Κοινωνικοί παράγοντες και επιβίωση από παιδική λευχαιμία

Abstract

Acute Lymphoblastic Leukemia (ALL), a heterogeneous malignant disease of the blood hematopoietic system, is responsible for the 25-30% of childhood neoplasias, with an annual incidence of 3-4 cases per 100.000 children population aged less than 15 years. The recent advance in the treatment of the disease constitute one of the most significant achievements in the modern medicine, leading to the treatment, after use of modern protocols, up to 80% of the children with ALL. Despite the considerable literature regarding the prognosis of ALL, Greek studies investigating the prognostic role of socioeconomic status are missing, and thus, there are till nowadays unclear areas and misunderstanding. The aim of the current thesis was to describe in detail the effect of socioeconomic status in the determination of ALL prognosis in the childhood population of our country, using the data of the Nationwide Registry for Childhood Hematological Malignancies. 293 patients diagnosed with childhood ALL, during a 7-year period (1996-2002), participated at the study. Among them, 255 were diagnosed with B-cell leukemia and 38 with T-cell leukemia. For the description of socioeconomic status, information was collected regarding age, sex, maternal schooling, maternal marital status, sibship size, distance of residence from the treatment centre and attendance of day care centre. According to the findings of this large national study of survival from childhood ALL, the socioeconomic factors and, in particular, maternal marital status and distance of residence from the treatment centre were found to be implicated in the outcome of the disease, after adjustment for established clinical prognostic factors. Moreover it is possible that some factors affecting incidence of ALL may also have prognostic implications for this disease.

H Οξεία Λεμφογενής Λευχαιμία (ΟΛΛ), μία ετερογενής, κακοήθης νόσος του αιμοποιητικού συστήματος αποτελεί το 25-30% του συνόλου των νεοπλασιών της παιδικής ηλικίας, με συχνότητα εμφάνισης 3-4 περιπτώσεις ετησίως ανά 100.000 παιδικού πληθυσμού ηλικίας κάτω των 15 ετών. Η πρόσφατη πρόοδος που σημειώθηκε στη θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της σύγχρονης ιατρικής, με αποτέλεσμα σήμερα να μπορούν να ιαθούν, με την εφαρμογή των σύγχρονων πρωτοκόλλων, έως και 80% των παιδιών με ΟΛΛ. Παρά την ύπαρξη σημαντικής βιβλιογραφίας αναφορικά με την πρόγνωση της ΟΛΛ, εντούτοις δεν υπάρχουν ελληνικές μελέτες που να διερευνούν τον προγνωστικό ρόλο του κοινωνικοοικονομικού επιπέδου στην επιβίωση από τη νόσο, με αποτέλεσμα να παραμένουν μέχρι σήμερα αδιευκρίνιστες πτυχές και ερωτηματικά. Σκοπός της παρούσας διατριβής ήταν να περιγραφεί ενδελεχώς η επίδραση του κοινωνικοοικονομικού επιπέδου στη διαμόρφωση της πρόγνωσης της ΟΛΛ στον παιδικό πληθυσμό της χώρα μας, αξιοποιώντας τα δεδομένα του Ελληνικού Αρχείου Παιδικών Αιματολογικών Κακοηθειών. Στη μελέτη συμμετείχαν 293 ασθενείς οι οποίοι διαγνώσθηκαν με παιδική ΟΛΛ, κατά τη διάρκεια της επταετίας 1996-2002. Εξ αυτών οι 255 έπασχαν από λευχαιμία τύπου Β και οι 38 από λευχαιμία τύπου Τ. Για την περιγραφή του κοινωνικοοικονομικού επιπέδου συλλέχθηκαν πληροφορίες αναφορικά με την ηλικία, το φύλο, το μορφωτικό επίπεδο της μητέρας, την οικογενειακή κατάσταση της μητέρας, τον αριθμό των αδερφών, την απόσταση του τόπου διαμονής από το θεραπευτικό κέντρο και την παραμονή σε βρεφονηπιακό σταθμό πριν τη διάγνωση. Σύμφωνα με τα ευρήματα αυτής της μεγάλης εθνικής μελέτης επιβίωσης από παιδική ΟΛΛ, οι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες και, ειδικότερα, η οικογενειακή κατάσταση της μητέρας και η απόσταση του τόπου διαμονής από το θεραπευτικό κέντρο βρέθηκαν να επηρεάζουν την έκβαση της νόσου, μετά από προσαρμογή για κλινικούς προγνωστικούς δείκτες. Τέλος εικάζεται ότι ορισμένοι παράγοντες που εμπλέκονται στον κίνδυνο εμφάνισης της παιδικής ΟΛΛ, πιθανότατα, να έχουν επιπρόσθετα και προγνωστική επίδραση.