Η επίδραση της συμπληρωματικής χορήγησης της βιταμίνης Ε στην εκδήλωση του οξειδωτικού στρές και στον αντιοξειδωτικό μηχανισμό μετά από άσκηση σε καλαθοσφαιριστές

Abstract

The scientific research in the past few year showed that intense exercise increases the formation of free radicals in the muscles. The antioxidant defences of body, including vitamin E, either deter the formation of free radicals or convert them into harmless substances. The purpose of the present research was to investigate the magnitude of oxidative stress to which basketball players are submitted during their preparation period and to study the effect of different doses of vitamin E on the production of oxidative stress in these athletes. Thirty two basketball players (21,6 ±2,7 years old) were randomly assigned to the following groups (n = 8/ group): a) control group (C, placebo), b) Low dose group (L, 600 IU/day), c) medium dose group (M, 1200 IU/day) and d) high dose group (H, 1800 IU/day). The athletes took vitamin E or placebo for 8 weeks (3 equal doses per day). All groups followed the same training program during their preparation period (8 weeks). Before and immediately after the supplementation period the athletes complete an exercise bout at submaximal intensity (80% o VO2max) to exhaustion. Blood samples were collected before and after the end of the exercise and were analyzed for uric acid (UA), hydrogen peroxide (H2O2), lipid hydroperoxides (LOOH), vitamin E, creatine kinase (CK), lactate dehydrogenase (LDH) and glutathione peroxidase (GPX). The results showed that the athletes were subjected to oxidative stress after exercise, both before and after supplementation as all indicators of oxidative stress were increased in all groups. The intake of vitamin E decreased the concentrations of LOOH (14,02 μΜ pre supplementation to 12,07 post for L, 14,04 μΜ to 12,97 for M and 13,97 μΜ to 10,35 for H), H2O2 (11,59 μΜ pre supplementation to 10,87 post for L, 12,2 μΜ to 10,12 for M and 11,73 μΜ to 9,8 for H), UA (8 mg/dL pre supplementation to 7,06 post for L, 7,35 mg/dL to 6,15 for M and 7,36 mg/dL to 5,93 for H), CK (218,75 U/L pre supplementation to 157,3 post for L, 225,3 U/L to 141,7 for M and 233,3 U/L to 148,03 for H) and LDH (388,4 U/L pre supplementation to 347,08 post for L, 390 U/L to 312,4 for M and 383,1 U/L to 293,2 for H) after exercise in all vitamin E groups. The concentration of GPX and vitamin E increased in all vitamin E groups in proportion to dosage. No alteration in performance (VO2max) was observed with vitamin E. Vitamin E supplementation did not affect the oxidative stress parameters at rest. The results of this study suggest that exercise increased oxidative stress, while vitamin E decreased oxidative damage and increased the antioxidant mechanism of the basketball players after exercise. M and H group was the groups which enhanced the antioxidant mechanism and decreased the oxidative stress parameters the most.

Η επιστημονική έρευνα τα τελευταία χρόνια έδειξε ότι η έντονη άσκηση αυξάνει τον σχηματισμό ελευθέρων ριζών μέσα στους μύες. Η αντιοξειδωτική άμυνα του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένης και της βιταμίνης Ε, έχει προταθεί ότι είτε αποτρέπει τον σχηματισμό των ελευθέρων ριζών είτε τις εξουδετερώνει, μετατρέποντάς τις σε αβλαβείς ουσίες. Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να διερευνήσει το μέγεθος του οξειδωτικού στρες στο οποίο υποβάλλονται αθλητές καλαθοσφαίρισης κατά τη διάρκεια της προαγωνιστικής τους προετοιμασίας και να μελετήσει την επίδραση διαφορετικών δοσολογιών βιταμίνης Ε στην παραγωγή οξειδωτικού στρες σε αυτούς τους αθλητές. Τριάντα δυο αθλητές καλαθοσφαίρισης (21,6 ± 2,7 ετών) εντάχθηκαν με τυχαία επιλογή σε μία από τις παρακάτω ομάδες (n = 8/ομάδα): α) ελέγχου (Ε, placebo), β) χαμηλής δοσολογίας (Χ, 600 IU/μέρα), μεσαίας δοσολογίας (Μ, 1200 IU/μέρα) και δ) υψηλής δοσολογίας (Υ, 1.800 IU/μέρα). Οι αθλητές πήραν είτε placebo είτε βιταμίνη Ε για 8 εβδομάδες (3 ισόποσες δόσεις/μέρα). Όλες οι ομάδες κατά την διάρκεια τις προαγωνιστικής τους προετοιμασίας (8 εβδομάδες) ακολούθησαν το ίδιο προπονητικό πρόγραμμα. Πριν και μετά την περίοδο χορήγησης οι αθλητές πραγματοποίησαν μια υπομέγιστη δοκιμασία στον εργοδιάδρομο έντασης ίσης με το 80% της VO2max τους μέχρι εξάντλησης. Δείγματα αίματος συλλέχθηκαν πριν και μετά το τέλος της υπομέγιστης δοκιμασίας και αναλύθηκαν ως προς το ουρικό οξύ (UA), το υπεροξείδιο του υδρογόνου (H2O2), τα λιπιδικά υδροϋπεροξείδια (LΟΟΗ), την βιταμίνη Ε, την κρεατινική κινάση (CK), την γαλακτική αφυδρογονάση (LDH) και την γλουταθειονική υπεροξειδάση (GPX). Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι το πρόγραμμα προπόνησης των ομάδων δεν προκάλεσε αύξηση του οξειδωτικού στρες κατά την ηρεμία, ενώ οι αθλητές υποβλήθηκαν σε αυξημένο οξειδωτικό στρες αμέσως μετά την υπομέγιστη άσκηση τόσο πριν όσο και μετά από τη χορήγηση του συμπληρώματος, καθώς όλοι οι δείκτες του οξειδωτικού στρες αυξήθηκαν σε όλες τις ομάδες. Η χορήγηση της βιταμίνης Ε μείωσε τις συγκεντρώσεις των LOOH (14,02 μΜ πριν τη χορήγηση σε 12,07 μετά για την Χ, 14,04 μΜ σε 12,97 για την Μ και 13,97 μΜ σε 10,35 για την Υ), του H2O2 (11,59 μΜ πριν τη χορήγηση σε 10,87 μετά για την Χ, 12,2 μΜ σε 10,12 για την Μ και 11,73 μΜ σε 9,8 για την Υ), του UA (8 mg/dL πριν τη χορήγηση σε 7,06 μετά για την Χ, 7,35 mg/dL σε 6,15 για την Μ και 7,36 mg/dL σε 5,93 για την Υ), της CK (218,75 U/L πριν τη χορήγηση σε 157,3 μετά για την Χ, 225,3 U/L σε 141,7 για την Μ και 233,3 U/L σε 148,03 για την Υ) και της LDH (388,4 U/L πριν τη χορήγηση σε 347,1 μετά για την Χ, 390 U/L σε 312,4 για την Μ και 383,1 U/L σε 293,2 για την Υ) μετά την υπομέγιστη άσκηση στο τέλος της περιόδου χορήγησης. Η συγκέντρωση της GPX και της βιταμίνης Ε αυξήθηκε σε όλες τις ομάδες χορήγησης ευθέως ανάλογα με τη δόση. Δεν παρατηρήθηκε καμία διαφορά στην απόδοση (VO2max) από τη χορήγηση της βιταμίνης Ε. Επίσης, δεν προέκυψε από τα αποτελέσματα μείωση των δεικτών του οξειδωτικού στρες κατά την ηρεμία μετά τη χορήγηση της βιταμίνης Ε. Από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι η άσκηση αύξησε το οξειδωτικό στρες, ενώ η χορήγηση βιταμίνης Ε μείωσε την οξειδωτική βλάβη του οργανισμού και ενίσχυσε τον αντιοξειδωτικό μηχανισμό των καλαθοσφαιριστών μετά την άσκηση. Οι ομάδες δοσολογίας που είχαν τη μεγαλύτερη επίδραση από τη χορήγηση της βιταμίνης Ε ήταν οι Μ και Υ, στις οποίες είχαμε τις μεγαλύτερες μειώσεις κατά την άσκηση του οξειδωτικού στρες και τη μεγαλύτερη αύξηση της δραστηριότητας του αντιοξειδωτικού μηχανισμού.