Θεμελιώδεις αρχές του πειθαρχικού δικαίου της εκμετάλλευσης

Abstract

Discipline is a key parameter in terms of safekeeping a community's function and cohesion. The consolidation of discipline in the enterprise is ensured through the establishment of disciplinary rules and sanctioning offenders of the enterprise discipline. The employer, as a carrier of the disciplinary authority, is entitled to impose sanctions against the disciplinary offender and change unilaterally the work conditions or terminate the employment contract. The employer is also bound to abide by the safeguards that prevent the abuse of disciplinary authority of judgment and punishment of the disciplinary persecuted worker and protect the latter's working and ethical status. Disciplinary law of enterprise consists of the legal rules governing the exercise of disciplinary authority in the enterprise. It is established through the regulation of the enterprise, hence ensuring uniform application and general respect of the guarantees provided. The disciplinary authority exists, is exercised and effects its consequences, regardless of the explicit establishment of disciplinary rules, since the disciplinary authority is inherent to the employer's powers. The principles of disciplinary law of enterprise, as being harmonized with fundamental constitutional principles and basic state options, with greater respect for the dignity of disciplinary persecuted worker, are called upon to substitute the lack of a comprehensive legal framework and set a generally accepted framework for the evaluation of undisciplined behaviors and the imposition of disciplinary sanctions. The principles set mandatory rules which govern the discipline thoroughly, from the provision of disciplinary offenses to the execution of the disciplinary punishment. It is not a proportionate application of the principles of other branches of law, but rather, it concerns generally accepted principles of the legal order, which are directly applicable in disciplinary law of enterprise, adapted to the characteristics and needs of the disciplinary proceedings. The violation of the principles bears the invalidity of the disciplinary decision and changes in the working conditions of the persecuted. The importance of the consequences of exercising the disciplinary authority requires the recording and systematic study of the fundamental principles of disciplinary law of enterprise, which regulate in a general and uniform manner the exercise of disciplinary authority in the enterprise. These are the principles of provision, presumption of innocence of the disciplinary persecuted worker, apology of the disciplinary persecuted worker, proportionality, reasoning of the disciplinary decision, prohibition of double disciplinary prosecution and sanction, rapid completion of the disciplinary proceedings and respect of the disciplinary persecuted worker's personality. The anthropocentric and protective nature of labor law is elevated to the central component for the formulation of the principles of disciplinary law and the exercise of quasi-judicial disciplinary authority. The establishment of dignified working conditions becomes even more important in an era of dispute and compression of labor rights.

Η πειθαρχία συνιστά βασική παράμετρο για τη διαφύλαξη της λειτουργίας και της συνοχής ενός κοινωνικού συνόλου. Η εδραίωση της πειθαρχίας στην εκμετάλλευση διασφαλίζεται μέσω της θέσπισης των κανόνων πειθαρχίας και της τιμώρησης των πειθαρχικών παραβατών. Ο εργοδότης, ως φορέας της πειθαρχικής εξουσίας, νομιμοποιείται να επιβάλει κυρώσεις σε βάρος του πειθαρχικού παραβάτη και να μεταβάλει κατά τρόπο εξουσιαστικό και μονομερή τους όρους εργασίας ή να προβεί σε λύση της εργασιακής σχέσης. Επιπλέον, υποχρεούται να τηρήσει τα δικαιοκρατικά εχέγγυα που αποτρέπουν την καταχρηστική άσκηση της πειθαρχικής εξουσίας και εξασφαλίζουν την κρίση και τιμώρηση του πειθαρχικά διωκόμενου εργαζομένου με γνώμονα την προστασία του εργασιακού καθεστώτος και της ηθικής υπόστασής του. Το πειθαρχικό δίκαιο της εκμετάλλευσης είναι το σύνολο των κανόνων δικαίου που ρυθμίζουν την άσκηση της πειθαρχικής εξουσίας στην εκμετάλλευση. Θεσπίζεται μέσω του κανονισμού εργασίας, με συνέπεια να εξασφαλίζεται η ενιαία εφαρμογή του και συνακόλουθα ο καθολικός σεβασμός των εγγυήσεων που προβλέπει. Η πειθαρχική εξουσία υφίσταται, ασκείται και επιφέρει τις συνέπειές της, ανεξάρτητα αν θεσπίζονται ρητά κανόνες πειθαρχίας, δεδομένου ότι η πειθαρχική εξουσία είναι σύμφυτη με τις εργοδοτικές εξουσίες. Οι αρχές του πειθαρχικού δικαίου της εκμετάλλευσης, ούσες εναρμονισμένες με θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές και βασικές πολιτειακές επιλογές, με σημαντικότερη το σεβασμό της αξιοπρέπειας του πειθαρχικά διωκόμενου εργαζομένου, καλούνται να υποκαταστήσουν την έλλειψη ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου και να θέσουν ένα γενικά αποδεκτό πλαίσιο αξιολόγησης αντιπειθαρχικών συμπεριφορών και επιβολής πειθαρχικών κυρώσεων. Οι αρχές θέτουν κανόνες αναγκαστικού δικαίου που ρυθμίζουν συνολικά το πειθαρχικό φαινόμενο, από τη θέσπιση των πειθαρχικών παραπτωμάτων μέχρι την εκτέλεση της πειθαρχικής ποινής. Δεν πρόκειται για αναλογική εφαρμογή των αρχών άλλων δικαιικών κλάδων, αλλά συνιστούν γενικά παραδεδεγμένες στην έννομη τάξη αρχές, που εφαρμόζονται ευθέως στο πειθαρχικό δίκαιο της εκμετάλλευσης, προσαρμοσμένες στα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες της πειθαρχικής δίκης. Η παράβαση των αρχών επιφέρει την ακυρότητα της πειθαρχικής απόφασης και των μεταβολών που επέρχονται στους όρους εργασίας του διωκομένου. Η σπουδαιότητα των συνεπειών της άσκησης της πειθαρχικής εξουσίας επιβάλλει την καταγραφή και συστηματική μελέτη των θεμελιωδών αρχών του πειθαρχικού δικαίου της εκμετάλλευσης, των αρχών, δηλαδή, που ρυθμίζουν κατά τρόπο γενικό και ομοιόμορφο την άσκηση της πειθαρχικής εξουσίας στην εκμετάλλευση. Πρόκειται για τις αρχές της πρόβλεψης, του τεκμηρίου αθωότητας του πειθαρχικά διωκόμενου εργαζομένου, της απολογίας του πειθαρχικά διωκόμενου εργαζομένου, της αναλογικότητας, της αιτιολογίας της πειθαρχικής απόφασης, της απαγόρευσης της διπλής πειθαρχικής δίωξης και τιμώρησης, της ταχείας ολοκλήρωσης της πειθαρχικής δίκης και του σεβασμού της προσωπικότητας του πειθαρχικά διωκόμενου εργαζομένου. Ο ανθρωποκεντρικός και προστατευτικός χαρακτήρας του εργατικού δικαίου ανάγεται σε κεντρική συνισταμένη της διαμόρφωσης των αρχών του πειθαρχικού δικαίου και της άσκησης της οιονεί δικαιοδοτικής πειθαρχικής εξουσίας. Η εδραίωση αξιοπρεπών όρων εργασίας και μάλιστα στο πλαίσιο μιας κυρωτικής διαδικασίας καθίσταται ακόμη πιο επιτακτική σε μία εποχή αμφισβήτησης και συμπίεσης των εργασιακών δικαιωμάτων.