Διαθεματικά προγράμματα αγωγής υγείας στο Δημοτικό: η διαμόρφωση συμπεριφορών στη σωματική δραστηριότητα και άσκηση

Abstract

Aim of the research is to look the behaviour of 5th grade pupils during physical activity and exercise related to the factors of attitude, motivation (personal and work), skills, principles and values. The sample is consisted of 97, 5th grade pupils (47 boys and 50 girls). They were coming from two primary school institutions in small town of Western Makedonia. The selection of the schools was made with the random sampling method into groups. The pupils of the first school (48: 23 boys- 25girls) were the first experiment group whereas the pupils of the second school (49: 24 boys- 25 girls) were the check group. The choosing criteria were: the sex (boys and girls almost equal in number), the age (5th grade), the level of performance at the questionnaires and the tests (taken initially before starting the cross-curricular project), and the corresponding size of the sample to the number of variations. Reliable and objective questionnaires and tests were either chosen or made for the purposes of this research according to scientific and quality criteria. To satisfy the needs of the research effort was made in order the cross-curricular project of health education to be realistic and aimed at physical activity and exercise. Furthermore, all the factors of the tests, of the questionnaires and of the thematic units of this introducing program were scientifically approached. It intervened during an academic year twice a week, for two teaching hours each time: one hour of Physical Education and one hour of Flexible School Activities. It lasted 36 weeks and there was a total of 71 meetings. Methods and indexes of descriptive statistics were used in the statistical analysis. In order to check the hypothesis we used the statistic models of variation analysis (ANOVA) for the initial measure, and the repeated ANOVA for the final measure using a dependent variable or two independent variables correspondingly. The outcome of the research has shown that the cross-curricular projects in health education formed positive behaviour during physical activity and exercise related to the attitude, the motivation (self and at work), the skills, the principles and the values. It has also been shown that they can be used as very useful indications to the above behaviour. Consequently it has been proved and believed that properly planned and organized cross-curricular projects in health education can improve the behaviour during physical activity and exercise.

Σκοπός της έρευνας ήταν να διερευνηθούν οι συμπεριφορές των μαθητών και μαθητριών Ε΄ Δημοτικού στη σωματική δραστηριότητα και άσκηση, ως προς τους άξονες των στάσεων, της παρακίνησης (στο εγώ και στη δουλειά), των δεξιοτήτων, των εννοιών και των αξιών. Το δείγμα αποτέλεσαν 97 παιδιά (47 αγόρια - 50 κορίτσια) Ε΄ τάξης, από δύο πολυθέσια δημοτικά μιας επαρχιακής πόλης της Δυτικής Μακεδονίας. Η επιλογή των σχολείων έγινε με τη μέθοδο της δειγματοληψίας κατά ομάδες. Οι μαθητές του ενός σχολείο 48 παιδιά (23 αγόρια -25 κορίτσια), αποτέλεσαν την πειραματική ομάδα, ενώ οι μαθητές του άλλου σχολείου 49 παιδιά (24 αγόρια -25 κορίτσια), αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου. Χρησιμοποιήθηκαν ως βασικά κριτήρια για την επιλογή του δείγματος: το φύλο(αγόρια - κορίτσια), με τον ίδιο περίπου αριθμό ατόμων στην κάθε κατηγορία, η τάξη (Ε΄ Δημοτικού), το ίδιο περίπου επίπεδο απόδοσης στις επιδόσεις των ερωτηματολογίων και των τεστ, στην αρχική μέτρηση πριν την εφαρμογή των διαθεματικών προγραμμάτων και το αντίστοιχο πλήθος του δείγματος ανάλογα με το πλήθος των μεταβλητών. Επιλέχθηκαν ή κατασκευάστηκαν έγκυρα, αξιόπιστα και αντικειμενικά ερωτηματολόγια και τεστ για τις ανάγκες της έρευνας, εκπληρώνοντας όλα τα επιστημονικά και ποιοτικά κριτήρια. Ως προς τις απαιτήσεις επιχειρήθηκε τα διαθεματικά προγράμματα αγωγής υγείας να είναι ρεαλιστικά και στοχευόμενα στη σωματική δραστηριότητα και άσκηση. Επίσης, ήταν επιστημονικά προσιτές όλες οι παράμετροι των τεστ, των ερωτηματολογίων και των θεματικών ενοτήτων του παρεμβατικού προγράμματος. Η παρέμβαση είχε διάρκεια ένα σχολικό έτος και κάθε βδομάδα προγραμματιζόταν και εκτελούνταν δύο διδακτικές προσεγγίσεις-συναντήσεις (2 ωρών η κάθε μία), το δίωρο της κάθε διδακτικής προσέγγισης αποτελούνταν από 1ώρα της Φυσικής Αγωγής και 1 ώρα της Ευέλικτης Ζώνης. Στο σύνολο των 36 εβδομάδων που είχε διάρκεια η παρέμβαση έγιναν 71 συναντήσεις. Στη στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι και δείκτες της περιγραφικής στατιστικής, ενώ για τον έλεγχο των υποθέσεων χρησιμοποιήθηκαν τα στατιστικά μοντέλα ανάλυσης διακύμανσης (ANOVA) ως προς την αρχική μέτρηση και ως προς την τελική μέτρηση (Repeated ANOVA)με μία εξαρτημένη μεταβλητή και δύο ανεξάρτητες μεταβλητές. Από τα αποτελέσματα της έρευνας φαίνεται ότι τα διαθεματικά προγράμματα αγωγής υγείας, διαμόρφωσαν θετικές συμπεριφορές στη σωματική δραστηριότητα και άσκηση ως προς τους άξονες των στάσεων, της παρακίνησης (στο έργο και στη δουλειά), των δεξιοτήτων, των εννοιών και των αξιών και μάλιστα διαπιστώθηκε ότι αποτελούν πολύ καλούς δείκτες πρόβλεψης των συμπεριφορών στη σωματική δραστηριότητα και άσκηση. Πιστεύεται ότι, κατάλληλα διαμορφωμένα διαθεματικά προγράμματα αγωγής υγείας μπορούν να βελτιώσουν τις συμπεριφορές στη σωματική δραστηριότητα και άσκηση.