Η συμβολή της σπιρομέτρησης και της έγχρωμης υπερηχοκαρδιογραφίας στην εκτίμηση της εγκατάστασης πνευμονικής υπέρτασης μετά πνευμονεκτομή: κλινικοεργαστηριακή μελέτη

Abstract

The late effects of pneumonectomy on the pulmonary circulation and the dimensions of the right ventricle of the heart (RV), using Color Doppler Echocardiography (CDE), were studied in this study. Alterations in Pulmonary Artery Systolic Pressure (PASP), after pneumonectomy and lesser pulmonary resections, were correlated with the side of pneumonectomy, age, preoperative and postoperative spirometry results and arterial blood gas analysis of the patients. An effort was also made to evaluate how postoperative PASP, spirometry results and arterial blood gas values influence dyspnea on exercise of patients, after pneumonectomy or lesser pulmonary resections. 37 patients who underwent pneumonectomy for primary lung masses (GROUP A) and 17 patients who underwent a lesser pulmonary resection for a variety of reasons (GROUP B) were studied. All patients of both GROUPS had normal preoperative PASP and dimensions of the RV. Estimation of PASP and RV dimensions, FEV1 and FVC values, per cent of the predicted values of FEV1 and FVC, electrocardiogram and pO2, pCO2 calculations have being carried out preoperatively, one and six months postoperatively in the GROUP A and six months postoperatively in the GROUP B. PASP increased, six months postoperatively, in the 87.09% of the patients in GROUP A versus 52.94% of the patients in GROUP B (p<0.05). PASP was estimated 35mmHg in the 64.51% and 30mmHg in the 22.58% of the patients, six months after pneumonectomy. RV was dilated, when compared with its preoperative dimensions, in the 60% of patients in GROUP A versus 23.52% of patients in GROUP B, six months after the operation (p<0.05). Increase of PASP, six months after the operation, had significant negative correlation with low postoperative FEV1 (r = -0.393, p<0.05) and FVC (r = - 0.375, p<0.05) values. Low postoperative pO2 values had also invert correlation with PASP values, but not statistically significant (r = -0.308, p = 0.092). Increase in PASP after right lung resection, six months after pneumonectomy, was commonest than after resection of the left lung (100% versus 36%, p<0.05). Mean PASP value after resection of the right lung was higher when compared with the mean PASP after resection of the left lung (48.83 ± 10.61 mmHg versus 35.26 ± 10.83 mmHg, p<0.05). Increase in PASP, six months after the operation in GROUP B, had marginal positive correlation with only the age of patients (r = 0.613, p = 0.059). Electrocardiogram was affected, six months after the operation, in the 68.58% of the patients of GROUP A and in the 41.18% of the patients in GROUP B (p<0.05). The most common findings were right heart axis deviation and P pulmonale in GROUP A and right bundle branch bloc in GROUP B. Severe degree of dyspnea on exercise of patients, six months post-pneumonectomy, was related to low FEV1 (F=6.607, p<0.05) and FVC (F=3.349, p<0.05) values, low postoperative percentage of the predicted FVC (F=5.158, p<0.05) and high PASP values (F=4.111, p<0.05). Dyspnea on exercise was also related to low percentage of the predicted FEV1 of patients (F=2.308, p=0.096). Patients of GROUP A who had FEV1<40% and FVC<50% of the predicted value, presented higher percentage of dyspnea on minimal or moderate exercise, when compared with the rest of patients of GROUP A (p<0.05). Dyspnea on exercise of patients in GROUP B was related to low FEV1 (F=4.780, p<0.05) and FVC (F=3.743, p<0.05) values and high PASP values (x2=11.281, p<0.05). .............................................................................................................

Στην εργασία αυτή μελετήθηκαν οι απώτερες επιπτώσεις της πνευμονεκτομής στην πνευμονική κυκλοφορία και τη δεξιά κοιλία της καρδιάς (RV), με την έγχρωμη υπερηχοκαρδιογραφία. Η ηλικία, η πλευρά της πνευμονεκτομής, τα σπιρομετρικά δεδομένα και τα αέρια αρτηριακού αίματος μελετήθηκαν σαν παράγοντες που επηρέασαν πιθανή μεταβολή της συστολικής πίεσης στην πνευμονική αρτηρία (PASP), μετά πνευμονεκτομή ή μικρότερη αυτής εκτομή πνευμονικού παρεγχύματος. Εγινε ακόμη προσπάθεια ανεύρεσης πιθανής εξάρτησης της δύσπνοιας στην προσπάθεια των ασθενών μετά πνευμονεκτομή ή μικρότερη εκτομή πνευμονικού παρεγχύματος, από την PASP, τα μετεγχειρητικά σπιρομετρικά δεδομένα, τις τιμές των αερίων του αρτηριακού αίματος. Μελετήθηκαν προοπτικά 37 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε πνευμονεκτομή (ΟΜΑΔΑ Α) και 17 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε μικρότερη της πνευμονεκτομής εκτομή πνευμονικού παρεγχύματος (ΟΜΑΔΑ Β), με φυσιολογικές προεγχειρητικές διαστάσεις της RV και φυσιολογική προεγχειρητική συστολική πίεση στην πνευμονική αρτηρία (PASP). Εγινε εκτίμηση της PASP και των διαστάσεων της RV με την έγχρωμη υπερηχοκαρδιογραφία, μέτρηση των FEV1, FVC, επί τοις % του προβλεπομένου ποσοστό των FEV1 και FVC με σπιρομέτρηση, ηλεκτροκαρδιογράφημα και προσδιορισμός των τιμών pO2 και pCO2 του αρτηριακού αίματος. Oι μετρήσεις έγιναν πριν, ένα και έξι μήνες μετά την εγχείρηση στην ΟΜΑΔΑ Α και πριν και έξι μήνες μετά την εγχείρηση στην ΟΜΑΔΑ Β. Η PASP βρέθηκε αυξημένη έξι μήνες μετά την εγχείρηση, σε σχέση με τα προεγχειρητικά επίπεδα αυτής, στο 87,09% των ασθενών της ΟΜΑΔΑΣ Α (³ 35 mmHg στο 64,51%, @ 30 mmHg στο 22,58%), έναντι ποσοστού 52,94% στην ΟΜΑΔΑ Β (p<0,05). Η RV βρέθηκε διατεταμένη έξι μήνες μετά την εγχείρηση, σε σχέση με τα προεγχειρητικά επίπεδα αυτής, στο 60% των ασθενών της ΟΜΑΔΑΣ Α έναντι του 23,52% των ασθενών της ΟΜΑΔΑΣ Β (p<0,05). Διάταση της κοιλότητας διαπιστώθηκε σε ασθενείς με αυξημένη PASP. Η αύξηση της PASP, έξι μήνες μετά την εγχείρηση στην ΟΜΑΔΑ Α, είχε σημαντική αρνητική συσχέτιση με χαμηλές μετεγχειρητικές τιμές FEV1 (r= -0,393, p<0,05) και χαμηλές μετεγχειρητικές τιμές FVC (r=-0,375, p<0,05). Είχε ακόμη ασαφή αρνητική συσχέτιση με χαμηλές τιμές pO2 (r=-0,308, p=0,092). Η εκτομή του δεξιού πνεύμονα συνοδεύτηκε από αύξηση της PASP, έξι μήνες αργότερα, σε μεγαλύτερο ποσοστό από την εκτομή του αριστερού πνεύμονα (100% έναντι 36% αντίστοιχα, p<0,05). Η μετά δεξιά πνευμονεκτομή μέση τιμή της PASP ήταν μεγαλύτερη από τη μέση τιμή της PASP μετά αριστερή πνευμονεκτομή (48,83 ± 10,61 mmHg έναντι 35,26 ± 10,83 mmHg, p<0,05). Στην ΟΜΑΔΑ Β, η αύξηση της PASP έξι μήνες μετά την εγχείρηση, είχε θετική συσχέτιση μόνο με την ηλικία, με οριακή όμως σημαντικότητα (r=0,613, p=0,059). ..................................................................................................