Μοριακή επιδημιολογία των λοιμώξεων του αναπνευστικού σε ασθενείς με παρόξυνση ΧΑΠ (ΛΠΧΑΠ)

Abstract

The role of viruses in lower respiratory tract infections in children is fully recognized. However their role in Acute Exacerbations of Chronic Obstructive Pulmonary Disease(AECOPD) needs further elucidation. The aim of the present study was to evaluate the molecular epidemiology of viral pathogens in AECOPD using a clinical arrays technique for the detection of 17 types of respiratory viruses and to compare the differences between elderly and non-elderly patients with AECOPD due to viral infections. MethodPatients presenting to the Emergency Room with AECOPD needing hospitalization were recruited and classified as elderly 9>65 years) and non-elderly (≤ 65 years). The study period lasted from January 2008 to December 2009.Sputum and oropharyngeal samples were assessed, PCR for respiratory viruses and cultures for common pathogens were performed.Results: A total of 200 (100%) patients were analyzed and from them in 107 (53.5%) a virus was detected. The commonest identified viruses were the human Respiratory Syncytial Virus(subtypes A and B) (40.5%), influenza virus (subtypes A, B, C) (11%), rhinovirus (8%) andhuman Parainfluenza Virus (subtypes A and B) (7.5%). A bacterial pathogen was isolated in27 (14%) patients and a dual infection due to a bacterial and a viral pathogen was recognizedIn 14/107 patients. Patients with AECOPD and a viral infection had a lengthier hospital stay(9.2±4.6 vs 7.6±4.3, p<0.01) while the severity of the disease was no related with significantdifferences among the groups of the study population. Until the end of the study in total 247 patients were recruited (median age: 69.3±9.5 years) and categorized into group A: non-elderly patients [n=81 (32.8%), median age 58±5.99 years] and group B: elderly patients [n=166 (67.2%), median age 74.8±4.8 years]. In 133 patients (53.8%) a viral infection was identified and in 34 (13.8%) a bacterial pathogen was isolated from cultures. In 18 patients (7.3%) a dual infection (bacterial+viral) was identified. In group B the presence of cardiac failure (46.6% vs 28.35, p< 0.001), renal failure (10.5% vs 4%, p=0.03), bacterial co-infection (13.8% vs 7.4%, p=0.04), influenza vaccination rates (45.5% vs21.5%, p<0.001) and longer hospital stay (8.4±4.4 vs 7.5±3.2 days, p=0.02) were higher than group A. The overall rate of viral infections did not differ according to age. A trend to higher rates of infection with parainfluenza 3 [19 (20%) patients in group B vs 3 (7.5%) patients in group A, p=0.04] was observed in older patients.In conclusion, the isolation of a virus was strongly associated with AECOPD in the examinedpopulation. The stage of COPD appeared to have no relation with the frequency of theisolated viruses while dual infection with a viral and a bacterial pathogen was not rare. Moreover no differences were noted on the rate and type of viral infections for elderly vs non-elderly patients. Molecular based techniques contribute to the understanding of the epidemiology of viral respiratory infections and they also offer useful information concerning their geographical and seasonal distribution.

Εισαγωγή: Ο ρόλος των ιών στις λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού έχει αναγνωριστεί στα παιδιά. Παρόλα αυτά λίγα είναι γνωστά σχετικά με τη συμμετοχή τους στις οξείες παροξύνσεις της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας. (ΟΠΧΑΠ)Σκοπός: Ο έλεγχος της επιδημιολογίας των λοιμωδών παροξύνσεων του αναπνευστικού σε ασθενείς με ΧΑΠ με τεχνική Clinical Arrays για προσδιορισμό δεκαεπτά τύπων πνευμονοϊών, καθώς επίσης και η σύγκριση των διαφορών μεταξύ ηλικιωμένων και μη ηλικιωμένων ασθενών με παρόξυνση Χρόνιας Αποφρακτικής Πενυμονοπάθειας που οφείλεται σε ιογενή λοίμωξη. Υλικό και μέθοδος: οι ασθενείς που προσήλθαν στο ΤΕΠ του νοσοκομείου μας για ΟΠΧΑΠ στην περίοδο από 1/2008-12/2009 συμμετείχαν στη μελέτη και στην πορεία κατηγοριοποιήθηκαν σε δυο ομάδες: ηλικιωμένοι (>65 ετών ) και μη ηλικιωμένοι (≤ 65 ετών). Δείγματα από στοματοφαρυγγικό έκπλυμα και πτύελα συλλέχθηκαν ώστε να πραγματοποιηθεί μοριακός έλεγχος για ανίχνευση αναπνευστικών ιών.Αποτελέσματα: Συνολικά 200 ασθενείς συμμετείχαν στη μελέτη και σε 107(53.5%) ανιχνεύτηκε ιογενής λοίμωξη. Οι ιοί που απομονώθηκαν κατά συχνότητα ήταν hRSV type A και Β (40.5%), influenza type A,B,C (11%), Rhinovirus (8%), hPIV type Α και Β(7.5%), Αdenovirus (2%), Coronavirus T229 (2%) και hMPV type A και Β (2%). Βακτηριακά παθογόνα ανιχνεύτηκαν σε 27(14%) των ασθενών και από αυτούς οι 14(7%) είχαν επίσης θετική PCR για κάποιο ιογενές παθογόνο. Δεν υπήρχαν διαφορές στα ποσοστά ανίχνευσης ιών μεταξύ των ασθενών που άνηκαν σε διαφορετικά στάδια ΧΑΠ, ούτε μεταξύ των δυο δειγμάτων. Υπήρχε διαφορά στις ημέρες νοσηλείας και κατά συνέπεια στο χρόνο ανάρρωσης μεταξύ των ασθενών στους οποίους ανιχνεύτηκε ιογενής λοίμωξη και σε αυτούς που δεν ανιχνεύτηκε. Κατά την πρόοδο της μελέτης συμπεριλήφθηκαν συνολικά 247 ασθενείς [ μέση ηλικία (69±9.5 έτη)] και κατηγοριοποιήθηκαν σε δύο ομάδες: η ομάδα Α-μη ηλικιωμένοι ασθενείς [n=81 (32.8%), μέση ηλικία 58±5.99] και η ομάδα Β-ηλικιωμένοι ασθενείς [n=166 (67.2%), μέση ηλικία 74.8±4.8 έτη]. Σε 133 ασθενείς (53.8%) ανιχνεύτηκε ένα ιογενές παθογόνο και σε 34 (13.8%) απομονώθηκε μικροβιακός παράγοντας σε κοινή καλλιέργεια. Σε 18 ασθενείς (7.3%) ανιχνεύτηκε κοινή λοίμωξη από ιογενές και μικροβιακό παθογόνο. Στην ομάδα Β ο αντιγριππικός εμβολιασμός (45.5% vs 21%, p<0.001), οι συνοσηρότητες [καρδιακή ανεπάρκεια (46.6% vs 28.3%, p<0.001), νεφρική ανεπάρκεια (10.5% vs 4%, p=0.03)], οι μικροβιακές λοιμώξεις (13.8% vs 7.4% p=0.04) και οι ημέρες νοσηλείας (8.4±4.4 vs 7.5±3.2 ημέρες, p=0.02) εμφανίζονταν σε υψηλότερο ποσοστό με στατιστικά σημαντική διαφορά. Δεν αναφέρθηκαν διαφορές ανάμεσα στις δυο ομάδες στα επιμέρους ποσοστά των απομονωθέντων ιών και στην εποχιακή κατανομή των ιογενών λοιμώξεων. Μία τάση για υψηλότερα ποσοστά λοίμωξης με τον ιό Parainfluenza 3 [19 (20%) ασθενείς στην ομάδα Β vs 3 (7.5%) ασθενείς στην ομάδα Α, p=0.04) παρατηρήθηκε στους ηλικιωμένους ασθενείς. Συμπεράσματα: Οι μοριακές τεχνικές συμβάλλουν στην κατανόηση της επιδημιολογίας των ΟΠΧΑΠ προσφέροντας επιπλέον πληροφορίες σχετικές με την εποχιακή και γεωγραφική κατανομή των ιογενών λοιμώξεων. Φαίνεται ότι οι ιοί παίζουν σημαντικό ρόλο στις ΟΠΧΑΠ και αυτός ο ρόλος πρέπει να ξεκαθαριστεί ώστε να αναπτυχθούν νέες στρατηγικές για την πρόληψή και έγκαιρη αντιμετώπισή τους. Το στάδιο της νόσου δε φαίνεται να συσχετίζεται με τη συχνότητα εμφάνισης ιογενών λοιμώξεων, ενώ κοινή λοίμωξη από μικροβιακό και ιογενή παράγοντα δεν είναι σπάνια. Μεγαλύτερα ποσοστά αντιγριππικού εμβολιασμού, περισσότερες συνοσηρότητες, μεγαλύτερο ποσοστό βακτηριακών λοιμώξεων και μακρύτερος χρόνος νοσηλείας παρατηρείται στους ηλικιωμένους ασθενείς, χωρίς ωστόσο διαφορές στη συχνότητα και τον τύπο των ιογενών λοιμώξεων που οδηγούν σε παροξύνσεις.