate: a) the historic route of the sports press, b) the characteristics of the crisis, c) the reactions of publishers, d) the new working conditions, e) the gradual development of journalists to publishers and citizens to reporters, f) the prospects of the industry and g) the best practices which will eventually ensure the future existence and sustainability of the sports newspapers. For the purposes of the study the methods of quantitative and qualitative research were employed. The results of the survey showed that most sports newspapers face serious economic problems, which diminishes their independence and the suspension of their publishing is visible. Their presence on the web is low, while they take little advantage of the opportunities offered by new technologies. At the same time, their domestic digital competitors are making progress, continuously presenting innovative products and incorporating new ways of presenting news. The general conclusion that emerges from this research is that the press crisis did not affect only Greek political or economic newspapers, but also sports newspapers, which have been in a difficult position especially since 2009, when the sector entered the period of rapid decline in sales, which so far does not show signs of recovery.

Στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες ο Τύπος διανύει τη βαθύτερη κρίση της μακρόχρονης ιστορίας του. Από τη μια πλευρά η ψηφιακή εποχή επηρεάζει όλες τις παραδοσιακές μορφές ενημέρωσης και από την άλλη, οι εφημερίδες βλέπουν τις πωλήσεις τους να οπισθοχωρούν, τα διαφημιστικά τους έσοδα να συρρικνώνονται και τον παρεμβατικό τους ρόλο στο πολιτικό - κοινωνικό γίγνεσθαι να μειώνεται. Η κρίση του Τύπου αποδίδεται κυρίως στην ανάπτυξη των Νέων Μέσων, στην οικονομική ύφεση, αλλά και στην αμφισβήτηση της ίδιας της δημοσιογραφίας. Το ερευνητικό ερώτημα που ανακύπτει είναι αν το φαινόμενο αυτό αφορά και τον αθλητικό Τύπο και συγκεκριμένα αν οι ελληνικές αθλητικές εφημερίδες, που τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα είχαν να παρουσιάσουν αξιοζήλευτες πωλήσεις και ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, επηρεάστηκαν από την κρίση που αντιμετωπίζει η εγχώρια εκδοτική βιομηχανία ή συνεχίζουν χωρίς απώλειες την πορεία τους. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να διερευνήσει: α) την ιστορική διαδρομή του αθλητικού Τύπου, β) τα χαρακτηριστικά της κρίσης, γ) τις αντιδράσεις των εκδοτών, δ) τις νέες εργασιακές συνθήκες, ε) τη σταδιακή εξέλιξη των δημοσιογράφων σε εκδότες και των πολιτών σε ρεπόρτερ, στ) τις προοπτικές του κλάδου και ζ) τις βέλτιστες πρακτικές που ενδεχόμενα θα εξασφαλίσουν τη μελλοντική ύπαρξη και βιωσιμότητα των αθλητικών εφημερίδων. Για τους σκοπούς της μελέτης χρησιμοποιήθηκαν οι μέθοδοι της ποιοτικής και της ποσοτικής έρευνας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι περισσότερες αθλητικές εφημερίδες αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα που μειώνουν το βαθμό ανεξαρτησίας τους και είναι ορατό ακόμα και το ενδεχόμενο αναστολής της έκδοσής τους. Η παρουσία τους στο διαδίκτυο είναι ισχνή, ενώ αξιοποιούν ελάχιστα τις ευκαιρίες που παρέχουν οι νέες τεχνολογίες. Την ίδια στιγμή, οι εγχώριοι ψηφιακοί ανταγωνιστές τους κάνουν άλματα προόδου, παρουσιάζοντας συνεχώς καινοτόμα προϊόντα και ενσωματώνοντας νέους τρόπους προβολής της ειδησεογραφίας. Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η κρίση του Τύπου δεν επηρέασε μόνο τις ελληνικές πολιτικές ή οικονομικές εφημερίδες, αλλά και τις αθλητικές εφημερίδες, οι οποίες έχουν περιέλθει σε δύσκολη θέση ειδικά από το 2009 και μετά, όταν ο κλάδος μπήκε περίοδο της ραγδαίας κάμψης των πωλήσεων και από την οποία μέχρι στιγμής δεν φαίνονται σημάδια ανάκαμψης.