Λειτουργία και διαχείριση αντίστροφων εφοδιαστικών αλυσίδων στην ελληνική βιομηχανία

Abstract

The purpose of this PhD thesis is twofold. On one hand is to assess the state of affairs and future trends in the product recovery domain as perceived by Greek industry. The methodology employed to achieve this objective was to conduct two extensive questionnaire-based surveys about product recovery activities (PRA) in the manufacturing sector, the first in 2004 and the second in 2007 and compare the findings. The extent of involvement of original equipment manufacturers in (PRA), the direct profitability of PRA, the most important specific drivers and barriers to the implementation of PRA and the future prospects are the main issues that are explored. We also investigate whether these issues are affected by three factors: level of PRA, profitability of existing PRA and industry sector. On the other hand the PhD thesis study certain features of the practices and management of value recovery processes that follow the acquisition of used products. The research focuses on the implementation of repair, refurbishing and remanufacturing in small and medium enterprises. Twelve cases have been examined in detail, representing both original equipment manufacturers (OEMs) and independent remanufacturers (IRs), with different products and nature of operations. The analysis indicates that the factors having the strongest influence on the choice and structure of value-added product recovery activities (PRA) at the OEMs are the type, features, and quality of the returned products, along with the consumer perceptions for recovered products, while the main factor influencing the choice of PRA for IRs is market demand for recovered products. Furthermore, recovery cost and consumer willingness to pay for a recovered product constitute the basic factors defining the pricing policy for recovered products. The findings of the research also include measurements of important quantifiable parameters of refurbishing and remanufacturing, such as the actual costs and prices expressed as fractions of the respective values for new products.

Στα πλαίσια της διδακτορικής διατριβής διερευνάται η λειτουργία και διαχείριση των διαδικασιών που υποστηρίζουν την αντίστροφη ροή των προϊόντων και την ανάκτηση αξίας από αυτά στην Ελληνική βιομηχανία. Η διερεύνηση διενεργείται με συνδυασμό δύο διαφορετικών μεθοδολογικών προσεγγίσεων: έρευνα ερωτηματολογίου και έρευνα μελέτης περιπτώσεων. Η έρευνα ερωτηματολογίου διεξήχθη σε δύο χρονικές περιόδους, κατά τα έτη 2004 και 2007 αντίστοιχα και στοχεύει στη στατιστική γενίκευση των ευρημάτων. Ιδιαίτερο βάρος κατά την ανάλυση δόθηκε στις πιθανές διαφοροποιήσεις μεταξύ των δύο χρονικών περιόδων. Η έρευνα μελέτης περιπτώσεων σε επιλεγμένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διαδικασίες ανάκτησης αξίας αποσκοπεί κυρίως στον προσδιορισμό της σχέσης μεταξύ των σημαντικότερων παραμέτρων που σχετίζονται με την αντίστροφη ροή των προϊόντων. Επιμέρους επιδίωξη της έρευνας μελέτης περιπτώσεων είναι η διερεύνηση των διαφοροποιήσεων μεταξύ αρχικών κατασκευαστών (ΟΕΜ - Original equipment manufacturer) και ανεξάρτητων ανακατασκευαστών. Στο κύριο μέρος της διατριβής αναπτύσσεται το μεθοδολογικό πλαίσιο διερεύνησης των δύο ερευνητικών προσεγγίσεων και παρουσιάζονται αναλυτικά τα αποτελέσματα που προέκυψαν σε κάθε περίπτωση. Επιπλέον γίνεται συνοπτική παρουσίαση των στατιστικών τεχνικών που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας ερωτηματολογίου. Η στατιστική ανάλυση που πραγματοποιείται έχει ως βασικό στόχο την αποτύπωση της συνολικής θεώρησης των διαδικασιών ανάκτησης αξίας και τη διερεύνηση παραγόντων που διαφοροποιούν τις αντιλήψεις και θέσεις των επιχειρήσεων αναφορικά με τα κίνητρα, εμπόδια, κερδοφορία και μελλοντικές προοπτικές των ΔΑΑ. Επιπλέον, επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την ύπαρξη μεταβολών και τάσεων μεταξύ των δύο φάσεων διεξαγωγής της έρευνας ερωτηματολογίου. Τα αποτελέσματα της έρευνας μελέτης περιπτώσεων έχουν ως κύριο στόχο αφενός τον καθορισμό κοινών προτύπων και τάσεων που αποτυπώνουν στο μέγιστο βαθμό τις ομοιότητες που εντοπίζονται αλλά και τις ιδιαιτερότητες της κάθε περίπτωσης και αφετέρου την εκτίμηση εύρους τιμών συγκεκριμένων παραμέτρων που σχετίζονται με την επιχειρησιακή πρακτική της διαχείρισης των διαδικασιών ανάκτησης αξίας από μεταχειρισμένα προϊόντα.