Πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 με υγιεινοδιαιτητική παρέμβαση σε ελληνικό πληθυσμό υψηλού κινδύνου

Abstract

Backgroud: It is known that the prevalence and incidence of diabetes mellitus type 2 (DM2)is increasing worldwide in all age groups due to increasing obesity and sedentary lifestylesadopted. Prevention of DM2 is an issue for health services because of high cost, which isassociated with the treatment and its complications. The US Diabetes Prevention Programme(DPP) and the Finnish Diabetes Prevention Study (DPS) showed that DM2 is a disease that ispreventable by lifestyle intervention programme at 58%.Aim: The aim of this study was to detect high-risk individuals and prevent the developmentof Type 2 diabetes mellitus (T2DM) implementing the first community-based lifestyleintervention programme in a general population sample in Athens, as part of the DE-PLANStudy.Methods: The Finnish Type 2 Diabetes Risk Score (FINDRISC) questionnaire wasdistributed to 7900 people at workplaces and primary-care centres in order to determine highriskindividuals. High-risk individuals were invited to receive an oral glucose tolerance test(OGTT) in order to exclude persons with unknown diabetes. Non-diabetic persons wereinvited to participate in a 1-year intervention programme, based on bimonthly sessions with adietitian.Results: Three thousand two hundred and forty questionnaires were returned; 620 high-riskindividuals were identified and 191 agreed to participate. Recruitment from workplaces wasthe most successful strategy for identifying high-risk persons, enrolling and maintaining themthroughout the study. The 125 participants who fully completed the programme (66 did notreturn for a second OGTT) lost on average 1.0 ± 4.7 kg (P = 0.022). Higher adherence to theintervention sessions resulted in more significant weight loss (1.1 ± 4.8 vs. 0.6 ± 4.6 kg forlow adherence). Persons with impaired fasting glucose (IFG) and ⁄ or impaired glucosetolerance (IGT) at baseline lost more weight than those with normal glucose tolerance (1.5 ±4.8 vs. 0.2 ± 4.5 kg). The percentage of people with any type of dysglycaemia (IFG ⁄ IGT)was lower after the intervention (68.0% at baseline vs. 53.6% 1 year later, P = 0.009); 5.6%developed diabetes. Conclusions: The implementation of a lifestyle intervention programme to prevent T2DM inthe community is practical and feasible, accompanied by favourable lifestyle changes.Recruitment from workplaces was the most successful strategy.

Εισαγωγή: Είναι γνωστό ότι ο επιπολασμός και η επίπτωση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2(ΣΔ2) αυξάνει παγκοσμίως σε όλες τις ομάδες ηλικιών λόγω αύξησης της παχυσαρκίας καιτου καθιστικού τρόπου ζωής που έχει υιοθετηθεί. Η πρόληψη του ΣΔ2 είναι ένα θέμα πουαπασχολεί τις υπηρεσίες υγείας λόγω του υψηλού κόστους του, το οποίο σχετίζεται με τηνθεραπεία του και τις επιπλοκές του. Οι μελέτες Diabetes Prevention Programme (DPP) καιDiabetes Prevention Study (DPS) έδειξαν ότι ο ΣΔ2 είναι μία νόσος που μπορεί ναπροληφθεί με υγιεινοδιαιτητική παρέμβαση σε ποσοστό 58%.Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η ανίχνευση των άτομων υψηλού κινδύνου γιατην εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ2) και η πρόληψη της νόσου με τηνεφαρμογή ενός προγράμματος υγιεινοδιαιττητικής παρέμβασης στην κοινότητα σε δείγματου γενικού πληθυσμού στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας (the DE-PLAN Study).Μεθόδοι: Διανεμήθηκαν τα ερωτηματολόγια εκτίμησης του κινδύνου εμφάνισης ΣακχαρώδηΔιαβήτη τύπου 2 (FINDRISC, Finnish Type 2 Diabetes Risk Score) σε περίπου 7900 άτομασε χώρους εργασίας και σε πρωτοβάθμια κέντρα υγείας για τον εντοπισμό αυτών πουβρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για την ανάπτυξη ΣΔ2. Τα άτομα υψηλού κινδύνου εκλήθησαννα υποβληθούν σε δοκιμασία ανοχής γλυκόζης (OGTT) με σκοπό να αποκλειστούν τα άτομαμε άγνωστο διαβήτη. Τα μη διαβητικά άτομα εκλήθησαν να παρακολουθήσουν τοπρόγραμμα παρέμβασης για ένα έτος βασισμένο σε συνεδρίες με διαιτολόγο ανά δίμηνο.Αποτελέσματα: Τρεις χιλιάδες διακόσια σαράντα συμπληρωμένα ερωτηματολόγιαεπιστράφησαν, 620 άτομα υψηλού κινδύνου εντοπίστηκαν και 191 άτομα δέκτηκαν νασυμμετάσχουν στο πρόγραμμα. Η στρατολόγηση ατόμων από χώρους εργασίας ήταν η πιοεπιτυχημένη στρατηγική για τον εντοπισμό ατόμων υψηλού κινδύνου, την ενσωμάτωση τουςστη μελέτη αλλά και τη παραμονή τους σε αυτή. Οι 125 συμμετέχοντες που τελίωσανεπιτυχώς το πρόγραμμα (66 δεν επέστρεψαν για την επαναληπτική δοκιμασία ανοχήςγλυκόζης) έχασαν κατά μέσο όρο 1.0 ± 4.7 kg (P = 0.022). Υψηλότερη συμμόρφωση στοπρόγραμμα παρέμβασης είχε ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη απώλεια βάρους (1.1 ± 4.8 έναντι0.6 ± 4.6 kg για τα άτομα με χαμηλή συμμόρφωση). Άτομα με επηρεασμένη τιμή γλυκόζηςνηστείας (IFG) και ⁄ή επηρεασμένη δοκιμασία ανοχής γλυκόζης (IGT) στην έναρξη της μελέτης έχασαν περισσότερο βάρος από αυτούς με φυσιολογική δοκιμασία ανοχής γλυκόζης(1.5 ± 4.8 έναντι 0.2 ± 4.5 kg). Το ποσοστό των ατόμων με οποιαδήποτε διαταραχή τουμεταβολισμού της γλυκόζης (IFG ⁄ IGT) ήταν χαμηλότερο μετά τη παρέμβαση (68.0% στηνέναρξη έναντι 53.6% 1 έτος μετά, P = 0.009). 5.6% ανέπτυξαν διαβήτη.Συμπεράσματα: Η εφαρμογή ενός προγράμματος υγιεινοδιαιτιτητικής παρέμβασης για τηνπρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 στην κοινότητα είναι πρακτική και εφικτή καισυνοδεύεται από ευνοϊκές αλλαγές στον τρόπο ζωής. Η στρατολόγηση ατόμων από τουςχώρους εργασίας ήταν η πιο επιτυχημένη στρατηγική