Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ (1860 - 1900)

Abstract

Η ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙ ΜΙΑΝ ΑΓΝΩΣΤΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΕΚΒΙΟΜΗΧΑΝΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΠΙΝΕΙΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ. Η ΟΨΗ ΑΥΤΗ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ Ο ΑΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΠΑΙΞΕ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ ΡΟΛΟ: ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ, Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ, Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΗΤΑΝ ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΑΝ ΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. ΚΙ ΕΠΕΙΤΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ ΗΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ: ΤΑ ΑΤΜΟΚΙΝΗΤΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΕΠΕΒΑΛΛΑΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΙΡΕΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥΣ, ΤΙΣ ΟΧΛΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΣΕ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΠΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΑΝ. ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΗΤΑΝ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΙ Η ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΝΑ ΠΑΨΟΥΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΚΑΙ Ο ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΤΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΚΑΘΑΡΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΟΝ 19Ο ΑΙΩΝΑ. Η ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΠΟΚΤΗΣΕ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΗΣ ΧΩΡΟ ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ, ΣΤΟ ΒΟΡΕΙΟ-ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΥ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ. ΕΚΕΙ ΤΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΣΥΝΥΠΗΡΞΑΝ ΜΕ ΤΟ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΙΚΟΥΣ ΑΝΟΧΗΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. ΤΕΛΙΚΑ Η ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΘΛΙΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ, Η ΑΡΡΩΣΤΕΙΑ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ, ΗΤΑΝ ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΤΗΣ ΕΚΒΙΟΜΗΧΑΝΙΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΑΞΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ. Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΤΑΙ ΕΙΝΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ Η ΕΡΕΥΝΑ ΒΑΣΙΖΕΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΣΕ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΠΗΓΕΣ, ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ.

THE THESIS ATTEMPTS TO REVEAL AN UNKNOWN ASPECT OF THE INDUSTRIALIZATION PROCESS OF THE SEAPORT OF ATHENS. THIS CONCERNS THE EFFECT THAT THE INDUSTRIAL ENTERPRISES HAD IN THE URBAN ARRANGEMENTS OF SPACE. AT THE BEGINNING, THE URBAN SPACE HAD THE PRIME ROLE: THE SIZE, THE CHARACTER, THE STRUCTURE OF POPULATION AND THE CITY FUNCTIONS WERE THE MAIN ELEMENTS WHICH ATTRACTED THE INDUSTRIAL ESTABLISHMENT. THERE THEN FOLLOWED THE EFFECT OF INDUSTRY ON THE SPACE OF THE CITY: THE FACTORIES WHICH WERE EQUIPPED WITH STEAM-ENGINES IMPOSED BOTH GEOGRAPHICAL AND SOCIAL DIVISIONS ON URBAN SPACE WITH THEIR SIZE, THE DISTURBANCES CAUSED BY THEIR FUNCTION AND THE EMPLOYMENT THEY OFFERED. AS A RESULT, COMMERCE AND NAVIGATION CEASED TO BE THE PRIMARY ECONOMIC FUNCTIONS OF THE CITY AND PEIRAEUS BECAME THE ONLY INDUSTRIAL CENTRE OF GREECE DURING THE LATE NINETEENTH CENTURY. THE NEW ECONOMIC FUNCTION OCCUPIED THE CITY PERIMETER, ESPECIALLY IN THE FORM OF AN ALMOST EXCLUSIVELY INDUSTRIAL ZONE AT THE NORTH-WEST SIDE OF THEHARBOUR. THERE, THE FACTORIES AND THE WORKERS' HOUSES COEXISTED WITH THE MUNICIPAL CEMETERY AND THE CITY BROTHELS. THE EFFECTIVE SEVERANCE OF THE INDUSTRIAL ZONE FROM THE REST OF CITY LIFE, THE POOR CONDITIONS OF LIVING, ILLNESS ANDDEATH WERE THE PRICE OF THE INDUSTRIALIZATION PROCESS FOR THE WORKING CLASS OF THE "GREEK MANCHESTER".