Οι τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας στην ελληνική υποχρεωτική εκπαίδευση: η αξιολόγηση και η ανάλυση εκπαιδευτικού λογισμικού για το γλωσσικό μάθημα

Abstract

In this study I present the aim, the process and the results of my research that is the qualitative evaluation and content analysis of educational software, specifically of three multimedic titles, that support the Modern Greek language teaching. I evaluate and analyze four dimensions of the multimedic titles (technological and graphical, educational and psychological, language-didactical and sociolinguistic, sociological) applying two methodological paradigms of Qualitative Content Analysis, Hermeneutics, Siegffried Jager's paradigm of Critical Discourse Analysis and the "Grammar" of Visual Design that has been proposed by Gunther Uress and Theo van Ceenwen. My research shows that the technological and graphical characteristics of multimedic titles are not of high quality. The multimedic serve the individualized learning, their content is based on behavioral learning theories, they teach the standard/formal Modern Greek language and they reproduce prejudices and stereotypes about the Greek language, history and culture.

Η έρευνα που παρουσιάζω στο πλαίσιο της παρούσας διδακτορικής διατριβής εντάσσεται στο πλαίσιο των ερευνών με αντικείμενο τις προδιαγραφές της διδασκαλίας, εν γένει, και τις "ΤΠΕ στην Εκπαίδευση" ειδικότερα. Σκοπό της έρευνας αποτέλεσαν η αξιολόγηση και η ανάλυση τριών τίτλων εκπαιδευτικού λογισμικού για την υποστήριξη της διδασκαλίας του γλωσσικού μαθήματος στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Τα λογισμικά αυτά αξιολόγησα και ανέλυσα από τεχνολογική και τεχνική, ψυχολογική και παιδαγωγική, γλωσσοδιδακτική και κοινωνιογλωσσολογική, καθώς και από κοινωνιολογική άποψη και παράλληλα, συνέκρινα το περιεχόμενό τους. Επιπροσθέτως, επιχείρησα να διερευνήσω την περιρρέουσα ατμόσφαιρα παραγωγής τους. Όσον αφορά στη μεθοδολογία της έρευνας, εφάρμοσα ένα μεθοδολογικό "παράδειγμα" αξιολόγησης και ανάλυσης του υπό έρευνα υλικού, το οποίο συνιστά μια σύνθεση παραδειγμάτων της ποιοτικής ανάλυσης περιεχομένου, της ερμηνευτικής μεθόδου, καθώς και δύο "κριτικών" παραδειγμάτων ανάλυσης του λόγου των κειμένων των λογισμικών και της εικονογράφησής της. Η έρευνα κατέδειξε πως τα λογισμικά διαθέτουν μη υψηλής ποιότητας πολυμεσικά στοιχεία και σχεδίαση, είναι συμπεριφορικού τύπου, εξυπηρετούν κυρίως την εξατομικευμένη και παραγωγική διδασκαλία, διδάσκουν τη "ρυθμισμένη/επίσημη" γλώσσα, αναπαράγουν στερεότυπες αντιλήψεις για τη γλώσσα και την ιστορία της και το περιεχόμενό τους συμβάλλει στην "κατασκευή" μιας "κλειστής" εθνικής ταυτότητας.