Η λειτουργία και η επικοινωνία των οργανωτικών συστημάτων: μακιαβελισμός και αποδοτικότητα στις σύγχρονες επιχειρήσεις: μελέτη περίπτωσης επιχειρήσεων παραγωγής τροφίμων-ποτών στην περιφέρεια Θεσσαλίας

Abstract

The communication of organisations, both with the internal and external environment, is one of the most important tools for the growth and development of both the organisation and its employees, over time. Particular importance is attached to the way in which information is received and transmitted. In the era of the 4th Industrial Revolution, e-government and digital transformation, special communication skills and competences are required from all managers, regardless of the hierarchical level to which they belong. Especially in the pandemic era, new and complex problems such as distance communication have emerged. Communication helps to deal with conflicts, frictions and disagreements and at the same time has an impact on increasing employee performance. Communication disseminates knowledge directly and effectively at all hierarchical levels, so that employees are involved in decision making. The thesis is structured in nine chapters. The first chapter deals with issues of management and the organization and operation of organizations as well as the basic principles of systems theory, while the second chapter analyzes the definitions and characteristics of business communication. The third chapter develops the theory of Machiavellianism and the connection between this theory and contemporary management. The next chapter carries out a bibliometric analysis, using the words ‘communication’ and ‘Machiavellianism’, which demonstrated the growing interest of the academic community in this subject. In the next chapter, data are presented concerning the food business sector on the one hand, and the particular characteristics of the Region of Thessaly, resulting from its geographical location, the environmental conditions and finally the remarkable variety of ecosystems. Chapter seven presents the research tools in the context of a multi-method approach which aims to exploit all the advantages of the methodological approaches and to reduce the problems that arise in a research. Chapters eight and nine present the research and research results, as well as generalisations, limitations of the research and suggestions for future research. The research concludes with twelve factors that can be used to improve business performance and motivate employees to identify with the goals of the organization in question. Finally, a detailed bibliography and appendices are presented where additional information on the topic under investigation is provided. The main research questions raised concerned the role of top and top management in the success of communication, strategies for achieving communication objectives and the way in which workplace problems are addressed through communication. 152 executives of companies based in the Region of Thessaly, whose main area of involvement is in human resources management and marketing management, responded to the questionnaire. Factor Analysis revealed twelve factors that contribute to better communication, namely support and recognition, open and digital communication, trust and information, information flow and benchmarking, effective communication, motivation and openness, positive updates and information and digital communication, transparency and conflict resolution, technology and information, barriers and support and finally communication in emergency situations. The survey shows that employees several times appear dissatisfied in the context of internal communication. This is due to the one-dimensional communication, the authoritarian type of communication that has prevailed and the lack of desire on the part of the founders and owners of companies to listen to employees. Employees were more satisfied with external communication and the response from customers, suppliers and local communities. According to the results of the survey, there is a positive correlation in the way companies and employees deal with problems and the communication process (due to the experience and knowledge of employees contributing to a better and more immediate response to internal problems and the optimisation of communication results and by using new technologies).

Η επικοινωνία των οργανώσεων, τόσο με το εσωτερικό όσο και το εξωτερικό περιβάλλον, είναι από τα πλέον σημαντικά εργαλεία για την ανάπτυξη και την εξέλιξη τόσο του οργανισμού όσο και των εργαζομένων, διαχρονικά. Αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία στον τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται και μεταδίδονται οι πληροφορίες. Στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και του ψηφιακού μετασχηματισμού απαιτούνται ιδιαίτερες επικοινωνιακές δεξιότητες και ικανότητες από όλους τα στελέχη ανεξάρτητα της ιεραρχικής βαθμίδας που ανήκουν. Ειδικά, την εποχή της πανδημίας αναδείχθηκαν και καινούρια-πολύπλοκα προβλήματα, όπως η εξ αποστάσεως επικοινωνία. Η επικοινωνία συμβάλλει στην αντιμετώπιση των συγκρούσεων, των προστριβών και των διαφωνιών και ταυτόχρονα επιδρά στην αύξηση της απόδοσης των εργαζομένων. Η επικοινωνία διαχέει τη γνώση άμεσα και αποτελεσματικά σε όλα τα ιεραρχικά επίπεδα, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να είναι συμμέτοχοι στη λήψη των αποφάσεων. Η ύλη διαρθρώνεται σε εννέα κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται σε θέματα του management και της οργάνωσης και λειτουργίας των οργανώσεων καθώς και στις βασικές αρχές της συστημικής θεωρίας, ενώ το δεύτερο κεφάλαιο αναλύει τους ορισμούς και τα χαρακτηριστικά της επιχειρησιακής επικοινωνίας. Το τρίτο κεφάλαιο αναπτύσσει τη θεωρία του μακιαβελισμού και τη σύνδεση αυτής της θεωρίας με το σύγχρονο management και την αποδοτικότητα στις επιχειρήσεις. Στο επόμενο κεφάλαιο πραγματοποιείται η βιβλιομετρική ανάλυση, με τη χρήση των λέξεων «επικοινωνία» και «μακιαβελλισμός», η οποία δείχνει το αυξανόμενο ενδιαφέρον της ακαδημαικής κοινότητας στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Στα επόμενα κεφάλαιο παρατίθενται στοιχεία που αφορούν αφενός στον κλάδο των επιχειρήσεων τροφίμων και αφετέρου τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Περιφέρειας Θεσσαλίας, που προκύπτουν από τη γεωγραφική της θέση, τις περιβαλλοντικές συνθήκες και τέλος στην αξιόλογη ποικιλία οικοσυστημάτων. Στο έβδομο κεφάλαιο παρουσιάζονται η μεθοδολογία έρευνας και δειγματοληψίας.Στο όγδοο και στο ένατο κεφάλαιο παρουσιάζεται η έρευνα και τα ερευνητικά αποτελέσματα, καθώς και οι γενικεύσεις, οι περιορισμοί της έρευνας και οι προτάσεις για μελλοντικές έρευνες. Η έρευνα καταλήγει σε δώδεκα παράγοντες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να βελτιωθεί η αποδοτικότητα των επιχειρήσεων και να παρακινηθούν οι εργαζόμενοι να ταυτιστούν με τους στόχους της εκάστοτε οργάνωσης. Τέλος, παρουσιάζεται αναλυτική βιβλιογραφία και παραρτήματα όπου αναφέρονται συμπληρωματικά στοιχεία σχετικά με το υπό διερεύνηση θέμα. Τα κυριότερα ερευνητικά ερωτήματα που τέθηκαν αφορούσαν στο ρόλο της ανώτερης και της ανώτατης διοίκησης στην επιτυχία της επικοινωνίας, στις στρατηγικές για την επίτευξη των επικοινωνιακών στόχων και στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται τα εργασιακά προβλήματα μέσω της επικοινωνίας. Στο ερωτηματολόγιο απάντησαν 152 στελέχη επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και το κυριότερο αντικείμενο της ενασχόλησής τους είναι στη διεύθυνση ανθρώπινου δυναμικού και στη διεύθυνση marketing. Από την παραγοντική ανάλυση προέκυψαν δώδεκα παράγοντες και πιο συγκεκριμένα, η υποστήριξη και αναγνώριση, η ανοιχτή και ψηφιακή επικοινωνία, η εμπιστοσύνη και ενημέρωση, η ροή πληροφοριών και συγκριτική αξιολόγηση, η αποτελεσματική επικοινωνία, τα κίνητρα και ανοιχτότητα, οι θετικές ενημερώσεις, η ενημέρωση και ψηφιακή επικοινωνία, η διαφάνεια και επίλυση συγκρούσεων, η τεχνολογία και ενημέρωση, τα εμπόδια και η υποστήριξη και τέλος η επικοινωνία σε έκτακτες καταστάσεις. Από την έρευνα προκύπτει ότι οι εργαζόμενοι αρκετές φορές εμφανίζονται δυσαρεστημένοι στο πλαίσιο της εσωτερικής επικοινωνίας. Αυτό οφείλεται στη μονοδιάστατη επικοινωνία, στο αυταρχικό είδος επικοινωνίας που έχει επικρατήσει και στην έλλειψη επιθυμίας από πλευράς ιδρυτών και ιδιοκτητών των επιχειρήσεων να ακούσουν τους εργαζόμενους. Οι εργαζόμενοι ήταν πιο ικανοποιημένοι με την εξωτερική επικοινωνία και την ανταπόκριση που υπήρχε από τους πελάτες, τους προμηθευτές και τις τοπικές κοινωνίες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας προκύπτει ότι υπάρχει μια θετική συσχέτιση στον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν τα προβλήματα και τη διαδικασία της επικοινωνίας (λόγω της εμπειρίας και των γνώσεων των υπαλλήλων που συμβάλλουν στην καλύτερη και πιο άμεση αντιμετώπιση των εσωτερικών προβλημάτων και τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων της επικοινωνίας και με τη χρήση των νέων τεχνολογιών).