Κλινική και εργαστηριακή διερεύνηση των δυσκινησιών στη νόσο Parkinson

Abstract

Parkinson’s disease is a neurodegenerative condition with certain motor and non motor symptoms. A clinical characteristic is the presence of drug induced dyskinesias due to l-dopa administration. In the present study there was an evaluation of 184 patient diagnosed with idiopathic Parkinson’s disease and the presence of dyskinesias with UdysRS. Furthermore, the relation of Val66Met polymorphism of BDNF gene to the presence of dyskinesias was studied. Finally, 26 patients were examined with transcranial magnetic stimulation, in order to estimate whether there were different parameters in patients that suffered from dyskinesias. Clinical evaluation was focused on the presence of dyskinesias depending on the clinical examination, the medical record and the use of UdysRS. The predominant disease symptom was also studied, separating the patients to those with resting tremor or bradykinesia and akinesia as the main symptoms. There was also evaluation of other characteristics such as the gender, the l-dopa dosage and the age of the patients at the onset of the disease and the onset of l-dopa therapy. As a result to this clinical evaluation, there was a significant relation between the presence of dyskinesias and the akinetic type of the disease, the early age at the disease onset or/ and the l-dopa initiation, the increased l-dopa dosage, the long period of the disease or/ and of l-dopa therapy and the short period of l-dopa initiation after the diagnosis of the disease. Moreover all these characteristics are also related to higher scores in UdysRS. The identification of Val66Met polymorphism of BDNF showed that there was mo relation to higher incidence of the disease, the presence of dyskinesias or other clinical characteristics. Both three different genotypes and the presence of the polymorphism were studied, but there was no significant difference for the incidence of the disease (p = 0,977 and p= 0,902), and dyskinesias after 3 years (p = 0,465 and p = 0,679) and 6 years of l-dopa administration (p = 0,799 and p = 0,845). Twenty six patients were evaluated with transcranial magnetic stimulation following progressive increase of the intense of the magnetic field in 5% steps up to the maximum intensity (100%). Recruitment curves were shaped for the amplitude and the area of resting or facilitated evoked potentials (rMEPs and fMEPs) and silent period. Patients were separated to dyskinetic and not dyskinetic; however there wasn’t any significant difference at any of the parameters that were studied. Recruitment curves were also made depending on the different clinical phenotype of the disease. There was a significant difference for rMEPs and fMEPs between patients with the tremor type and the ones with the akinetic type. This outcome declares that there are different cortical excitation and motor plasticity between patients with different clinical characteristics. Study of recruitment curves in patients depending on the presence of BDNF Val66Met polymorphism showed significant difference only in the negative amplitude and surface of rMEPs, which reveals cortical differentiation in Parkinson’s disease depending on the presence of the polymorphism.

Η νόσος Parkinson αποτελεί μία νευροεκφυλιστική οντότητα με σύνθετη κλινική εικόνα. Ένα ιδιαίτερο σύμπτωμα είναι η εμφάνιση των φαρμακοεπαγόμενων δυσκινησιών μετά τη χορήγηση της l-dopa. Στην παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκε κλινική αξιολόγηση 184 ασθενών με διαγνωσμένη ιδιοπαθή νόσο Parkinson και των φαρμακοεπαγόμενων δυσκινησιών με την κλίμακα UDysRS. Ακολούθως, διερευνήθηκε η ενδεχόμενη συσχέτιση του πολυμορφισμού Val66Met του BDNF με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης δυσκινησιών. Τέλος, μία σειρά ασθενών υποβλήθηκε σε διακρανιακό μαγνητικό ερεθισμό, για να διαπιστωθεί κατά πόσον οι τιμές των μετρήσεων που προκύπτουν σχετίζονται με την εμφάνιση των δυσκινησιών. Η κλινική αξιολόγηση αφορούσε την καταγραφή των δυσκινησιών και της βαρύτητάς τους με βάση την κλινική εξέταση, το ιστορικό των ασθενών και την εφαρμογή της κλίμακας UdysRS. Ταυτόχρονα αξιολογήθηκαν και άλλα κλινικά χαρακτηριστικά σχετικά με τον κλινικό φαινότυπο της νόσου, τη δόση της l-dopa, αλλά και την ηλικία των ασθενών κατά την αξιολόγηση, κατά την έναρξη της νόσου και κατά την έναρξη της αγωγής. Από την ανάλυση όλων των κλινικών χαρακτηριστικών που αναφέρθηκαν διαπιστώθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην εμφάνιση δυσκινησιών και τον ακινητικό τύπο της νόσου, την πρώιμη ηλικία έναρξης της νόσου και έναρξης της χορήγησης της l-dopa, τη μεγαλύτερη δόση της λαμβανόμενης l-dopa, τη μεγαλύτερη διάρκεια της νόσου κατά την αξιολόγηση, τη μικρότερη διάρκεια της νόσου κατά την έναρξη της αγωγής με l-dopa και τη μεγαλύτερη διάρκεια της λαμβανόμενης αγωγής. Τα προαναφερθέντα κλινικά χαρακτηριστικά διαπιστώθηκε επίσης ότι σχετίζονται με υψηλότερη βαθμολογία στην κλίμακα UdysRS. Ο έλεγχος για ενδεχόμενη σχέση του πολυμορφισμού Val66Met του BDNF με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, με την εμφάνιση δυσκινησιών ή ορισμένων κλινικών χαρακτηριστικών της νόσου Parkinson δεν επέδειξε κάποια στατιστικά σημαντική συσχέτιση. Συγκεκριμένα, μελετήθηκε η συσχέτιση των τριών διαφορετικών γονοτύπων του BDNF και της εμφάνισης των φαρμακοεπαγόμενων δυσκινησιών μετά από 3 έτη (p = 0,465 και p = 0,679 αντίστοιχα) και 6 έτη λήψης l-dopa (p = 0,799 και p = 0,845 αντίστοιχα). Ο διακρανιακός μαγνητικός ερεθισμός εφαρμόστηκε σε 26 ασθενείς ακολουθώντας κατά βήματα αύξηση της τάξεως του 5% της έντασης του μαγνητικού πεδίου έως το 100% της μέγιστης έντασης και κατασκευάστηκαν οι καμπύλες (recruitment curves) που αντιστοιχούν σε παραμέτρους όπως το ύψος και η επιφάνεια των προκλητών δυναμικών κατά την ηρεμία (rMEPs) ή την εφαρμογή άσκησης (fMEPs) και η σιωπηλή περίοδος. Οι ασθενείς διακρίθηκαν σε εκείνους που εμφανίζουν φαρμακοεπαγόμενες δυσκινησίες και εκείνους που είναι ελεύθεροι δυσκινησιών, ωστόσο από τη σύγκριση των καμπυλών που κατασκευάστηκαν δεν προέκυψε σε καμία από αυτές κάποια στατιστικά σημαντική συσχέτιση. Ωστόσο, όταν κατασκευάστηκαν οι καμπύλες με βάση το διαφορετικό φαινότυπο των ασθενών, καταγράφηκε στατιστικά σημαντική διαφορά για τα rMEPs και fMEPs μεταξύ των ασθενών με κυρίαρχο χαρακτηριστικό τον τρόμο και εκείνων με τη δυσκαμψία και τη βραδυκινησία. Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα δηλώνει ενδεχόμενη διαφορετική φλοιική ερεθιστικότητα μεταξύ των δύο κλινικών φαινοτύπων της νόσου Parkinson. Κατά την μελέτη των καμπυλών σε ασθενείς ανάλογα με την παρουσία του πολυμορφισμού Val66Met του BDNF προέκυψε κλινικά σημαντική συσχέτιση μόνο των μεγεθών του αρνητικού (neg) ύψους και επιφανείας του rMEP, που δηλώνει ενδεχόμενη ανάλογη φλοιική διαφοροποίηση στους ασθενείς ανάλογα με την παρουσία ή μη του πολυμορφισμού.