Πρόσφυγες και μετανάστες ως θύματα εμπορίας ανθρώπων: human trafficking υπό το πρίσμα του ποινικού δικαίου και του δικαίου καταστάσεως αλλοδαπών

Abstract

The thesis "Refugees and migrants as victims of human trafficking - Human Trafficking in the light of Criminal and Migration Law" analyzes the constantly evolving phenomenon of human trafficking within the context of mixed migration and refugee flows, systematizes the legal solutions applied to regulate and suppress it, and presents ways to combat it and ways to protect victims through multi-sectoral cooperation. It is often said that there is a nexus between the refugee/immigrant phenomenon and human trafficking. The refugee or immigrant who has experienced or is at risk of experiencing the crime of “human trafficking” belongs to a profile with “structural vulnerability”. Through reports from various European bodies, the thesis demonstrates how large migration flows can increase the risk of human trafficking in Europe. In addition, it is emphasized that protective provisions in favor of victims of human trafficking exist in various legislative texts and the phenomenon of human trafficking is regulated by the international, EU and national legal framework, while a distinction is made between the concept of human trafficking and other related concepts, such as the smuggling of migrants and the illegal entry and exit from the country. The phenomenon is analyzed from the perspective of both criminal law and the migration law, between which there is a strong interaction and a common denominator of which is the protection of the human rights of victims, especially third country nationals.Τhe third country nationals, victims of human trafficking, may be entitled to international protection status or a residence permit, but on the other hand, they may be excluded from international protection or be deprived of legality if they are the perpetrators of human trafficking. This two-level approach is necessary in order to achieve the fight against the crime of human trafficking, which is also a recognized objective of the European Union's migration policy.

Στη διατριβή «Πρόσφυγες και μετανάστες ως θύματα εμπορίας ανθρώπων- Human Trafficking υπό το πρίσμα του Ποινικού Δικαίου και του Δικαίου Καταστάσεως Αλλοδαπών» αναλύεται το συνεχώς εξελισσόμενο φαινόμενο της εμπορίας ανθρώπων μέσα στο πλαίσιο των μεικτών μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, συστηματοποιούνται οι νομικές λύσεις που εφαρμόζονται για τη ρύθμιση και την καταστολή του και παρουσιάζονται οι τρόποι καταπολέμησης του και οι τρόποι προστασίας των θυμάτων μέσω της πολυτομεακής συνεργασίας. Συχνά γίνεται λόγος για σύνδεσμο μεταξύ του προσφυγικού/μεταναστευτικού φαινομένου και της εμπορίας ανθρώπων. Ο πρόσφυγας ή ο μετανάστης που έχει βιώσει ή κινδυνεύει να βιώσει το έγκλημα της «εμπορίας ανθρώπων» ανήκει σε ένα προφίλ με «δομική ευαλωτότητα». Μέσα από εκθέσεις διαφόρων ευρωπαϊκών φορέων καταδεικνύεται στη διατριβή πως οι μεγάλες μεταναστευτικές ροές μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμπορίας ανθρώπων στην Ευρώπη. Επιπροσθέτως τονίζεται ότι οι προστατευτικές διατάξεις υπέρ των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων υπάρχουν σε διάφορα νομοθετικά κείμενα και το φαινόμενο της εμπορίας ανθρώπων ρυθμίζεται από το διεθνές, το ενωσιακό και το εθνικό νομικό πλαίσιο, ενώ γίνεται και διάκριση της έννοιας της εμπορίας ανθρώπων από άλλες συναφείς έννοιες, όπως είναι η παράτυπη διακίνηση μεταναστών και η παράνομη είσοδος-έξοδος από τη χώρα του αλλοδαπού. Το φαινόμενο αναλύεται τόσο από πλευράς ποινικού δικαίου όσο και δικαίου καταστάσεως αλλοδαπών, μεταξύ των οποίων υπάρχει έντονη αλληλεπίδραση και κοινός παρονομαστής των οποίων είναι η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των θυμάτων και δη των αλλοδαπών. Τα θύματα εμπορίας ανθρώπων ενδέχεται να δικαιούνται καθεστώς διεθνούς προστασίας ή άδεια διαμονής, ενδέχεται όμως από την άλλη πλευρά στους αλλοδαπούς να επιβληθεί ο αποκλεισμός από τη διεθνή προστασία ή να εκπέσουν της νομιμότητας αν είναι οι δράστες της εμπορίας ανθρώπων. Αυτή η προσέγγιση των δύο επιπέδων είναι απαραίτητη προκειμένου να επιτευχθεί η καταπολέμηση του εγκλήματος της εμπορίας ανθρώπων, η οποία αποτελεί και αναγνωρισμένο στόχο της μεταναστευτικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.