Η επίδραση της συμμετοχής των ασθενών με οστεοαρθρίτιδα γόνατος σε ολιστικό πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης, στις παραμέτρους της μυοσκελετικής αξιολόγησης και στη λειτουργικότητά τους: μια ελεγχόμενη μελέτη με follow-up

Abstract

AbstractIntroduction: Knee osteoarthritis (KOA) is a common disease of the musculoskeletal system that usually occurs in middle-aged and older people. The application of therapeutic exercise programs in patients with KOA is seen to have a positive effect on the reduction of symptoms as well as increasing their functionality. The purpose of this study was to examine the effect of participation or not, KOA patients in a holistic therapeutic exercise program (TEP), in the parameters of musculoskeletal assessment, their functionality and their psychometric assessment parameters.Methods: 54 patients in total with KOA (Kellgren Lawrence: 2-3 grade), aged 44-73 years old, without accompanying other serious health problems, completed their voluntary participation in the research study. Patients were divided into two equal groups, the exercise group (EXE) and the control group (CON). Patients in the EXE only, conduct therapeutic exercise program (TEP) for a total duration of 8 weeks, composed of three sessions per week, supervised by the principal investigator and the same time the participants in the CON, did not participate in any kind of intervention. After the completion of 8 weeks of participation in TEP for EXE, was followed a period of eight weeks in which participants of both groups (EXE and CON) did not undergo therapeutic exercise. The holistic TEP (for EXE only) lasts 60 minutes per exercise session including: 1) Warm-up and stretching exercises, 2) Combined concentric-isometric contraction leg exercises 3) Exercises for lower limb strengthening using adaptive to legs dumbbells and resistance bands 4) Balance exercises, 5) Active recovery. Three total assessments were performed for each patient in both groups (EXE and CON) at the following intervals: 1st (baseline) assessment: Prior to start of TEP for EXE, 2nd (intermediate) assessment: After the completion of TEP for EXE, 3rd (final) assessment: After completing eight weeks after the end of the TEP for the EXE). In each of the total of three assessments, took place: 1) measurement of anthropometric characteristics, 2) completing specific questionnaires (KOOS, BAI, BDI ΙΙ), measuring the flexibility and the knee extensors/flexors muscles isokinetic torque and isometric strength for hip abductors. The functional assessment tests included: 1) The 6 Minutes’ Walk Test, 2) The Timed Up and Go Test, 3) The 30 Seconds Chair Test and 4) the 12 Stairs Test. Finally, took place a balance assessment (BAL) by simple timing and using the Biodex Stability System. The statistical analysis performed with ANOVA, for between and within groups differences using the statistical package SPSS 24.0.Results: The patients of the EXE, after the completion of TEP, during the 2nd (intermediate) assessment, showed statistically significant improvement in the assessed parameters: pain levels, functionality, muscle strength of the lower limbs, balance ability, flexibility, anxiety and depression in relation to the corresponding values of the parameters at their 1st (baseline) assessment. However, in their 3rd (final) assessment, EXE patients experienced statistically significant deterioration in some parameters from the total of the evaluated parameters compared to the corresponding values in their 2nd (intermediate) evaluation, while in some other parameters it did not happen the same. In addition, the EXE patients, in their 3rd (final) assessment in some parameters continued to show significant improvements compared to the corresponding values at their 1st initial (baseline) assessment and in some other parameters did not happen the same. Regarding CON patients, there were no statistically significant differences in the total of the basic evaluated parameters in the three overall assessments (baseline assessment, intermediate assessment, final assessment) performed during the study period.Conclusion: According to the results of this study, the supervised implementation of this holistic TEP, by the patients with KOA, for 8 weeks, appeared to be particularly effective in the significant degree of short-term improvement in the disease-related, evaluated parameters. These improvements, 8 weeks after the completion of the TEP, were maintained to a considerable extent in only a few of these parameters, while with some other parameters did not happen the same. Based on this finding, it can be concluded that the particular holistic TEP should be consistently performed by patients with KOA, in order for patients to achieve the maximum benefits through its execution.

Εισαγωγή: Η οστεοαρθρίτιδα γόνατος (ΟΑΓ), αποτελεί συνήθη νόσο του μυοσκελετικού συστήματος που συναντάται συνήθως σε άτομα μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας. Η εφαρμογή προγραμμάτων θεραπευτικής άσκησης (ΠΘΑ) φαίνεται να επιδρά θετικά στη μείωση των συμπτωμάτων και στην αύξηση της λειτουργικότητας. Σκοπός της εργασίας ήταν να ελέγξει την επίδραση της συμμετοχής ή μη, ασθενών με ΟΑΓ σε ολιστικό ΠΘΑ, στις παραμέτρους της μυοσκελετικής αξιολόγησης, της λειτουργικότητάς τους και τις ψυχομετρικές παραμέτρους αξιολόγησης τους.Μέθοδος: 54 ασθενείς συνολικά ασθενείς με ΟΑΓ (Kellgren Lawrence: 2-3 βαθμού), 44-73 ετών, χωρίς συνοδά προβλήματα υγείας, ολοκλήρωσαν την εθελοντική συμμετοχή τους στην έρευνα. Οι ασθενείς διαχωρίστηκαν σε δυο ισάριθμες ομάδες, την πειραματική ομάδα (ΠΟ) και την ομάδα ελέγχου (ΟΕ). Οι ασθενείς της ΠΟ μόνο, πραγματοποιήσαν το επιτηρούμενο ΠΘΑ διάρκειας 8 εβδομάδων, αποτελούμενο από 3 συνεδρίες/εβδομάδα. Στο ίδιο χρονικό διάστημα οι συμμετέχοντες στην ΟΕ, δεν συμμετείχαν σε κανενός είδους παρέμβαση. Μετά την ολοκλήρωση του ΠΘΑ για την ΠΟ, για διάστημα 8 εβδομάδων οι ασθενείς της ΠΟ και της ΟΕ δεν πραγματοποιούσαν θεραπευτική άσκηση. Το ολιστικό ΠΘΑ για την ΠΟ διαρκούσε 60 λεπτά/συνεδρία, περιλαμβάνοντας: 1)Προθέρμανση και διατάσεις, 2) συνδυαστικές ασκήσεις ενδυνάμωσης κάτω άκρων σύγκεντρης-ισομετρικής συστολής, 3)Ασκήσεις ενδυνάμωσης κάτω άκρων με αλτήρες/λάστιχα, 4) Ισορροπιστικές ασκήσεις 5) Ενεργητική αποκατάσταση. Πραγματοποιήθηκαν 3 συνολικά αξιολογήσεις για κάθε ασθενή της ΠΟ και ΟΕ στα εξής χρονικά διαστήματα: 1η (αρχική) αξιολόγηση: Πριν την έναρξη του ΠΘΟ για την ΠΟ, 2η (ενδιάμεση) αξιολόγηση: Έπειτα από την ολοκλήρωση του ΠΘΟ για την ΠΟ, 3η (τελική) αξιολόγηση: Μετά τη συμπλήρωση 8 εβδομάδων από την ολοκλήρωση του ΠΘΑ για την ΠΟ. Η κάθε αξιολόγηση περιελάμβανε: μετρήσεις ανθρωπομετρικών χαρακτηριστικών, τη συμπλήρωση ερωτηματολόγιων (KOOS, BAI, BDI ΙΙ), τη μέτρηση της ευλυγισίας, της ισοκινητικής ροπής των καμπτήρων/εκτεινόντων μυών της άρθρωσης του γόνατος, της ισομετρικής δύναμης των απαγωγών μυών της άρθρωσης του ισχίου. Οι λειτουργικές δοκιμασίες αξιολόγησης περιελαμβάναν τις δοκιμασίες: 6-Minutes’ Walk Test, Timed Up and Go Test, 30 Seconds Chair Test, 12 Stairs Test. Η ισορροπιστική ικανότητα αξιολογήθηκε μέσω δοκιμασίων τόσο χρονομέτρησης όσο και μέσω του μηχανήματος Biodex Stability System. H στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε μέσω ανάλυσης διασποράς (ANOVA), μεταξύ και εντός των ομάδων με τη χρήση του στατιστικού πακέτου SPSS 24.0. Αποτελέσματα: Οι ασθενείς της ΠΟ έπειτα από την ολοκλήρωση της συμμετοχής τους στο ΠΘΑ, κατά την 2η (ενδιάμεση) αξιολόγησή τους, παρουσίασαν στατιστικώς σημαντική βελτίωση των αξιολογούμενων παραμέτρων: των επιπέδων πόνου, της λειτουργικότητας, της μυϊκής δύναμης των κάτω άκρων, της ισορροπιστικής ικανότητας, της ευλυγισίας, του άγχους και κατάθλιψης σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές των παραμέτρων κατά την 1η (αρχική) αξιολόγησή τους. Παρόλα αυτά, οι ασθενείς της ΠΟ, κατά την 3η (τελική) αξιολόγησή τους, παρουσίασαν στατιστικώς σημαντική επιδείνωση σε ορισμένες παραμέτρους από το σύνολο των αξιολογούμενων παραμέτρων, σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές κατά τη 2η (ενδιάμεση) αξιολόγησή τους ενώ σε ορισμένες άλλες παραμέτρους δεν συνέβη το ίδιο. Επιπρόσθετα, οι ασθενείς της ΠΟ, κατά την 3η (τελική) αξιολόγησή τους, σε ορισμένες παραμέτρους συνέχισαν να παρουσιάζουν σημαντικές βελτιώσεις σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές κατά την 1η (αρχική) αξιολόγησή τους ενώ σε ορισμένες άλλες παραμέτρους δεν συνέβη το ίδιο. Όσον αφορά τους ασθενείς της ΟΕ, δεν παρουσίασαν στατιστικώς σημαντικές διαφοροποιήσεις ως προς το σύνολο των βασικών αξιολογούμενων παραμέτρων, στις τρεις συνολικά αξιολογήσεις (αρχική αξιολόγηση, ενδιάμεση αξιολόγηση, τελική αξιολόγηση) που υποβλήθηκαν στη διάρκεια του χρόνου συμμετοχής τους στη μελέτη.Συμπεράσματα: Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της παρούσας εργασίας, η επιτηρούμενη εκτέλεση του εν λόγω ολιστικού ΠΘΑ, από τους ασθενείς με ΟΑΓ, για 8 εβδομάδες, φάνηκε ιδιαίτερα αποτελεσματική, στη σημαντικού βαθμού βραχυπρόθεσμη βελτίωση των σχετιζόμενων με την πάθηση τους αξιολογούμενων παραμέτρων. Οι βελτιώσεις αυτές, 8 εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση του ΠΘΑ, διατηρήθηκαν σε σημαντικό βαθμό, σε ορισμένες μόνο από αυτές τις παραμέτρους ενώ σε ορισμένες άλλες παραμέτρους δεν συνέβη το ίδιο. Βάσει του συγκεκριμένου ευρήματος, μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι το συγκεκριμένο ολιστικό ΠΘΑ, θα πρέπει να εκτελείται αδιάλειπτα από τους ασθενείς με ΟΑΓ, προκειμένου οι ασθενείς μέσω της εκτέλεσης του, να αποκομίζουν τα οφέλη του στο μέγιστο βαθμό.