Ο οικολογικός ρόλος των εγκαταστάσεων μυδοκαλλιέργειας στην εγκατάσταση των ξενικών ειδών ασκιδίων και λοιπών βιοδιαβρωτών

Abstract

ABSTRACT Ascidians are among the most important biofoulants in anthropogenic facilities and by extension in aquaculture, creating additional and significant problems in the production process. The specific preparation of a doctoral thesis aims to capture the size of the problem, to map the species of invasive non-endemic ascidians and other biofoulants and the seasonality of their appearance. Furthermore, to investigate best management practices (win to win) that combine the reduction of economic impacts on the units with an increase in the level of control of these populations. For the implementation of the above, the following actions were planned. 1. A questionnaire was designed and distributed to shellfish producers in the territory concerning the seasonal occurrence of ascidians, the species, their impact on the production process, the cost of management or avoidance, the applied treatment methods, the losses in farmed species due to their presence and the possible determination of the total cost in the production process. 2. A series of collectors were placed in a floating oyster farming unit, determining the season of appearance for each species of ascidian. At the same time, the physicochemical factors were recorded. 3. In a mussel farming unit, farmed mussels in rafts were allowed to be “infected” with ascidians and treatment methods reported by producers and the available literature and which could be applicable on a production scale were applied for a period of 5 months (June – November). Seven species of ascidians adhered to the collectors with variation in the time of appearance. Temperature, salinity and chlorophyll-a were associated with their appearance. The appearance of ascidians has been more intense in recent years in the territory. Theirpresence affects up to 50% of production costs. The species Clavelina oblonga, which occurs at elevated temperatures, causes the most significant impacts and its treatment by washing with seawater, exposure to air, immersion in a solution of increased salinity and the combination of these methods can mitigate their impact on the production process.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Τα ασκίδια είναι από τους ποιο σημαντικούς βιορυπαντές (biofoulants) στις ανθρωπογενείς εγκαταστάσεις και κατ επέκταση στις υδατοκαλλιέργειες δημιουργώντας επιπρόσθετα και σημαντικά προβλήματα στην παραγωγική διαδικασία. Η συγκεκριμένη εκπόνηση διδακτορικής διατριβής, έχει ως σκοπό την αποτύπωση του μεγέθους του προβλήματος, την χαρτογράφηση των ειδών εισβολικών μη ενδημικών ασκιδίων και λοιπών βιοδιαβρωτών και την εποχικότητα εμφάνισής τους. Ακόμη, την διερεύνηση βέλτιστων διαχειριστικών πρακτικών (win to win) που να συνδυάζουν την μείωση των οικονομικών επιπτώσεων στις μονάδες με αύξηση του επιπέδου ελέγχου των πληθυσμών αυτών. Για την υλοποίηση των παραπάνω σχεδιάστηκαν οι ακόλουθες ενέργειες. 1. Ένα ερωτηματολόγιο σχεδιάστηκε και προωθήθηκε στους οστρακοπαραγωγούς στην επικράτεια που αφορούσε την εποχική εμφάνιση ασκιδίων, το είδος, την επίδρασή τους στην παραγωγική διαδικασία, το κόστος διαχείρισης ή αποφυγής, τις εφαρμοσμένες μεθόδους αντιμετώπισης, τις απώλειες σε εκτρεφόμενα είδη από την παρουσία τους και τον ενδεχόμενο προσδιορισμό σε συνολικό κόστος στην παραγωγική διαδικασία. 2. Μια σειρά από συλλέκτες τοποθετήθηκαν σε πλωτή μονάδα εκτροφής οστράκων, προσδιορίζοντας την εποχή εμφάνισης για κάθε είδος ασκιδίου. Παράλληλα καταγράφηκαν οι φυσικοχημικοί παράγοντες. 3. Σε μία μονάδα εκτροφής εκτρεφόμενα μύδια σε αρμαθούς αφέθηκαν να “μολυνθούν” από ασκίδια και μέθοδοι αντιμετώπισης που αναφέρθηκαν από παραγωγούς αλλά και την διαθέσιμη βιβλιογραφία και μπορούσαν να είναι εφαρμόσιμες σε παραγωγική κλίμακα εφαρμόστηκαν για περίοδο 5 μηνών (Ιούνιο – Νοέμβριο). Επτά είδη ασκιδίων προσκολλήθηκαν στους συλλέκτες με διαφοροποίηση στην χρονική εμφάνιση. Η θερμοκρασία, η αλατότητα και η χλωροφύλλη-α συνδέθηκαν με την εμφάνιση τους. Η εμφάνιση των ασκιδίων είναι εντονότερη τα τελευταία χρόνια στην επικράτεια. Η παρουσία τους επηρεάζει έως και 50% το κόστος παραγωγής. Το είδος Clavelina oblonga που εμφανίζεται σε αυξημένες θερμοκρασίες προκαλεί τις σημαντικότερες επιπτώσεις και η αντιμετώπισή του με πλύσιμο με θαλασσινό νερό, με έκθεση στον αέρα, με εμβάπτιση σε διάλυμα αυξημένης αλατότητας και τον συνδυασμό αυτών των μεθόδων μπορεί να μετριάσει τις επιπτώσεις τους στην παραγωγική διαδικασία.