Η συσχέτιση του πολυμορφισμού των γονιδίων του παράγοντα συμπληρώματος Η (complement factor Η) και του παράγοντα συμπληρώματος Β (complement factor Β) στην ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας

Abstract

Age-related macular degeneration (AMD) is a leading cause of irreversible blindness in the elderly population. The purpose this study was to test for possible association between 6 SNPs spanning the CFH gene as well as 4 SNPs from the chromosome 10 region in a cohort from central Greece. AMD individuals were recruited among patients attending the Macular Clinic at the Ophthalmology Department of the University Hospital of Larissa. The control group consisted of age and sex matched individuals without clinical evidence of macular disease. A total of 16 SNPs were genotyped in a cohort comprising of 239 control subjects, 77 subjects with dry AMD (AREDS 2 and 3), 16 subjects with geographic atrophy, and 143 subjects with neovascular AMD. Females were 54.7% of the patients and 54.4% of the controls. Mean age of patients and controls was 75.4±7.7 and 79±7.2 respectively. Four SNPs were significantly associated with increased risk of both neovascular AMD and all AMD subtypes: the CFH SNPs rs1061170 and rs35292876, and the 10q26 SNPs rs10490924 and rs11200638. The CFH SNPs rs800292 and rs2284664 were shown to significantly decrease risk of both neovascular AMD and all AMD subtypes. Only one SNP, CFH rs1061170 (Y402H) was associated with dry AMD. Specifically, the C allele was shown to increase risk of dry AMD by 2.17 fold. These associations remained significant after adjustment for age, sex, and smoking. The CFH SNP rs1065489 and the complement pathway SNPs in C2, CFB, and C3 were not significantly associated with AMD in any analysis. The findings of the present study provide evidence that CFH gene variants play a major role in the genetic susceptibility to AMD in a Greek population. These findings are of direct relevance for disease and help mapping the genetic chart of AMD.

H ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (ΗΕΩ) είναι η κύρια αιτία μη αναστρέψιμης τύφλωσης στον πληθυσμό των ηλικιωμένων. Ο σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να διερευνηθεί η πιθανή συσχέτιση μεταξύ 6 SNPs που καλύπτουν το γονίδιο CFH καθώς και 4 SNPs από την περιοχή του χρωμοσώματος 10 σε μία κοορτή από την κεντρική Ελλάδα. Τα άτομα με ΗΕΩ επιλέχτηκαν μεταξύ των ασθενών στην κλινική της ωχράς κηλίδας στο Τμήμα Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας. Η ομάδα ελέγχου αποτελείτο από ίδιας ηλικίας και φύλου άτομα χωρίς κλινικές ενδείξεις της νόσου της ωχράς κηλίδας. Συνολικά ελέγχθησαν 16 SNPs γονότυποι σε μια ομάδα που αποτελούνταν από 239 άτομα-μάρτυρες, 77 άτομα με ξηρά ΗΕΩ(AREDS 2 και 3), 16 άτομα με γεωγραφική ατροφία, και 143 άτομα με νεοαγγειακή ΗΕΩ. Γυναίκες ήταν 54,7% των ασθενών και 54,4% της ομάδας ελέγχου. Η μέση ηλικία των ασθενών και της ομάδας ελέγχου ήταν 75,4 ± 7,7 και 79 ± 7,2 έτη αντίστοιχα. Τέσσερις SNPs σχετίζονταν σημαντικά με αυξημένο κίνδυνο τόσο για νεοαγγειακή ΗΕΩ, όσο και όλων των υποτύπων της ΗΕΩ: οι rs1061170 CFH SNPs και rs35292876, και οι 10q26 SNPs rs10490924 και rs11200638. Οι rs800292 CFH SNPs και rs2284664 δείχτηκε ότι μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο τόσο για νεοαγγειακή ΗΕΩ, όσο και για όλους τους υποτύπους της ΗΕΩ. Μόνο ένας SNP, ο rs1061170 CFH (Y402H) συνδέθηκε με την ξηρά ΗΕΩ. Συγκεκριμένα, το αλληλόμορφο C δείχθηκε ότι αυξάνει τον κίνδυνο της ξηρής ΗΕΩ κατά 2,17 φορές. Αυτοί οι συσχετισμοί παρέμειναν σημαντικοί μετά από προσαρμογή για την ηλικία, το φύλο, και το κάπνισμα. Οι rs1065489 CFH SNP και οι SNPs της οδού του συμπληρώματος σε C2, CFB, και C3 δε σχετίζονταν σημαντικά με την ΗΕΩ σε καμία ανάλυση. Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης δείχνουν ότι οι γονιδιακές παραλλαγές CFH διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην γενετική προδιάθεση για την ΗΕΩ στον ελληνικό πληθυσμό. Τα ευρήματα αυτά έχουν άμεση σχέση με την ασθένεια και θα βοηθήσουν στη γενετική χαρτογράφηση της ΗΕΩ.