Η επίδραση της εξωγενούς χορήγησης υαλουρονικού οξέος στην επούλωση χειρουργικών τομών

Abstract

Wound healing is a complex procedure, which includes four different phases: thehaemostatic phase, the inflammatory phase, the formation of granulation tissue, collagenproduction and neovascularization, and finally, the phase of scar formation and woundremodeling.Hyaluronic acid is a linear polymer of a disaccharide, consisting of glycuronicacid and N-acetylglucosamin. In most human tissues, it is a major component of theextracellular matrix and is associated with tissue repair processes, with distinctivephysicochemical properties.Hyaluronic acid seems to have a multifaceted role in wound healing, as it can befound in large quantities in wound tissue. Through its interactions with cell surfacereceptors and other matrix components, it influences the healing procedure, firstly byactivating the necessary inflammatory mechanisms for the initiation of the repair process,and then by moderating the inflammatory response, facilitating cell differentiation,growth, migration, and angiogenesis, resulting in a final scar of better quality.On the other hand, fetal wound healing is characterized by lack of fibrousscarring, which is also attributed to the functions of hyaluronic acid.The aim of the present study is the investigation of the effect of the exogenousadministration of hyaluronic acid on the healing of sutured wounds and the evaluation ofthe postsurgical aesthetic outcome with clinical parameters on the 10th postoperative day.Our sample consists of 116 scars, evaluated in 26 patients (12 male and 14 female,with a mean age of 42,88±20,05 years). Only patients with multiple scars have beenincluded in this study. Patients with coexisting diseases, which could influence woundhealing (like diabetes mellitus) and patients with single lesions (resulting in lack of awitness scar) were excluded from the study.Half of the scars in each patient were treated with 0,2% hyaluronic acid cream,while a placebo cream, including only adjuvants, was applied on the remaining. Digitalphotographs of the scars were taken at ten days, one month and one year postoperativelyand were assessed by three individual evaluators using Beausang’s quantitative scale for clinical scar assessment. The mean scores of the three evaluators for each scar representthe final score.Although scars that have been treated with hyaluronic acid achieved a betteraverage score at each time point, the analysis of the evaluators’ assessments usingStudent’s t test did not show a statistically significant difference between the two groupsof scars.In conclusion, topical administration of hyaluronic acid does not seem to influencethe clinical outcome of wound healing.

Η επούλωση του τραύματος είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, που περιλαμβάνει 4φάσεις: τη φάση της αιμόστασης (πήξης), τη φάση της φλεγμονής, τη φάση σχηματισμούκοκκιώδους ιστού, παραγωγής κολλαγόνου και αγγειογένεσης και, τέλος, τη φάσησχηματισμού ουλής και αναμόρφωσης του τραύματος.Το υαλουρονικό οξύ είναι γραμμικό πολυμερές ενός δισακχαρίτη που αποτελείταιαπό γλυκουρονικό οξύ και Ν-ακετυλογλυκοζαμίνη. Αποτελεί συστατικό τηςεξωκυττάριας ουσίας σε όλους σχεδόν τους ιστούς του ανθρώπινου οργανισμού, καιπιστεύεται ότι σχετίζεται με τις διαδικασίες αποκατάστασης των ιστών, γεγονός πουοφείλεται στις φυσικοχημικές και βιολογικές ιδιότητες του μορίου του.Ιδιαίτερα σημαντική φαίνεται ότι είναι η δράση του υαλουρονικού οξέος κατά τηδιαδικασία της επούλωσης, καθώς ανευρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στην περιοχή τουτραύματος. Μέσω της αλληλεπίδρασής του με κυτταρικούς υποδοχείς και άλλασυστατικά της εξωκυττάριας ουσίας, παίζει καθοριστικό ρόλο, αρχικά ενεργοποιώνταςτους μηχανισμούς της φλεγμονής, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για την εκκίνηση τηςδιαδικασίας της επούλωσης, και αργότερα περιορίζοντας τις φλεγμονώδεις διεργασίες,όπως και προάγοντας την κυτταρική διαφοροποίηση, πολλαπλασιασμό καιμετανάστευση, αλλά και την αγγειογένεση, με τελικό αποτέλεσμα την καλύτερη ποιότητατης δημιουργούμενης ουλής.Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι η επούλωση των τραυμάτων στο έμβρυο γίνεταιχωρίς το σχηματισμό εμφανούς ουλής, γεγονός που αποδίδεται στη δράση τουυαλουρονικού οξέος.Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της συνεισφοράς της τοπικήςεξωγενούς εφαρμογής υαλουρονικού οξέος στην επούλωση ενός συρραφέντος τραύματοςκαι στο μετατραυματικό αισθητικό αποτέλεσμα, όπως αυτό εκτιμάται με κλινικέςπαραμέτρους 10 ημέρες, 1 μήνα και 1 χρόνο μετεγχειρητικά.Το δείγμα αποτελείται από 116 συνολικά ουλές, οι οποίες εξετάστηκαν σε 26ασθενείς (12 άρρενες και 14 θήλεις, με Μ.Ο. ηλικίας 42,88±20,05 έτη). Στην έρευνασυμπεριλήφθηκαν μόνο ασθενείς, στους οποίους δημιουργήθηκαν πολλαπλές ουλές.Ασθενείς με συνυπάρχουσες παθήσεις, που μπορεί να επηρεάζουν την επούλωση τουτραύματος (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης), καθώς και ασθενείς με μία μόνο βλάβη (απουσίαμάρτυρα) αποκλείστηκαν από τη μελέτη. Στις μισές από τις ουλές κάθε ασθενούς εφαρμόστηκε τοπικά κρέμαυαλουρονικού οξέος, περιεκτικότητας 0,2%. Στις υπόλοιπες, οι οποίες χρησιμοποιήθηκανως μάρτυρες, εφαρμόστηκε σκεύασμα, το οποίο περιείχε μόνο τα έκδοχα (placebo).Ψηφιακές φωτογραφίες των ουλών ελήφθησαν 10 ημέρες, 1 μήνα και 1 χρόνομετεγχειρητικά και αξιολογήθηκαν από τρεις ανεξάρτητους κριτές, με βάση την ποσοτικήκλίμακα κλινικής εκτίμησης ουλών του Beausang και συν. Ο μέσος όρος τηςβαθμολογίας των κριτών αποτέλεσε την τελική βαθμολογία κάθε ουλής.Παρότι οι ουλές στις οποίες εφαρμόστηκε υαλουρονικό οξύ συγκέντρωσαν σεκάθε χρονική στιγμή καλύτερη βαθμολογία σε σχέση με τους μάρτυρες, η σύγκριση τωνβαθμολογιών με το κριτήριο Student’s t δεν έδειξε στατιστικώς σημαντική διαφοράμεταξύ των δύο ομάδων.Συμπερασματικά, η τοπική εφαρμογή υαλουρονικού οξέος δε φαίνεται ναεπηρεάζει το κλινικό αποτέλεσμα της επούλωσης.