Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ χωλότητας, γαλακτοπαραγωγής και μεθόδων εκτροφής στα πρόβατα της φυλής Χίου

Abstract

The overall objective of the present study was to investigate the incidence of lameness in Chios dairy sheep flocks. Two further objectives were to assess the effect of rearing methods on incidence of lameness and the effect of lameness on milk yield of ewes. Finally, the genetic profile of the breed, concerning resistance to footrot, was assessed. The research was carried out in three consecutive stages. The first stage included the epidemiological investigation of lameness and the assessment of the relationship between lameness and rearing methods. Data concerning lameness and rearing methods were collected from 66 Chios sheep flocks using a questionnaire. Thereafter, 9 flocks were selected and were subject of investigation on regular visits every 14 days over one milking period, to assess the locomotion score of each individual ewe. The importance of factors affecting incidence, severity and duration of lameness was assessed using general linear models. The incidence of lameness was 6.8%. The commonest causes of lameness were footrot (66.4%), white line abscesses (16.4%) and white line disease (11.8%). The incidence of lameness was significantly lower in large size flocks (P<0.05) and in flocks that had access to grazing. Moreover, the stocking density in sheep sheds had a significant negative effect (P<0.001) on the incidence of lameness. Also, the severity of lameness was higher during winter months (P<0.05) and its duration was significantly lower in ewes treated with injectable antibiotics (P<0.05). At the second stage, the effect of lameness on milk yield was investigated. A total of 283 Chios ewes, from two flocks were used. The flocks were visited on a weekly basis. Data concerning daily milk yield of each individual ewe were collected. Comparisons of data between lame ewes and the other ewes were performed using general linear models and milk curves were calculated. Lame ewes had significantly lower (about 270 gr/ewe/day) daily milk yield (D.M.Y.) when compared to the rest of the ewes. Also, the reduction on D.M.Y. of lame ewes started before the onset of lameness and lasted several weeks causing a significant reduction on their total milk yield per lactation (almost 20%) when compared to the average flock. In the third stage, the polymorphisms of the DQA2 gene in Chios sheep were studied. A total of 385 sheep were randomly selected from 30 flocks; 18 sheep were lame due to footrot. Blood samples were collected from the 385 sheep in order to isolate DNA for further analysis. The DNA samples were analyzed and the DQA2 gene was typed using PCR-single strand conformational polymorphism. Genotypic and allelic frequencies were calculated with counting and the effect of the DQA2 gene on footrot was assessed using a general linear model. A total of 20 DQA2 genes and 78 genotypes were detected in the sampled population. Allele K and genotype KK were the most common (with prevalence being at 31.7% and 12.0%, respectively). The overall effect of genotype on the prevalence of footrot was statistically significant (P<0.05), whereas allele Ε was associated with higher susceptibility to footrot.

Η παρούσα ερευνητική εργασία είχε ως στόχο τη διερεύνηση της συχνότητας εμφάνισης χωλοτήτων σε ποίμνια προβάτων της γαλακτοπαραγωγού φυλής Χίου. Ταυτόχρονα, μελετήθηκαν οι επιπτώσεις των μεθόδων εκτροφής στη συχνότητα εμφάνισης χωλοτήτων, καθώς και η επίδραση των χωλοτήτων στην γαλακτοπαραγωγή των προβατίνων. Τέλος, διερευνήθηκε το γενετικό υπόβαθρο της φυλής σε ό,τι αφορά την ανθεκτικότητά της στην ποδοδερματίτιδα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε τρεις αυτοτελείς φάσεις. Η πρώτη φάση αφορούσε στην επιδημιολογική διερεύνηση των χωλοτήτων και την εκτίμηση της σχέσης μεταξύ χωλότητας και μεθόδων εκτροφής. Συλλέχθηκαν στοιχεία που αφορούσαν στις χωλότητες και στις μεθόδους εκτροφής από 66 ποίμνια της φυλής Χίου με τη συμπλήρωση ερωτηματολογίου. Στη συνέχεια, επιλέχτηκαν 9 ποίμνια όπου γίνονταν επισκέψεις κάθε 14 ημέρες, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου αρμέγματος, για την εκτίμηση του Δ.Κ. σε όλες τις προβατίνες. Η εκτίμηση των παραγόντων που επηρεάζουν τη συχνότητα εμφάνισης, τη σοβαρότητα και τη διάρκεια των χωλοτήτων έγινε με γραμμικά στατιστικά πρότυπα. Η συχνότητα εμφάνισης χωλοτήτων ήταν 6,8%. Τα συχνότερα αίτια ήταν η ποδοδερματίτιδα (66,4%), τα αποστήματα (16,4%) και η νόσος της λευκής γραμμής (11,8%). Η συχνότητα εμφάνισης χωλοτήτων ήταν σημαντικά μικρότερη στα μεγαλύτερα ποίμνια (P<0.05) και στα ποίμνια που έβγαζαν τα ζώα για βόσκηση (P<0.05), ενώ η διαθέσιμη επιφάνεια δαπέδου ανά προβατίνα στο προβατοστάσιο σχετιζόταν αρνητικά (P<0.001) με την εμφάνιση χωλοτήτων. Επίσης, η χωλότητα ήταν περισσότερο σοβαρή κατά τους χειμερινούς μήνες (P<0.05) και η διάρκειά της ήταν σημαντικά μικρότερη στα ζώα που χορηγήθηκαν αντιβιοτικά (P<0.05). Στη δεύτερη φάση, υπολογίστηκε η επίδραση των χωλοτήτων στη γαλακτοπαραγωγή. Επιλέχτηκαν συνολικά 283 προβατίνες της φυλής Χίου από δύο ποίμνια. Οι επισκέψεις στα ποίμνια γίνονταν σε εβδομαδιαία βάση. Συλλέγονταν δεδομένα ημερήσιων ατομικών γαλακτομετρήσεων για το σύνολο των ζώων. Έγιναν συγκρίσεις των ζώων με χωλότητα και των υπόλοιπων ζώων με τη χρήση γενικών γραμμικών μοντέλων και χαράχτηκαν οι καμπύλες γαλακτοπαραγωγής. Διαπιστώθηκε ότι στις προβατίνες που παρουσίαζαν χωλότητα, η μέση ημερήσια γαλακτοπαραγωγή (Μ.Η.Γ.) ήταν σημαντικά μειωμένη (περίπου κατά 270 γρ./προβατίνα/ημέρα) σε σύγκριση με τα υπόλοιπα ζώα. Επίσης, η μείωση στη Μ.Η.Γ. των ζώων με χωλότητα ξεκινούσε πριν την εκδήλωση της χωλότητας και διαρκούσε αρκετές εβδομάδες μετά την αποδρομή της, προκαλώντας σημαντική μείωση και στη συνολική γαλακτοπαραγωγή ανά γαλακτική περίοδο (μείωση περίπου 20%) σε σύγκριση με τα υπόλοιπα ζώα. Η τρίτη φάση αφορούσε στη διερεύνηση των πολυμορφισμών του γονιδίου DQA2 σε πρόβατα της φυλής Χίου. Από 30 εκτροφές επιλέχτηκαν τυχαία 385 πρόβατα, σε 18 από τα οποία είχε διαγνωστεί ποδοδερματίτιδα. Από τα 385 πρόβατα λήφθηκαν δείγματα αίματος και έγινε απομόνωση του DNA. Στη συνέχεια, η παρουσία πολυμορφισμών στο γονίδιο DQA2 διερευνήθηκε με την τεχνική PCR-single strand conformational polymorphism (SSCP). Υπολογίστηκε η συχνότητα εμφάνισης των γενοτύπων και των αλληλομόρφων, καθώς και η επίδραση του γονιδίου DQA2 στην εμφάνιση ποδοδερματίτιδας με τη βοήθεια γραμμικού προτύπου. Βρέθηκαν συνολικά 20 αλληλόμορφα του γονιδίου DQA2 (το K αλληλόμορφο ήταν το σημαντικότερο με συχνότητα εμφάνισης περίπου 31,7%) και 78 γενότυποι, από τους οποίους ο KK ήταν ο συχνότερος (12,0%). Επίσης, βρέθηκε ότι η συνολική επίδραση του γενοτύπου στην εμφάνιση ποδοδερματίτιδας ήταν σημαντική (P<0.05), ενώ το αλληλόμορφο Ε σχετιζόταν με αυξημένη ευαισθησία στη νόσο (P<0.05).