Η παρουσία των ανθελμινθικών φαρμάκων αλβενδαζόλη και λεβαμιζόλη στο γεννητικό σύστημα της προβατίνας και οι πιθανές επιπτώσεις

Abstract

Albendazole and levamisole are, both, widely used anthelmintic drugs. They have been implicated in fertility disturbances in animals, and especially albendazole, which increases early embryonic mortality and induces skeletal malformations in embryos, when administered at the beginning of pregnancy. Their effect on the reproductive system has not been studied thoroughly. Purpose of this study was to investigate 1) the presence of these two anthelmintic drugs in the reproductive system of the ewe after oral administration and 2) their possible effect on the concentration of oestradiol-17β and progesterone, on the proteolytic system: plasminogen activators/plasmin, since it plays a very important role in the reproductive function and on the in vitro maturation of oocytes. Twenty-four Chios ewes, aged 2.5-4.5 years, were used during the breeding season. Their oestrus cycles were synchronized using subcutaneous implants of progesterone (375 mg) and eCG (8 IU/kg). Albendazole and levamisole were administered at the beginning of oestrus in a single therapeutic dosage, of 11.5 mg/kg b.w. and 8 mg/kg b.w., respectively. Blood samples were collected immediately before drugs administration, half an hour later, then every hour till the 10th hour of oestrus and, afterwards, every 2 hours till the end of oestrus. At the end of oestrus, the animals were slaughtered and specimens of tissues of the reproductive system were collected (ovaries, oviducts, endometrium and myometrium of the horns and the body of the uterus as well as mucosa and muscle layer of the cervix). Besides, all the nonatretic follicles, 2-6 mm were aspirated, in order to collect oocytes and follicular fluid. Grade-A cumulus-oocyte complexes were incubated in Modified Parker’s Medium for 24 hours. Nuclear maturation was assessed microscopically, after orcein staining (2%). For the detection and determination of the concentration of levamisole and albendazole metabolites in blood serum, tissues and follicular fluid samples high performance liquid chromatography (HPLC) was used. Radioimmunoassay (RIA) was used for the determination of steroids (oestradiol-17β and progesterone) concentrations in blood samples, in the genital tract tissues and in the follicular fluid, while the activity of plasminogen activators and plasminogen activators inhibitors was determined spectrophotometrically.

Η αλβενδαζόλη και η λεβαμιζόλη είναι δύο, ευρείας χρήσης, ανθελμινθικά φάρμακα. Έχουν ενοχοποιηθεί ότι προκαλούν προβλήματα γονιμότητας στα ζώα, αλλά η επίδρασή τους στο αναπαραγωγικό σύστημα δεν έχει μελετηθεί διεξοδικά. Ιδιαίτερα η αλβενδαζόλη εκτιμάται ότι προκαλεί διαμαρτίες διάπλασης στο έμβρυο και αύξηση της εμβρυϊκής θνησιμότητας όταν χορηγείται στην αρχή της κυοφορίας. Στόχος της διατριβής αυτής ήταν 1) να διερευνηθεί η παρουσία των δύο αυτών ανθελμινθικών φαρμάκων, μετά την από του στόματος χορήγηση, στο γεννητικό σύστημα της προβατίνας και 2) να μελετηθεί η πιθανή επίδραση των φαρμακευτικών αυτών ουσιών και των μεταβολιτών τους στην ωρίμανση των ωαρίων, στη συγκέντρωση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης και στη δραστηριότητα του ενζυμικού πρωτεολυτικού συστήματος ενεργοποιοί του πλασμινογόνου/πλασμίνη, δεδομένου του πολύπλευρου φυσιολογικού ρόλου του τελευταίου στην αναπαραγωγική λειτουργία. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν 24 προβατίνες φυλής Χίου, 2,5 έως 4,5 ετών, κατά την ένοιστρη περίοδο. Εφαρμόστηκε συγχρονισμός του οίστρου με τοποθέτηση εμφυτευμάτων προγεστερόνης (375 mg) υποδόρια και χορήγηση eCG (8 IU/kg σ.β.). Κατά την έναρξη του οίστρου χορηγήθηκε per os αλβενδαζόλη και λεβαμιζόλη, στις θεραπευτικές δόσεις των 11,5 mg/kg σ.β. και των 8 mg/kg σ.β., αντίστοιχα. Πραγματοποιήθηκαν αιματοληψίες πριν τη χορήγηση των φαρμάκων, τριάντα λεπτά μετά, ακολούθως σε ωριαία διαστήματα έως τη 10η ώρα από την έναρξη του οίστρου και, στη συνέχεια, ανά 2 ώρες έως το τέλος του οίστρου. Στο τέλος του οίστρου, μετά τη σφαγή των ζώων, έγινε λήψη δειγμάτων ιστών από τα επιμέρους τμήματα του γεννητικού συστήματος (ωοθήκες, ωαγωγοί, ενδομήτριο και μυομήτριο των κεράτων και του σώματος της μήτρας, βλεννογόνος και μυϊκή στιβάδα του τραχήλου της μήτρας). Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε αναρρόφηση των μη ατρητικών ωοθυλακίων διαμέτρου 2-6 mm, με στόχο τη συλλογή των ωαρίων και δειγμάτων ωοθυλακικού υγρού. Τα κατάλληλα για ωρίμανση συμπλέγματα ωαρίων- κυττάρων του ωοφόρου δίσκου επωάστηκαν in vitro σε Modified Parker’s Medium, επί 24 ώρες. Ο έλεγχος της ωρίμανσης του πυρήνα έγινε υπό μικροσκοπική παρατήρηση, μετά από χρώση με ορκεΐνη (2%). Η ανίχνευση και ο προσδιορισμός της συγκέντρωσης των φαρμακευτικών ουσιών και των μεταβολιτών τους στο αίμα, στους ιστούς του γεννητικού συστήματος και στο ωοθυλακικό υγρό έγινε με τη μέθοδο της υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης (HPLC). Ο προσδιορισμός της συγκέντρωσης των στεροειδών ορμονών (οιστραδιόλης-17β και προγεστερόνης) στο αίμα, στους ιστούς του γεννητικού σωλήνα και στο ωοθυλακικό υγρό έγινε με ραδιοανοσολογική μέθοδο (RIA), ενώ οι ενζυμικοί προσδιορισμοί με φασματοφωτομετρική μέθοδο.